از فیلم “ما” گرفته تا چاقوکشی و انگل برنده جایزه آکادمی، ساختار طبقاتی و هویت در مرکز بسیاری از ژانرها و گفتمان های نمایشی و سینمایی در سال 2019 قرار داشت. در این بین Platform، فیلمی اسپانیایی به کارگردانی Galder Gaztelu-Urututia و به نویسندگی دیوید دسولا و پدرو ریورو است که با نمایش های خود در TIFF 2019 و Fantastic Fest 2019 به این جریان افزوده شد. اکنون، « پلتفرم » به طور انحصاری در Netflix پخش شده، در حالی که پاسخ ها به بیماری همه گیر Covid-19 در ایالات متحده و اروپا باعث بروز نابرابری برای افراد بالای زنجیره اقتصادی و کسانی که در پایین هستند شده، این اثر برجسته تر جلوه می کند.
یک زندان مخوف چند طبقه که در هر طبقه آن یک سلول با ظرفیت دو نفر قرار دارد محور اصلی جهان فیلم است. در این زندان یک سکو تنها یک بار و یکجا از بالا به پایین به زندانیان غذا میدهد و این کار تنها دو دقیقه در روز انجام میگیرد و زندانیانی که در طبقات بالاتر هستند غذاهای بهتری دریافت میکنند. این برج از صدها سطح تشکیل شده است که هریک از آنها دارای دو زندانی با یک سوراخ در مرکز آن است که به مردم داخل گودال این امکان را می دهد که از بالای سر و پایین خود مطلع باشند. در واقع این یک ضیافت برای افراد بالای گودال و یک ریاضت برای افراد پایین این چرخه می باشد. از نظر تئوری، این سیستم ظاهراً عادلانه است، اگر هر زندانی فقط سهم عادلانه ای از مواد غذایی خود را بدست آورد، غذای کافی برای سفر به پایین و نگاه داشتن هر زندانی از گرسنگی وجود دارد. اما مانند همه چیز، در عمل، این پلت فرم هم عمیقا نابرابر است.
کسانی که در سطوح عالی تر هستند، می توانند غذای بیشتری مصرف کنند و چیز کمتری را برای افراد طبقات زیرینشان به جای بگذارند و هر ماه که موقعیت آنها در حال تغییر است، خوی درونی آنها نیز در حال دگرگونی می باشد، و این دگرگونی به حدی تاریک است که حتی به خوردن هم سلولی نیز منجر می شود. این گودال یا پلت فرم یک سکوی ایده آل کمونیستی را در مقابل خودمختاری فردی به ساده ترین شکل ارائه می دهد، اما با توجه به شخصیت گورنگ به عنوان لنگرگاه و چشم ما در این جهان، و در حالی که مردم همیشه خود را اولویت قرار می دهند، ما با عوارض این سیستم بیشتر آشنا می شویم. گرچه فیلم تمثیل اجتماعی “آشکار” از وضعیت کنونی جهان است، اما این رفتار همراه با تمثیل است که باعث می شود پلت فرم از دیگران هم ژانر و گونه خودش متمایز تر باشد. این گودال مخوف چیزی شبیه به یک خواب و روئیای گروتِسک است که از طرفی به شدت آشناست، اما همچنان که به پایان مخوفش نزدیک می شود، شما را با این سوال ناخوشایند رها می کند: شما چه کسی در این زنجیره گودال هستید؟!
یکی از جالب ترین موارد در مورد The Platform این است که ورود زندانیان از خشونت ذاتی گرفته تا تصادف و افرادی مانند گورنگ، که داوطلبانه وارد زندان شده اند، متغیر هستند. در واقع بیننده با یک بوفه سیاسی متکی به ساختار طبقاتی مواجه می شود که واقعاً عجیب است. در طول فیلم، شخصیت گورنگ توسط سیستم شکسته می شود، به آن عادت می کند و در نهایت سعی دارد آن را بشکند. این گودال در نمایش آشکار طبقه اجتماعی و نحوه عملکرد مردم هنگام دریافت وضعیت درک شده، خیره کننده است. اما آنچه واقعاً “‘گودال” را به تصویری كابوسانه از زمانه ما تبدیل می كند این است كه ما را آگاه می سازد كه ما نیز می توانستیم چنین خونی را روی دستان خود داشته باشیم. روشی که فیلم از یک سو ناامیدی و خودخواهی انسان را به نمایش می گذارد و از طرف دیگر خشونت عریان و البته اندک نور و ایمان او را قابل توجه است.
من نمی خواهم بیش از حد به جزئیات بپردازم چون چرخش های کوچک در داستان به روایتی منتهی می شود که باید آن را هنگام دیدن فیلم تجربه کرد. لحظاتی در The Platform وجود داشت که قلب من شکست و دلم می خواست از این همه وحشی گری به درون زمین فرو روم، اما چیزهایی نیز بودند که من خودم را با آن از امید پر کردم. گذشته از مضامین فیلم، جلوه ها بصری، بازیگری و کارگردانی نیز به صورت ماهرانه در اثر اجرا شده است. طراحی مینیمالیستی گودال و نحوه فیلمبرداری نیز اثر را جذاب تر کرده اند. به طور کلی، این پلت فرم مانند یک پتکی است که به قفسه سینه شما برخورد می کند.
منتقد : امیر پریمی
این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت ” مووی مگ ” به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگرد قانونی می گردد.
به خانواده بزرگ جامعه مجازی مووی مگ بپیوندید
پلتفرم (The Platform)
کارگردان : Galder Gaztelu-Urrutia
نویسنده : David Desola
بازیگران :
Ivan Massagué…Goreng
Zorion Eguileor…Trimagasi
Antonia San Juan…Imoguiri
Emilio Buale…Baharat
ژانر : ترسناک
زمان : 94 دقیقه