سی و هفتمین جشنواره جهانی فیلم فجر عصر امروز با نمایش نسخه مرمت شده فیلم «دیده بان» ساخته ابراهیم حاتمی کیا در سینما فلسطین افتتاح شد. این کارگردان در سخنرانی خود در افتتاحیه از سینمای خود طی سه دهه اخیر گفت و تاکید کرد واکنشهایش مانند فیلمهایش است.
پیش از نمایش «دیدهبان» در سینما فلسطین، حاتمی کیا روی صحنه رفت و با اشاره به پوستر فیلم «دیدهبان» گفت: «آن عکسی که روی پوستر میبینید برای سی سال پیش است که من جوان بودم ولی الان موهایم سفید شده است.»
به گزارش ایسنا او در ادامه به فیلمهای گذشته خود اشاره کرد و گفت: «برخی فیلمهای مرا دوست دارند و برخی ندارند. یک عده مرا از فیلم «از کرخه تا راین»، برخی از «مهاجر»، برخی از «آژانس شیشهای» به بعد میشناسند و قبول دارند. چه اتفاقی اینجا افتاده است و میگوئید من با این اوضاع چه کار کنم؟ آنچه در دیدهبان به عنوان تمثیل به کار رفته است، دیدهبانی است. «دیدهبان» کسی است که چیزی را درک میکند و دشمن را میبینید و دوست و همرزمش را از وجود دشمن آگاه میکند.»
حاتمیکیا ادامه داد: «من اگر بگویم عشق سینما نیستم درست نیست. من شدیداً به دوربین، قاب، موسیقی و انواع چیزهایی که مربوط به سینما است، علاقهمندم اما اینها مانند موسیقی وقتی روی خط حامل قرار میگیرند و به تعبیری در گذر زمان و مسیر حرکت قرار میگیرد میتواند گوشنواز باشد. من همیشه در زمان حال زیستهام و به آنچه علاقه داشتم و حالی که در آن فضا وجود داشته واکنش نشان دادم.»
او درباره فیلم «دیدهبان» توضیح داد: «زمانی که «دیدهبان» را ساختم موج عقبنشینیهای سنگینی رخ داده بود. کتاب فرمان موج و دیدهبان با هم چاپ شده بود و قرار بود این فیلمها ساخته شوند اما وقتی خواستم فرمان موج را که البته ساخته نشد، بسازند فاو سقوط کرد و جلوی من را گرفتند ولی من دیدهبان را گسترش دادم و این فیلمنامه شکل گرفت. فضایی که در این فیلم مطرح شده احساس ما به عنوان یک فیلمساز از وضعیت حاکم آن دوران است یعنی عقبنشینیها، بد بودن اوضاع و اگر لازم باشد دیدهبان مجبور است جای خودش را هم بکوبد و این اتفاق تا زمان فیلم مهاجر و به وقت شام هم ادامه پیدا کرد. من همیشه این راه را دنبال کردم. گاهی ضعیفتر و گاهی قویتر بودم اما جنگ گرافیک واضحی داشت.»
حاتمیکیا تاکید کرد: «همه فیلمهایم از خط و مرزها حرف میزنند. من وقتی دیدهبان را ساختم بخشی از جامعه نمیخواستند فیلمهای مرا ببینند و از فیلم «از کرخه تا راین» بود که در متن جامعه شناخته شدم و زبان احساسی را در آنجا پیدا کردم. یافتن این کار سختی است.»
او در پاسخ به گفتههای هوشنگ گلمکانی که از صحبتهای جنجالی او انتقاد کرد، گفت: «من واکنشهایم مانند فیلمهایم است. یعنی آنچه که بروز دادم از فیلمهایم میآید. من از پارسال تا کنون چهارصد روز است که صحبت نکردم اما یک جمله من میتواند موج راه بیندازد و فقط من نیستم که از این حرفها میزند. آن جوان ۲۷ ساله الان ۵۷ ساله است. در حال حاضر پدربزرگ هستم و مسائل دیگری برایم مساله است.»
حاتمیکیا در پایان گفت: «من دیدهبان را بسیار دوست دارم اما من هیچوقت نمینشینم فیلمهای خودم را ببینم چون برایم بسیار عذابآور است! از «فیلمخانه ایران» بسیار متشکر هستم که این فیلمها را مرمت میکنند چون اگر این کار را نکنند، بچههای ما وقتی نسخههای قدیمی این فیلمها را میبینند فکر میکنند از دوران چارلی چاپلین عقبتر است.»
گلمکانی پیش از حاتمی کیا در مراسم افتتاحیه با اشاره به فیلم «دیدهبان» گفته بود: «این فیلم مربوط به زمانی است که حاتمیکیا بیشتر فیلم میساخت نه اینکه جنجال به پا کند! او در سالهای اخیر از هر فرصتی برای جنجال استفاده میکند ولی من هنوز هم آن حاتمیکیا را بیشتر دوست دارم. میخواهم برادرانه به او توصیه کنم که فیلمهایش را بسازد، چون وقتی جنجال به پا میکند برای منتقدان قضاوت درباره فیلمهایش را سخت میکند. حتی برای دوست دارانش.»