اختلال شخصيت ضد اجتماعي ( سايکوپات ) از جمله اختلال هاي شخصيت است که به طرز نگران کننده اي شايع است . بسياري از فيلم هاي سينمايي با محوريت اين اختلال ساخته شده اند، اما در بعضي از آن ها ، پرداخت بهتر و دقيق تري به اين اختلال شخصيتي شده است که به آنها اشاره خواهد شد.
به گزارش مووی مگ به نقل از بانی فیلم، اختلال شخصيت ضد اجتماعي ( سايکوپات ) از جمله اختلال هاي شخصيت است که به طرز نگران کننده اي شايع است . بسياري از فيلم هاي سينمايي با محوريت اين اختلال ساخته شده اند، اما در بعضي از آن ها ، پرداخت بهتر و دقيق تري به اين اختلال شخصيتي شده است که به آنها اشاره خواهد شد .
قبل از هر چيز به برخي ويژگي هاي باليني اين افراد اشاره مي کنيم . اين افراد دچار تکانشگري ( رفتار عجيب و غريب و ناخوشايند ) هستند . هنگام صدمه زدن به ديگران احساس شرم يا پشيماني ندارند . از تجربه هاي ناخوشايند خود نمي توانند تجربه بگيرند . خود خواهي شديد دارند و در عشق ورزيدن ناتوانند . دلشوره ندارند . رياکار و غير قابل اعتمادند و رفتارهاي تهاجمي و زننده را با لايه اي از جذابيت سطحي و هوش ظاهري مي پو شانند .
اثر بحث برانگيز کوبريک با نام «پرتقال کوکي» روايت گر اعمال خشونت آميز شخصيتي ضد اجتماعي به نام الکس است که رهبر گروهي از جوانان تبهکار است . فيلم ، تصاوير خشن و ناراحت کننده کم ندارد که بدترين آنها صحنه قتل يک زن با مجسمه اي اروتيک بوسيله الکس است . براي درمان الکس از شرطي شدن استفاده مي شود که نوعي طعنه به روش رفتار درماني و به خصوص روش رفتاري اسکينر است . الکس بيشتر ويژگي هاي يک فرد مبتلا به اختلال شخصيت ضد اجتماعي را دارد از رفتارهاي تهاجمي و زننده اش گرفته تا نداشتن شرم و پشيماني از اعمال خشونت آميزش.
در «سکوت بره ها» اثر جاناتان دمي با شخصيت ضد اجتماعي ماندگاري به نام هانيبال لکتر آشنا مي شويم . که آنتوني هاپکينز با هنرمندي هر چه تمام اين شخصيت را براي هميشه جاودانه کرده است . اين فيلم بر اساس يکي از کتاب هاي توماس هاريس روانشناس آمريکايي ساخته شده است . فيلمي خوش ساخت که قاتلي عجيب و غير متعارف به نام هانيبال لکتر را معرفي مي کند که به سبب جنايت هاي وحشيانه اش 8 سال زنداني شده است . هانيبال ، روانپزشکي است که دچار اختلال شخصيت ضد اجتماعي است و برخورد او با استارلينگ ( با بازي جودي فاستر ) که دانشجوي با هوشي است بسيار جالب و جذاب از کار درآمده .
يکي از علت هاي اصلي پيدايش اختلال شخصيت ضد اجتماعي ، ناسازگاري بين پدر و مادر است . در فيلم «اگه مي توني منو بگير» اثر درخشان اسپيلبرگ با فرانک آباگينل مواجهيم که والدينش از هم جدا شده اند و نگراني او از اين مسئله آغازگر رفتارهاي ضد اجتماعي اش مي شود . او با قيافه اي جذاب و خونسرد و با بي تفاوتي به فتارهايش ادامه مي دهد و سال ها مأموران را به دنبال خود مي کشاند بدون آنکه از کارهاي خود احساس پشيماني کند .
آرتورپن در « باني وکلايد» زوج تبهکار جوان و جذابي را روايت مي کند که دزدي ها و قتل هاي بسياري انجام مي دهند، اما در عين حال به صورت دو قهرمان در فيلم نشان داده مي شوند . دو قهرمان که عليه سيستم معيوب آمريکايي و وضع نامناسب موجود شورش کرده اند و در پايان ، وسط تيرباران مأموران کشته مي شوند . فيلمي که به خاطر قهرمان نشان دادند و تبهکار مورد انتقادهاي زيادي قرار گرفت زيرا فيلم ، مخاطب را به همذات پنداري با شخصيتهاي ضد اجتماعي خود همراه مي کند .
اليور استون نيز در فيلم «قاتلين بالفطره» شخصيت هاي ميکي ( با بازي وودي هارلسون ) و مالوري ( با بازي جوليت لوئيس ) را خلق مي کند که قرباني ناملايمات و آسيب هاي رواني دوران کودکي خود بوده اند .آن دو در بزرگسالي با هم ازدواج مي کنند و به همراه هم مرتکب قتل هاي زنجيره اي مي شوند . خشونت و آدم کشي براي آنها بصورت تفريح درآمده و سرانجام بعد از ارتکاب 62 قتل دستگير مي شوند .
شخصيت ضد اجتماعي «هفت» اثر ديويد فينچر نيز با ويژگي هاي خاص خودش ماندگار شده است . يک قاتل با هوش و ديگر آزار ، کساني را که مرتکب هفت گناه کبيره مي شوند را به طرز فجيعي مي کشد . هفت گناه پرخوري ، طمع ، تنبلي ، جسارت ، غرور ، خشم و شهوت . اين شخصيت اعمال جنون آميزش را در قالب قانوني خود ساخته بروز مي دهد و نمونه اي از هولناک ترين شخصيت هاي سينمايي مبتلا به اختلال شخصيت ضد اجتماعي است .
«زن افسون گر» فيلم برايان دي پالما نيز نمونه اي از حضور اين اختلال بر پرده ي سينماست . اين بار يک زن اعمال تبهکارانه انجام مي دهد . زني دورو و خشن ، دروغگو و البته افسون گر که با جذابيت ظاهري اش رفتارهاي ضد اجتماعي مثل دزدي و قتل را مرتکب مي شود و با فرار و تغيير هويت به کارهاي تبهکارانه خود ادامه مي دهد .
يکي ديگر از نمونه هاي جالب اين اختلال در فيلم «عطر : داستان يک قاتل» اثر تام تيکور اتفاق مي افتد . در اين فيلم با شخصيتي مواجه مي شويم به نام ژان باتيست که استعداد غير عادي در زمينه حس بويايي دارد، اما آسيب هاي دوران کودکي از او يک قاتل زنجيره اي ساخته . قاتلي که در پي بوهاي جديد است و با اين بهانه انسان هاي زيادي را مي کشد . اين فيلم با داستاني هنرمندانه وضعيت رواني ناگوار يک فرد مبتلا به اختلال شخصيت ضد اجتماعي را بيان مي کند که بدون هيچ گونه دلشوره و پشيماني و با ظاهري خونسرد مرتکب قتل هاي فجيع مي شود .
