«قصهها» جدیدترین ساخته رخشان بنی اعتماد، کارگردان مطرح سینمای ایران است که با وجود مشکل دار شدن در زمینه نمایش عمومی، در نمایشهای محدودی که داشته با استقبال خوبی از سوی منتقدان و سینماگران مطرح مواجه شده است. «قصهها» شش فیلم کوتاه است که در آن مطرحترین بازیگران این سالهای سینمای ایران بازی کردهاند. مهدی هاشمی، گلاب آدینه، فاطمه معتمدآریا، پیمان معادی، نگار جواهریان، باران کوثری، بابک حمیدیان، فرهاد اصلانی، محمد رضا فروتن، مهراوه شریفی نیا، حبیب رضایی و… بازیگران اصلی این فیلم هستند.
راوی صادق روزگار تلخ ما/
رخشان بنی اعتماد که با فیلمهایی چون نرگس، روسری آبی، زیر پوست شهر، گیلانه، خون بازی و… خالق بخشی از مهمترین آثار تاریخ سینمای ایران است، در فیلم قصهها نیز همانند دیگر آثارش راوی صادقی برای وقایع تلخ روزگار بوده است.
نگاه متعهدانه و عدالتخواهانه/
او با آخرین ساختهاش تحسین منتقدان مطرح را برانگیخته است؛ چنان که منتقد مطرحی چون جواد طوسی در یادداشتی درباره فیلم «قصهها» نوشته: «قصهها» در حوزه «سینمای اجتماعی»، فیلمی متعهدانه و عدالتخواهانه است و مشکل ارزشی و اخلاقی ندارد.
طوسی با اشاره به لغو نمایش اخیر این فیلم در پردیس قلهک نوشته: بایکوت کردن اثری که شناسنامهای درست و واقع بینانه از جامعه معاصر و طبقه بندی اجتماعی ناهمگونش ارائه میدهد و نگاهی غمخوارانه به اقشار فرودست و آسیب پذیر دارد و محروم ساختن مخاطبان جدی و پیگیر این فیلمساز از مشاهده آخرین کارش، نوعی جفا به سینمای اجتماعی است.
فیلم «قصهها» در زمینه پروانه نمایش عمومی با مشکل مواجه شده است. بنی اعتماد دراین باره میگوید: من فیلم قصهها را که در واقع شش فیلم کوتاه است برای دل خودم ساختم. میخواستم فیلمی مستقل از محدودیتهای موضوعاتی چون پروانه ساخت و سرمایه باشد.
پروانه نمایش عجیب و غریب فیلم قصهها در موزه سینما قرار داده میشود/
این کارگردان میگوید: از آذرماه سال گذشته ما در زمینه وضعیت نمایش این فیلم دچار بلاتکلیفی هستیم و پروانه نمایش عجیب و غریبی برای این فیلم صادر شده که من میخواهم آن را در موزه سینما قرار بدهم. براساس این پروانه نمایش، این فیلم حق نمایش در ایران و خارج کشور و شبکه نمایش خانگی را ندارد!
آن طور که بنی اعتماد میگوید این فیلم حق نمایش در هیچ جا را ندارد مگر در محافل خصوصی. بنی اعتماد با اینکه فیلمش با محدودیت باور نکردنی مواجه شده، همچنان امید خود را از دست نداده است. او قصد دارد درهمین جمعهای خصوصی فیلمش را به نمایش بگذارد.
بنی اعتماد همچنان نگران آدمهای فیلمهایش است/
مهمترین ویژگی که فیلم قصهها دارد این است که رخشان بنی اعتماد در یک ابتکار جالب پس از سالها به سراغ آدمها و شخصیتهای فیلمهای گذشته خود رفته است. شخصیتها و آدمهای فیلمهایی چون روسری آبی، زیر پوست شهر، گیلانه، خون بازی و…. پس از سالها بار دیگر به فیلم «قصهها» آمدهاند. درواقع میتوان گفت «قصهها» فیلمی درباره سرنوشت قهرمانهای فیلمهای بنی اعتماد پس از سال هاست. در قصهها رخشان بنی اعتماد همچنان دلسوز و نگران آدمهای فیلمهای خود است. آدمهایی که از دل جامعه ایران آمدهاند و بنی اعتماد همیشه و در طول سه دهه فیلمسازی در سینمای ایران نشان داده که به شدت دغدغه طرح مسایل اجتماعی را دارد.
در فیلم «قصهها» حبیب رضایی در نقش یک مستند ساز است که روایتگر مشکلات کارگران است. کارگرانی که مشکلات زندگی آنها را به ستوه آورده است. در جایی از فیلم ماموران حراست دوربین او را میگیرند. در پایان فیلم حبیب رضایی یا همان مستندساز فیلم در صحبتهایی میگوید که علیرغم همه مشکلاتی که در سر راه او به وجود آمده اما به این وضع عادت کرده و به هیچ عنوان ناامید نیست. او که فیلمش را گرفتهاند میگوید هیچ فیلمی هیچ وقت در هیچ کمدی باقی نمیماند. این دیالوگ همان دیالوگ مشهوری است که رخشان بنی اعتماد در واکنش به عدم نمایش فیلمش در پردیس سینمایی قلهک و در یادداشت خود به کار برد که بازتاب گستردهای دررسانهها و خبر گزاریها و سایتهای خبری داشت.
ترسیدن از دوربین
در همان بخشهایی از فیلم قصهها که حبیب رضایی در نقش یک مستندساز در حال مصاحبه با کارگردان معترض است، ناگهان وقتی یکی از ماموران حراست دوربین این مستند را میبیند و داد میزند دوربین. این دوربین را بگیرید! این صحنه از فیلم در نمایشی که با حضور تعدادی از کارگردانان مطرح و منتقدان برگزار شد، واکنش مثبت و تحسین آنان را در پی داشت. گویی این صحنه از فیلم استعارهای است از همه مشکلاتی که مدیران و مسوولان با سینما و دوربین سینما داشتهاند.
آدمهایی که در سختترین شرایط هم ایمان خود را به خدا از دست نمیدهند/
فیلم «قصهها» اگر چه راوی بدون رودربایستی تلخیهای جامعه ماست اما آدمها و شخصیتهایی وجود دارند که در سختترین شرایط ایمان خود را به خدا از دست نمیدهند. در جایی از فیلم یکی از شخصیتها در دیالوگی میگوید: شاید خدا شما را وسیله قرار داده تا مشکل ما حل شود. یا در اپیزود دیگری از فیلم که به ماجرای سرنوشت نوبر کردانی، شخصیت اصلی فیلم روسری آبی میپردازد در نامهای که به او نوشته میشود به شکل ظریف و زیر پوستی به موضوع ایمان به خدا اشاره میشود.
در یکی از نمایشهای خصوصی که به تازگی برای این فیلم برگزار شده سینماگران ومنتقدان معروفی چون احمدرضا درویش، محمد مهدی عسگرپور، سروش صحت، فرشته طائرپور، جمشید ارجمند، جواد طوسی، رضا درستکار، سید عبدالجواد موسوی، محمدعلی سجادی و… حضور داشتند که با استقبال این افراد مواجه شد و آنها به خاطر ساخت فیلم قصهها به بنی اعتماد تبریک گفتند.
ان شاالله
پس از این نمایش، فرشته طائرپور در اظهاراتی گفت که ان شاء الله خانه سینما باز شود و این فیلم در خانه سینما نمایش داده شود. بنی اعتماد گفت: انشاء الله