برادران کوئن درخشیدند/ انتقاد به جامعه وسترن و هنرنمایی کارآگاه کور
دیروز یکشنبه 19 ماه می و روز پنجم از جشنواره شصت و ششم کن، روز اکران جدیدترین ساخته برادران کوئن با نام “درون لوین دیویس” در بخش رقابتی بود.
در پنجمین روز از جشنواره کن “بورگمن” ساخته الکس ون وارمردم نیز در همین بخش به نمایش درآمد. در بخش اکران نیمه شب “کارآگاه کور” یک فیلم جنایی جدید از جانی تو اکران شد و لانزمن در بخش خارج از مسابقه یک فیلم مستند را از دل تاریخ بیرون کشید.
کارآگاه کور: استاد بازگشته است
جزییات: 2013، هنگ کنگ و چین، 129 دقیقه، درام
کارگردان: جانی تو
بازیگران: اندی لائو، سامی چنگ
جانی تو که از زمان ساخت فیلم “ماموریت” (1999) تا کنون به عنوان استاد فیلمهای جنایی شناخته میشود، این بار با فیلم “کارآگاه کور” در اکران نیمه شب کن ظاهر شد.
جانی تو از زمانی که بچه بوده به فیلمهای جنایی علاقه بسیار داشته و مشتری سینمای محلی بود. به این ترتیب او با بسیاری از فیلمهای اروپایی که در سینماهای دهه 1960 هنگ کنگ پخش میشدند آشنا شد و آلن دلون بازیگر فرانسوی، بازیگر محبوبش بود.
شخصیت اصلی “کارگاه کور” سی تون، کارآگاه ضربهخورده پلیس است که بیناییاش را در یک ماموریت از دست داده است. او ویژگیهای مشترک خاصی با جف کاستلو در فیلم “سامورایی” ژان پیر ملویل دارد: ساکت، اسلوبدار و تسلیم نشدنی است. همکارانش او را راضی میکنند تا دوباره به سر کار بازگردد. او خود را وارد یک پرونده جنایی میکند و با حسهای باقی مانده تشدید شدهاش به کار میپردازد.
اندی لائو بازیگر که بیشتر به خاطر فیلم های سهگانه “امور شیطانی” (که توسط مارتین اسکورسیزی با نام “مردگان” بازسازی شد) شناخته میشود، یکی از انتخابهای همیشگی این کارگردان برای بازیگری است. آنها در سال 1993 در حال ساخت یک فیلم با هم ملاقات کردند و از آن موقع تا به حال در بیش از دو جین فیلم همکاری کردند.
بورگمن: وقتی دوربین حرکت میکند
جزییات: 2013، هلند، بلژیک، دانمارک، 113 دقیقه، درام
کارگردان: الکس ون وارمردم
بازیگران: ژان بیژوو، تام دویسپلر، سارا جورت دیتلوسن
الکس ون وارمردم، کارگردان فیلم “بورگمن” که در قسمت رقابتی جشنواره اکران شد با بازیگران فیلم در کنفرانس مطبوعاتی حاضر شد و به سوالات خبرنگاران پاسخ داد.
ون وارمردم درباره الهامهایش در ساخت این فیلم گفت: من مطالعات انتقادی مارکی دو شادی را خواندم. در عین حال همه ما چیزهایی را در ذهن خود پنهان داریم و من سعی کردم به درون این گنجینه هم نفوذ کنم. من معمولا کارم را از همان صحنه اول فیلم شروع میکنم و از قبل خلاصهای در ذهنم تشکیل نمیدهم. در لحظه شروع، هنوز نمی دانم که می خواهم چه جهتی را انتخاب کنم.
این کارگردان درباره معنی “بورگمن” گفت: من همیشه سعی میکنم معنی خاصی به فیلمهایم ندهم. می خواهم بینندهها نظر خودشان درباره آن را شکل دهند. “بورگمن” میتواند به عنوان انتقادی درباره جامعه وسترن تلقی شود، اما این قصد اولیه من نبود. من میخواستم زشتی و پلیدی را از طریق رفتارهای غیرطبیعی مردم نشان دهم، همان چیزهایی که ممکن است در خیابانها آن را ببینید. انسانهایی هستند که هرچقدر سنشان بیشتر میشود نرمتر میشوند، اما من فقط بیرحم تر میشوم. خودم هم مانده ام که آیا فیلمهایم زیادی خشن شده اند یا خیر!
وارمردم درباره فیلمنامه بورگمن گفت که فیلمنامه طولانیتر از فیلم بود و آنها بعضی از صحنههای کمیک و یا صحنه هایی که در خدمت داستان کلی نبود را حذف کردند تا تاثیر فیلم بیشتر شود. این اولین فیلمی است که در آن وارمردم، بر خلاف باورهای شخصیاش، دوربین را حرکت میدهد.
آخرین ستمگر: پردهبرداری از تاریخ
جزییات: 2013،فرانسه و اتریش، 220 دقیقه
کارگردان: کلود لانزمن
فیلم “آخرین ستمگر” ساخته کلود لانزمن نیز در بخش خارج از مسابقه به نمایش درآمد. این کارگردان در آخرین فیلم مستندش، از چند مصاحبه با بنجامین موملستین پرده برمیدارد. او که آخرین رییس انجمن یهودیان در محله ای در چکسلواکی سابق است که هزاران هزار یهودی از آن تبعید شدند، پس از دههها درباره این رویداد شهادت می دهد.
بار دیگر کلود لانزمن برای ساخت آخرین فیلمش در دل تاریخ سفر کرده است. پیدایش فیلم “آخرین ستمگر” به سال 1975 بازمیگردد که کارگردان برای مصاحبه با خاخام یهودی به رم رفته است. نازی ها به این مرد دستور داده بودند یهودیان اتریش را به زور از وین تبعید کند، اما او سعی کرد بر خلاف دستور نازیها به آنها کمک کند.
در گفته های لانزمن آمده است: می دانستم چیزی خاص در اختیار دارم، اما سختیهای بسیاری در راه ساخت چنین فیلمی وجود داشت. زمان زیادی طول کشید تا توانستم با این حقیقت کنار بیایم که من حق ندارم تمام اینها را برای خودم نگه دارم.
این فیلم از شخصیت مورملستین پرده برمیدارد که برای قبول کردن این مسئولیت، خود را آخرین ستمگر نامیده بود.
مهر