نقد و بررسی فیلم بلکککلنزمن ( BlacKkKlansman )

سابقه فعالیت های فرقه « KKK » به بیش از 150 سال پیش باز می گردد یعنی دورانی که جنگ های داخلی آمریکا پایان یافته و برده داری متوقف شده بود. در آن مقطع این فرقه شکل گرفت تا به مقابله با قانون ضد برده داری بپردازند و در این راه به خشونت متوسل شوند. اما فعالیت های این گروه در دهه 20 میلادی اوج گرفت و در این دوران دیگر تنها سیاه پوستان هدف آنها نبودند بلکه نژادهای گوناگونی از جمله یهودیان، آسیایی ها و مکزیکی ها از جمله اهداف آنان به شمار می رفتند و خشونت های مختلفی را هم علیه این افراد به کار می گرفتند که قتل و کشتار از جمله آنان به شمار می رود. امروزه از قدرت این گروه به شدت کاسته شده اما بهرحال هنوز هم گاهی تجمعاتی در ایالات متحده برگزار می کنند و در آن خواستار توجه به برتری نژادی سفید پوستان هستند!

داستان ماموریت ران استالورث در نفوذ به فرقه KKK در سال 2014 در کتابی با عنوان « Black Klansman » منتشر شد. استالورث کارآگاه سیاهپوستی بود که در دهه هفتاد توانست با شگردهای خاص خود، بصورت تلفنی اعتماد فرقه نژاد پرست KKK را جلب نماید و اطلاعات مهمی از فعالیت ها و برنامه های این گروه کسب نماید. در فیلم « بلکککلنزمن » جان دیوید واشنگتن نقش ران را ایفا می کند. وی که راه مبارزه با فرقه نژادپرستی را پیش گرفته، مورد پذیرش فرقه مشهور « کوکو کلاکس کلان » ( یا همان KKK ) قرار می گیرد و حتی برای عضویت در گروه به ملاقات دعوت می شود. اما ران یک سیاهپوست است و نمی تواند به این ملاقات برود، از این جهت همکار سفیدپوستش فیلیپ ( آدام درایور ) این مسئولیت را می پذیرد و…

اسپایک لی کارگردانی است که در تمام سالهای دوران فیلمسازی اش توجه ویژه ای به نژاد پرستی داشته و از هر فرصتی در آثارش برای مقابله با آن استفاده کرده است. او حتی در مقطعی انتقادات شدیدی را به کوئینتین تارانتینو بابت استفاده مکررش از کلمه « کاکاسیاه » در وصف سیاهپوستان در فیلمهایش مطرح کرده بود که با واکنش های زیادی در رسانه ها مواجه شد. جدیدترین فیلم لی اما تند و تیزتر از آثار سابقش است و البته وجه سینمایی آن حفظ شده و می توان تعادل نسبی میان ذهن خشمگین لی و محتوای اثر جدیدش برقرار نمود که یک اتفاق خوشایند برای سینما محسوب می شود.

اتفاقی که در دهه هفتاد رخ داد در ذات تمام آنچه که لی برای ساخت فیلم جدیدش نیاز داشته را در اختیارش قرار داده. تشکیلات KKK و آدمهایی که در آنجا حضور دارند مهمترین بخش های فیلم را تشکیل می دهد. ما در طول فیلم با افرادی مواجه می شویم که بطور عجیب و غیرقابل باوری خود را برتر از دیگران می دانند و برابری نژاد و رنگ برایشان غیرقابل باور است. شاید در عصر حاضر چنین مقوله ای مضحک به نظر برسد، همانطور که اگر فیلم را مشاهده کنید متوجه خواهید شد که تا چه حد اعضای کلان ترحم برانگیز هستند، اما لی به خوبی موفق شده تا ماهیت واقعی این افراد همانگونه که خود در بیانیه ها و توصیفاتشان در مورد خودشان بیان کرده اند، به تصویر بکشد. رفتار آنان در فیلم با زبان طنز به تصویر کشیده شده؛ زبانی که شاید بهترین وصف برای حال و روزشان باشد!

اما نکته جالب و مثبتی که در اثر جدید اسپایک لی قابل مشاهده است، توجه به پرده عریض سینما و شاخصه هایی است که اثر را در قامت آن می گنجاند. در ساخته های قبلی لی، پیامهای گل درشت سیاسی یکی پس از دیگری در تصویر نقش می بستند به نوعی که آثار او را به یک بیانیه سیاسی در پرده سینما مبدل کرده بودند. اما در « بلکککلنزمن » این روند تا حد زیادی کاهش یافته است و جای خود را به شخصیت پردازی و ایجاد موقعیت های کمیک سپرده است که از کیفیت مناسبی هم برخوردار هستند. لحظات کمیک بین واشنگتن و درایور یکی از نکات مثبت فیلم به شمار می رود که پس زمینه نژادپرستانه آن باعث خنده مخاطب می شود. خوشبختانه لی اینبار اثری را روانه سینما کرده که سینمایی ترین اثر او در چند سال اخیر به شمار می رود.

« بلکککلنزمن » اثری است که باید هر مخاطبی به تماشای آن بنشیند، مخصوصا آن دسته از مخاطبینی که هنوز هم به باورهای نژادی اعتقاد دارند و معتقدند که تبار آنها دال بر برتری شان نسبت به دیگری است! البته که لی برای روایت داستان جدیدش به زمان حال هم گریزی شده و انتقاداتی را متوجه سیاستمداران امروز ایالات متحده نموده که می توان نشانه های آن را در سخنرانی های سیاسی فیلم یافت.در فیلم رهبر یکی از فرقه های KKK فردی است به نام دیوید دوک که سالهاست در پی رسیدن به قدرت سیاسی در ایالات متحده است و هربار با ناکامی مواجه شده و البته یکسالی هم به دلیل پرداخت نکردن مالیات به زندان افتاده است. دوک به شدت بر این موضوع اعتقاد دارد که باید از نژاد محافظت کرد و از تلفیق شدن آن جلوگیری نمود. دوک همچنین در سال 2006 به دعوت رئیس جمهور سابق ایران برای حضور در « گردهمایی هولوکاست تهران » به ایران دعوت شده بود و در آن مقطع گفته که این کنفرانس تاثیر زیادی بر مطالعه درباره هولوکاست در تمام جهان داشته است.

منتقد : میثم کریمی

این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت ” مووی مگ ” به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگرد قانونی می گردد.

به خانواده بزرگ جامعه مجازی مووی مگ بپیوندید

بلکککلنزمن (BlacKkKlansman)