خلاصه داستان:
این فیلم داستان عملیات رزمندگان ایرانی در تنگه ابوقریب در اواخر دوران جنگ تحمیلی علیه ایران را روایت می کند.
کارگردان :
بهرام توکلی : یکی از کارگردانان موفق ایرانی در سالهای اخیر که ساخته های موفقی از جمله « اینجا بدون من » را که اقتباسی از « باغ وحش شیشه ای » تنسی ویلیامز بود ساخته است. « تنگه ابوقریب » پرهزینه ترین ساخته سینمایی او تا به امروز محسوب می شود و همچنین اولین تجربه فیلمسازی او در حوزه دفاع مقدس.
نقد فیلم « تنگه ابوقریب » :
« تنگه ابوقریب» نام عملیاتی است که در روزهای پایانی جنگ تحمیلی علیه ایران آغاز شد. در آن روزگار زمانی که رزمندگان گردان عمار در حال آماده شدن برای رفتن به مرخصی بودند، به یکباره خبر رسید که دشمن به تنگه ابوقریب حمله کرده ( این محل در نزدیکی دشت عباس و جاده اندیمشک- دهلران قرار دارد ). از این رو رزمندگان به این منطقه اعزام شدند و با کمترین امکانات از جمله آب و غذا، به دفاع از مرز و میهن پرداختند و باعث عقب راندن دشمن شدند. در این عملیات بیش از 50 رزمنده شهید شدند، حتی گفته می شود تعدادی از آنان بر اثر تشنگی جان خود را از دست دادند. این عملیات مهم آخرین عملیات دوران دفاع مقدس در کشورمان بود و پس از آن با پذیرش قطعنامه 598 جنگ به پایان رسید.فیلم « تنگه ابوقریب » نیز درباره این عملیات می باشد.
مهمترین نقطه قوت فیلم « تنگه ابوقریب » استفاده از تکنیک های متنوع سینمایی و تصویربرداری مربوط صحنه های جنگ می باشد که بهرام توکلی به خوبی از پس انجام آن برآمده است. البته در این بخش گاهی می توان استفاده افراطی از تکنیک هایی نظیر " دوربین روی دست " را شاهد بود اما این موارد چندان در تصویر آزار دهنده به نظر نمی رسند. سکانس های طولانی بدون کات که به جنگ و ویرانی های آن می پردازد، از نقاط قوت فیلم بهرام توکلی محسوب می شوند و بطور کلی می توان گفت « تنگه ابوقریب » در بخش های فنی یکی از کامل ترین آثاری است که درباره دفاع مقدس ساخته شده است. پیشرفت های تکنیکی اثر قابل تحسین و تماشایی هستند و حالا می توان جنگ را واقعی تر از هر زمان دیگری در سینمای ایران یافت!
اما بخش های دیگر فیلم جدید بهرام توکلی ابداً نمی توانند به مانند بخش های فنی درخشان باشند. « تنگه ابوقریب » در شخصیت پردازی و خلق افرادی که برای مخاطب قابل درک باشند ناتوان است و نتیجه این ناتوانی شخصیت هایی هستند که کارگردان خیلی آنها را برای روایت قصه اش جدی نمی گیرد. ما در فیلم اغلب با نفراتی مواجه هستیم که به مقابل دوربین آمده و دیالوگی می گویند و سپس از کادر خارج می شوند بی آنکه تاثیری بر داستان داشته باشند و یا کمکی به مخاطب برای تقویت حس همراهی ایجاد نمایند، این مشکل باعث می شود تا تماشاگر به سختی بتواند داستان واقعی فیلم را درک کرده و با آنان همراه شود. به نظر می رسد بهرام توکلی بیش از آنکه حواسش به قصه و آدمهای داستان باشد، تمرکز خود را معطوف به خلق نبردهای حماسی کرده و همین تصمیم باعث شده تا ضعف های ساختاری در « تنگه ابوقریب » به چشم بخورد. مشکلاتی از این دست باعث می شود که در نیمه دوم فیلم که پر تلاطم است، تماشاگر خیلی کاری با آدمهای داستان نداشته باشد چراکه آنان در نیمه ابتدایی به درستی پرداخت نمی شوند و حتی بخشی از آنان که وظیفه دراماتیزه کردن داستان را دارند نیز وظایف خود را به درستی انجام نمی دهند.
یکی از مشکلات دیگر « تنگه ابوقریب» که عجیب هم به نظر می رسد، استفاده از مردمان بی دفاعی است که هربار با حملات تعدادی از آنان شهید می شوند. بر طبق گفته رزمندگانی که در آن عملیات حضور داشته اند، خانواده ای در آن منطقه عملیاتی حضور نداشته که بخواهند از شهر خارج شوند! این در حالی است که سازندگان بخش هایی زیادی از فیلم را صرف به تصویر کشیدن مصیبت های جنگ بر زندگی غیر نظامیان کرده اند که با توجه به واقعی بودن داستان ، بهتر می بود از اضافه شدن آنان به این اثر خودداری می شد تا فیلم نزدیکی بیشتری به واقعیتِ رخ داده در تنگه ابوقریب می داشت. البته حضور مردم در داستان قرار بوده پیامی در ضدیت با جنگ داشته باشد که یک سکانس دردناک در فیلم نیز با همین هدف در داستان گنجانده شده است. اما عدم انطباق موقعیت مذکور با آنچه که در واقعیت رخ داده، میزان تاثیرگذاری را کاهش می دهد.
بازیگران فیلم در « تنگه ابوقریب » بازیهای خوبی از خود به جای گذاشته اند اما به جهت عدم پرداخت صحیح شخصیت هایشان، نتیجه چندان درخشانی بر جای نمانده است. جواد عزتی از جمله بازی های خوب فیلم را رقم زده. فردی که از معدود بازیگران سینمای ایران به شمار می رود که می تواند همانقدر که در یک اثر کمدی می درخشد، در ژانرهای دیگر نیز بازی های قابل توجهی از خود بر جای بگذارد. امیر جدیدی نیز در اینجا بازی قابل قبولی ارائه داده، اما مهدی پاکدل به نظر می رسد مستقیماً از « چهار راه استانبول » با همان حال و هوا به این اثر انتقال داده شده و شخصیتی را هم ایفا می کند که در نهایت خیلی او را نمی فهمیم!
« تنگه ابوقریب » در بخش های فنی اثری ستایش برانگیز محسوب می شود که سینمای دفاع مقدس را یک قدم به جلو هدایت کرده. اما متاسفانه در ساختن آدمهای داستان نقص فراوانی دارد که باعث می شود حماسه دفاع از تنگه ابوقریب آن حس جذاب ناسیونالیستی را در اختیار مخاطب نگذارد. شاید بتوان آخرین ساخته بهرام توکلی را از این حیث با « نجات سرباز رایان » مقایسه نمود. اثری که توانست شخصیت خلق نماید و به بهترین شکل آن را پرورش دهد و حس همذات پنداری تماشاگر را برانگیزد.اما در اینجا فقط تکنیک های سینمایی و یک روایت ناقص از آن عملیات مهم بر جای مانده که با ندیدن فیلم و صرفاً با مطالعه تاریخ می توانیم به آن افتخار کنیم اما با دیدن فیلم نخواهیم توانست آن حس حماسه را به بهترین شکل تجربه کنیم. با اینحال در نهایت باید گفت که ساخته شدن فیلمهایی درباره عملیات های مختلف دوران دفاع مقدس، می تواند تصویری واضح تر از رزمندگان و فداکاری هایشان در دوران جنگ به مخاطب دهد که ارزشمند و قابل ستایش است.
منتقد : میثم کریمی
این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت " مووی مگ " به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگرد قانونی می گردد.
به خانواده بزرگ جامعه مجازی مووی مگ بپیوندید
نام فیلم : تنگه ابوقریب
کارگردان : بهرام توکلی
فیلمنامه : بهرام توکلی
تهیه کننده : سعید ملکان
مدیر فیلمبرداری: حمید خضوعی ابیانه
بازیگران :
جواد عزتی
امیر جدیدی
حمیدرضا آذرنگ
مهدی پاکدل
و...
دیدگاهها
شیما احمدی
تو اغلب فیلمای جنگی یه قهرمان ساخته میشه و رامیفته بتمن بازی درمیاره.قوت این فیلم به نظرم این بود که کسی قهرمان نبود.همه در یک سطح پی یه هدف بودن.دلیل اینکه اینقد فرمانده هام بی اثر و کمرنگ نشون میدادن همین بود که نمیخاستن از داستان اصلی خارج شن.
در رابطه با این ایراد که اون روزا کسی از مردم عادی تو میدون نبود کاملا اشتباهه و به طور مستند از شخصی که در اون خطه بوده پرسیدم و نشون دادن گرفتاری مردم عادی کاملا صحیح و به شکل حداقلی بوده.
فقط چیزی که فیلم نشون داد و به وجهه اقتدار ممکنه آسیب بزنه بی نظمی وحشتناک و عدم وجود هیچ هماهنگی و ساختاری اونم در روزهای اخر جنگ بوده! اگه روایت روزهای اول بود تا حدودی پذیرفته میشد ولی اینکه سربازا حتی تو روز اخر جنگم یه کلاه ساده نداشتن به نظرم بیشتر از سیمپاتی عامه جامعه ضعف عجیب لوجستیکی رو میرسونه!
مرتضی کبیری
سمانه
حسین
فرمودند آنجا افراد بومی وجود نداشته...در آن روز بین 5 تا 8 هزارنفر شهید شدند محلی ونظامی...خصوصا سرباز ارتش... یادشان بخیر
bahar
یک صحنه دیگه از این جنگ بزرگ با شخصیت های دیگه از ادمهایی که رفتند.
دیالوگ های فیلم عالی و پر از محتوا بود.انگار مخاطب حرفها همین ادمهایی بودیم که پای فیلم نشسته بودیم.
شاید بعضی ها از سر عصبانیت با اوضاع این روزها مملکت با این فیلم ها و ادمهایش سر جنگ دارند
وحید
مجتبی
بهترین نظر ممکن:)))))))))) )
علیرضا
weblight
حتی زمان و تقویم و ماجرا هم گنگ می ماند تا پس از اتمام فیلم که به کپشنی اکتفا می شود و البته که بعید است برای این حجم سوالاتِ پیش آمده ی تماشاچی قانع کننده باشد....
مخاطب
علی
مریم
ایرانی
مدافع حرم
خیلی ممنون که این فیلم رو تهیه کردید
علی داداشی
امیر
Mona
مثلا الان فک کردی خیلی با نمکی؟؟؟؟؟؟؟؟هر هر هر
محمد
Lili
غیر منتقد
شما تو مغز من بودی ببینی چی گفتم ؟
معلومه سر و ته نظرمو خوندی اومدی یه حرفی بزنی فقط
غیر منتقد
فیلم رو هم ندیدی،نظر بیخود نده
اینم که 4 تا امتیاز منفی اوردم نشون میده چه قدر سینما نشناس و طرفدار فیلمای ابکی تو ایران زیاده. ایران رو چه به سینمای به درد بخور اصلا.
Pegah
جزو زیباترین فیلم های جنگی بود که دیدم وبا تمام وجود به شهیدان بزرگوار افتخار کردم
محمد
من فیلمو ندیدم اما توی متن نگفته شده نمیتونیم افتخار کنیم! شم یه بار متن رو درست بخون بعد بیا نظر بزار!!
یه چیزم در موردشخصیت پردازی بگم که نمیدونم چند سالته اما هر فیلمی چه با داستان تخیلی و چه غیرتخیلی نیاز به شخصیت پردازی داره... توی تمام فیلمای بیوگرافی مهم تاریخ سینما هم ببینی شخصیت هاش موندگار شدن مثل سرباز رایان.
چیزایی که گفتی نشون میده سن و سال بالایی نداری اما اینا رو گفتم که صرفاً بدونی و بعد بیای از یه فیلم دفاع کنی یا انتقاد کنی
غیر منتقد
بعد نوشتی با دیدن فیلم نمیتونیم به تاریخ حماسی افتخار کنیم؟
=))))))))
اگه یک ساعت زمان صرف شناسوندن شخصیت ها به مخاطب میکرد همین خودت تو نقد مینوشتی اصلا جنگ روخوب تصویر نکرده و به جنگ که هدف اصلیش هست بها نداده!
خیلی جالبه،انگار به جای منتقد، یه ربات اوردن فیلم ببینه!
میدونی که کیفیت فیلم با توجه به اینکه اوج ساخته یا نساخته تعریف نمیشه نه؟!
یکی بیاد بگه ساخت فیلم رئالیستی که همه ابتدا و انتهای داستانش رو میدونن و باخبرن چه اتفاقی قراره بیفته
و فیلمی که یک موقعیت رو نشون میده شخصیت پردازی مثل مکبث شکپیر به چه دردش میخوره؟
ما قرار نیست تو این فیلم رودست خوردن و نارو زدن و جاسوس دوجانبه بازی و غیره داشته باشم
کاراکتر ها تیپ هستن و درستش هم همینه
شما اصلا به این نکته اشاره نکردی که هیچ فیلم دیگه ای نبوده بدون بت ساختن از ادما و قهرمان پروری بیخود،بدون اغراق جنگ رو همانطور که هست نشون بده.
برای اقای توکلی و فیلمسازیشون احترام زیادی قائلم به خصوص این فیلم که به کلی نظر من رو در مورد هنر دفاع مقدس عوض کرد
وگرنه یه نقد یه گوشه ی دنیا اصلا برام اهمیت نداشت که بخوام نظری بدم.