در زیر مروری داریم بر برخی از موفقترین آثار اقتباسی تاریخ سینما:
*فیلم سینمایی «برای پیرمردان هیچ سرزمینی وجود ندارد»:
فیلم سینمایی «برای پیرامردان هیچ سرزمینی وجود ندارد» (برای پیرمردان جایی نیست) را «برادران کوئن» سال 2007 کارگردانی کردند.
این دو برادر فیلمنامه این فیلم جنایی و مهیج را براساس رمانی با همین نام نوشته «کورمک مککارتی»، نویسندهٔ آمریکایی نوشتند که در نهایت برنده جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی شد.
این فیلم همچنین برنده جایزه اسکار بهترین فیلم بهترین کارگردانی و بهترین بازیگر نقش مکمل مرد نیز شد.
فیلم «برای پیرمردان جایی نیست» محصول کمپانی «میرامکس» است و داستان آن درباره شخصی به «لوئلین ماس» (با بازی جاش برولین) است که در صحرا دنبال شکار میگردد بطور اتفاقی به تعدادی جسد در میانهٔ صحرا بر میخورد، که از یک معاملهٔ نافرجام مواد مخدر به جا ماندهاند. لوئلین در آن ناحیه مقدار زیادی مواد مخدر و کیفی حاوی دو میلیون دلار پول مییابد و او که اکنون مصصم است که پولها را برای خود نگه دارد، مجبور میشود تا خود و خانوادهاش را از دست قاچاقچیان که افراد وحشی و بیرحمی هستند برهاند.
در این فیلم بازیگران مطرحی چون «تامی لی جونز»، «خاویر باردم»،«جاش برولین» و «وودی هارلسون» ایفای نقش کردهاند.
«براردان کوئن» این فیلم 122 دقیقهای را با بودجهای بالغ بر 30 میلیون دلار ساختند که در سینماهای آمریکا 171 میلیون و 600 هزار دلار فروش کرد.
*فیلم سینمایی «فارست کامپ»:
«فارست کامپ» داستان جوانی ساده دلی است که به خاطر مشکل پاهایش دوران کودکی شختی داشته ولی بر حسب اتفاق نه تنها متوجه میشود که پاهایش مشکلی ندارند بلکه میتواند قهرمان بازیهای راگبی شود. او در نوجوانی و جوانی نیز یکی پس از دیگری پلههای ترقی را طی میکند ولی در نهایت تمام دنیای او تنها به مادرش و دختری به نام جنی محدود شده است.
این فیلم را «رابرت زمهکیس»، کارگردان برنده اسکار سری فیلمهای «بازگشت به آینده»، «دور افتاده»، «قطار قطبی» و «پرواز» را سال 1994 برای کمپانی «پارامونت پیکچرز» ساخت.
«زمهکیس» این فیلم را براساس فیلمنامهای از «اریک راس» و با بودجهای بالغ بر 55 میلیون دلار ساخت که در گیشه 677 میلیون و 900 هزار دلار فروش کرد و به پرفروشترین فیلم سینمای آمریکا در آن سال تبدیل شد.
«راس» نیز فیلمنامه فیلم را براساس رمانی به همین نام نوشته «وینسنت گروم» نوشت.
«فارست گامپ» نامزد دریافت 13 جایزهٔ اسکار شد و از این تعداد 6 جایزه را شامل جایزه اسکار بهترین فیلم، بهترین جلوههای ویژه، بهترین کارگردانی و جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد برای تام هنکس را به دست آورد.
این فیلم در لیست 250 فیلم برتر تاریخ سینما در سایت معتبر IMDB ، رتبه پانزدهم را دارد.
*فیلم سینمایی «جنگیر»:
فیلم آمریکایی «جنگیر» که همواره در فهرست برترین فیلمهای سینمای وحشت جهان قرار دارد، سال 1973، با بودجهای بالغ بر 12 میلیون دلار و به کارگردانی «ویلیام فریدکین» ساختهشد.
«فریدکین» این فیلم را بر اساس رمانی به همین نام نوشته «ویلیام پیتر بلاتی» ساخت.
فیلم سینمایی «جن گیر» در چهل و ششمین مراسم جوایز اسکار توانست دو جایزه اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین صداگذاری از آن خود کند.
«جنگیر» داستان دختری به نام «ریگن» است که اخیرا دچار تشنج و شب اداری شده است و پزشکان از درمان آن عاجز شدهاند، در این میان مادر ریگن برای درمان دختر خود دست به دامان کشیش جوانی به نام پدر کاراس میشود و پدر کاراس متوجه میشود که جسم ریگن توسط شیطان تسخیر شده، این کشیش جوان به کمک کشیشی دیگری که پیر و سالخورده است مراسم جن گیری را انجام میدهند ولی درنهایت «ریگن» سلامتی خود را به قیمت کشته شدن دو کشیش به دست میآورد..
این فیلم از سوی منتقدان به خاطر بازیهای خوب بازیگران، کارگردانی خوب «فریدکین»، فیلمبردار باتجربه و فیلمنامه فوقالعادهاش مورد تقدیر قرار گرفته است.
*فیلم سینمایی «پرواز برفراز آشیانهٔ فاخته» (دیوانه از قفس پرید):
«پرواز بر فراز آشیانه فاخته» که در ایران به نام «دویوانه از قفس پرید» معروف است سال 1975 با بودجهای بالغ بر 3 میلیون دلار که در میان دیگر فیلمهای هالیوودی، فیلم نسبتا کم بودجهای محسوب میشود، ساخته شد ولی توانست در گیشه به موفقیت بزرگ یعنی فروش 109 میلیون دلاری دست یابد.
این فیلم سینمایی را «میلوش فورمن» براساس فیلمنامهای اقتباس شده از رمانی به همین نام نوشته «کن کیسی» ساخت که البته بازی درخشان «جک نیکلسون» در این فیلم یکی از عوامل موفقیت این فیلم در گیشه محسوب میشد.
این فیلم 133 دقیقهای که همواره در فهرستهای مختلف برترینهای تاریخ سینما جا داشته است داستان مجرمی به نام «رندل پاتریک مک مورفی» (با بازی جک نیکلسون) است که دستگیر و دادگاهی میشود ولی وی برای اجتناب از حکم سنگین، تمارض به داشتن بیماری روانی میکند. به همین خاطر دادگاه حکم میدهد که برای بررسی وضعیت روانیاش، او را به تیمارستان ایالتی بفرستند ولی او در آنجا رفتار غیرانسانی پرسنل تیمارستان با بیماران را نمیتواند تحمل کند و به همین خاطر شروع به مبارزه با قوانین سخت این تیمارستان میکند که همین مسئله مشکلاتی را برای او و دیگر بیماران به وجود میآورد.
*فیلم سینمایی «کابوی نیمهشب»:
«جان شلزینگر»، کارگردان فیلمهایی چون «دونده دو ماراتن»،«بیلی دروغگو» و «فراتر از قانون»، فیلم «کابوی نیمهشب» را بازی «جان وویت» و «داستین هافمن» در سال 1969 ساخت.
این فیلم داستان جوانی تگزاسی است که طمع معاشرت با زنان ثروتمند به نیویورک مهاجرت میکند ولی پس از مدتی با مرد بیمار و مسلول آشنا میشود که باعث میشود در این میان سختیهای زیادی را متحمل شود.
این فیلم که با بودجهای بالغ بر 3 میلیون و 200 هزار دلار ساخته شد و در گیشه 109 میلیون دلار فروخت.
منتقدان نیز از این فیلم استقبال گرمی کردند و در آن سال برنده جایزه اسکار بهترین فیلم سال شد.
*فیلم سینمایی «سکوت برهها»:
سکوت برهها، فیلمی ترسناک به کارگردانی «جاناتان دمی» در سال 1991 است که داستان آن درباره روانپزشک خطرناکی است که با تسلط بر افراد دست به جنایات خشن و خونخورانهای میزند.
این فیلم عوامل این فیلم جوایزی معتبری همچون جایزه اسکار، جایزه بفتا و گلدن گلوب را بخاطر حضور در این فیلم دریافت کردند. این فیلم با داستانی به قلم توماس هریس میباشد.
«تد تالی»، فیلمنامهنویس آمریکایی، فیلمنامه «سکوت برهها» براساس رمانی به همین نوشته «توماس هریس» نوشت.
این فیلم که با بودجه 19 میلیون دلار ساخته شد، در گیشه به فروش 272 میلیون و 700 هزار دلاری دست یافت.
«سکوت برهها» در 1991 برنده پنج جایزه اسکار بهترین فیلم ، بهترین کارگردانی، بهترین بازیگر نقش اول مرد و زن و همچنین بهترین فیلمنامه شد. در طول تاریخ سینما تنها دو فیلم دیگر «در یک شب اتفاق افتاد» و «دیوانهای از قفس پرید» تاکنون توانستهاند به طور همزمان برنده جایزه اسکار در این پنج بخش شوند.
*فیلم سینمایی «بر باد رفته»:
درام عشقی «بر باد رفته» را «ویکتور فلمینگ» در سال 1939 براساس رمان پرفروشی به همین نام نوشته «مارگارت میچل» ساخته است. «میچل» دو سال پیش از آن برای این رمان برنده جایزه ادبی پولیتزر شده بود.
در این فیلم که قریب به 4 ساعت است بازیگران مطرحی چون «کلارک گیبل»، «ویوین لی»، «هتی مکدانل» و «الیویا دو هاویلند» ایفای نقش کردهاند.
«بر باد رفته» روایت عشق یک دختر جنوبی در خلال جنگ داخلی آمریکا است. این فیلم در آنزمان جوایز سینمایی زیادی از جمله چهار جایزهٔ اسکار، بهترین فیلم، بهترین کارگردان برای ویکتور فلمینگ، بهترین هنرپیشه نقش اول زن برای ویوین لی و بهترین نقش مکمل زن برای هتی مکدانل را از آن خود کرد.
*فیلم سینمایی «تمام مردان رئیس جمهور»:
«آلن ج.پاکولا» فیلم «تمام مردان رئیس جمهور» را براساس کتابی به همین نوشته دو روزنامهنگار جوان واشنگتن پست به نامهای «باب وودوارد» و «کارل برنشتاین» ساخت.
«تمام مردان رئیسجمهور» دربارهٔ تقلب انتخاباتی در زمان ریچارد نیکسون است که به «رسوایی واترگیت» مشهور شد و استعفای نیکسون را از ریاست جمهوری آمریکا در پی داشت. این فیلم نامزد هشت جایزه اسکار بود که چهار جایزه را دریافت کرد.
در این فیلم بازیگران مطرحی چون «داستین هافمن» و «رابرت رد فورد» ایفای نقش کردة اند.
«باب وودوارد» و «کارل برنشتاین»، نویسندگان کتاب «تمام مردان رئیسجمهور» امتیاز کتاب خود را به این شرط واگذار کردند که فیلمنامه به تمامی جزئیات کتاب وفادار بوده و هیچ گونه دخل و تصرفی در آن انجام ندهد که در نهایت فیلم با تمام مشکلات خود با بودجهای بالغ بر 8 میلیون و 500 هزار دلار ساخته شد و در سینماهای آمریکا 70 میلیون و 600 هزار دلار فروخت.
*فیلم سینمایی «پدرخوانده»:
فیلم سینمایی «پدرخوانده» به کارگردانی «فرانسیس فورد کاپولا» پس از فیلم «رستگاری در شاوشنک»، مقام دوم را در فهرست 250 فیلم برتر سایت IMDb را دارد.
این فیلم جنایی برندهٔ جایزه اسکار محصول سال 1972 کمپانی آمریکایی پارامونت است که بر اساس رمانی به همین نام اثر «ماریو پوزو» ساخته شده است. «پوزو» که سال 1969 نوشتن این رمان را به پایان رساند، با همکار «کاپولا» فیلمنامه پروژه سینمایی «پدرخوانده» را نوشت.
ماجرای فیلم بین سالهای 1945 تا 1955 اتفاق میافتد و داستان فیلم دربارهی خانوادهی مافیایی «کورلئونه» است. در این فیلم بازیگرانی چون «مارلون براندو»،«آل پاچینو»، «رابرت دووال»، «دایان کیتن» و «جیمز کان» ایفای نقش کردهاند.
*فیلم سینمایی «کشتن مرغ مقلد» (کشتن مرغ مینا):
«رابرت مولیگان» سال 1962 میلادی، فیلم «کشتن مرغ مقلد» را براساس رمانی به همین نام نوشته «هارپر لی» ساخت. گفته میشود که در این فیلم سعی شده تا کوچکترین جزئیات مربوط به رمان «لی» نیز از قلم نیفتد.
این فیلم توسط مؤسسه فیلم آمریکا به عنوان دومین فیلم تأثیرگذار در تاریخ سینما انتخاب شده است.
«کشتن مرغ مقلد» داستان وکیل ساده به نام «آتیکاس فینچ» است که در دادگاه شهر کوچک میکوم در ایالت آلاباما از جوان سیاه پوستی به نام تام رابینسون به اتهام تجاوز به یک دختر سفید پوست دفاع میکند. راوی داستان اسکات فینچ دختر کوچک آتیکاس است.
در این فیلم بازیگرانی چون «گریگوری پک»، «مری بدهام»، «فیلیپ آلفورد» و «جان مگنا» ایفای نقش کردهاند.
«هارپر لی» رمان «کشتن مرغ مقلد» را سال 1960 نوشت و 4 سال بعد برای آن برنده جایزه پولیتزر شد. از آنزمان تاکنون، بیش از 40 میلیون نسخه از این کتاب به فروش رفته و به بیش از 40 زبان زنده دنیا ترجمه شده است. اولین تیراژ این رمان 5 هزار نسخه بوده است.
*فیلم سینمایی «کازابلانکا»:
فیلم سینمایی «کازابلانکا» که بسیاری از منتقدان سینمایی از او به عنوان برترین فیلم عاشقانه تاریخ سینما یاد میکنند، سال 1942 با بازی درخشان «هامفری بوگارت» و «اینگرید برگمن» ساخته شد.
«مایکل کورتیز»، این فیلم را براساس فیلمنامهای اقتباس شده از نمایشنامه «همه به کافه ریک میآیند»، اثر مشترک «مورای بورنت» و «جان آلیسون» کارگردانی کرد.
«کازابلانکا» ماجرای عاشقانهای را در گیر و دار جنگ دوم جهانی به تصویر میکشد، داستان مردی که میان «عشق و انسان خوب بودن» در حال در هم شکستن است. او باید میان عشق به زن مورد علاقهاش و کمک به فرار مبارز چکی از دست حاکمیت وابسته به فرانسه در جهت مبارزه با نازیها تنها یکی را انتخاب کند.
کمپانی «برادران وارنر» امتیاز نمایشنام «همه به کافه ریک میآیند» به 20 هزار دلار خریداری کرد.
در ابتدا قرار بر این بود که «برادران اپشتاین» –جولیوس و فیلیپ- فیلمنامه را بنویسند و به رغم مخالفت عوامل استودیو، در نهایت این دو برادر پس از واقعه حمله به پرل هاربر، از همکاری در کازابلانکا منصرف شدند و شرکت در سری فیلمهای «چرا ما میجنگیم» به کارگردانی «فرانک کاپرا» را ترجیح دادند.