فیلم « هنرمند فاجعه » با بازی جیمز فرانکو، یکی از پدیده ها و تحسین شده ترین آثار سال 2018 بود. اثری درباره فردی به نام تامی وایزو که اصرار بر ساخت فیلم سینمایی علی رغم استعداد فاجعه آمیزش در زمینه بازیگری و کارگردانی داشت که در نهایت او را به شهرت در عرصه تصویر رساند. شاید اگر در آن مقطع جنبش زنان در هالیوود به راه نمی افتاد و اتهام های آزار جنسی به جیمز فرانکو زده نمی شد، چه بسا او می توانست برای بازی در نقش وایزو نامزد دریافت اسکار هم شود. فیلم « دولمایت اسم من است » نیز قصد دارد آنچه که فیلم « هنرمند فاجعه » در سال 2018 خلق کرد را تکرار کند با این توضیح که جامعه هدف فیلم این بار سیاه پوستان محله های پایین شهر هستند که فرهنگ خاص خود را دارند و به سختی می توانند با جامعه سفید پوستان ارتباط برقرار نمایند.
داستان فیلم برگرفته از زندگی واقعی فردی به نام ” رودی ری مور ” است. رقاص و کمدینی که مدتها تلاش کرد تا خود را به اثبات برساند اما هر بار با مانعی بزرگ مواجه شد. نخستین تلاش های مهم او در زمانی که عضو ارتش ایالات متحده بود دیده شد. او در زمان عضویت در ارتش به اجرای برنامه های مختلف می پرداخت که با استقبال خوبی هم از سوی حاضران مواجه می شد. با اینحال او زمانی که به لس آنجلس نقل مکان کرد و در یک فروشگاه مشغول به کار شد، نتوانست خود را به اثبات برساند تا اینکه از طریق یک کارتن خواب با شخصیتی خیالی به اسم ” دولمایت ” آشنا شد و تصمیم گرفت شوخی های تند و گزنده این شخصیت را در اجراهای کمدی اش استفاده کند. از رودی ری مور به نوعی به عنوان پدرخوانده رپ نیز یاد می کنند. بسیاری از خوانندگان مطرح موسیقی رپ در دهه هشتاد در قافیه سازی های اشعارشان از آنچه که در رودی در سالهای اجرایش برای جامعه سیاه پوستان روایت می کرد استفاده کردند و آن را بسط و گسترش دادند.
در فیلم سینمایی « دولمایت اسم من است » ما داستان رودی ( با بازی ادی مورفی ) را از زمان کار در فروشگاه می شنویم. جایی که او قصد دارد خواننده بزرگی شود اما هیچکس او را باور ندارد و معتقد هستند که نحوه اجرای او قدیمی و از دور خارج شده است. از این جهت رودی به طور اتفاقی تحت تاثیر یک کارتن خواب و داستانی که روایت می کند قرار می گیرد و تصمیم می گیرد با بهره گیری از آن، سر و شکلی تازه به اجراهای خود دهد و با اصطلاحات رکیک، جامعه سیاه پوستان پایین شهر را خرسند کند. اما جاه طلبی های او باعث بروز اتفاقاتی می شود و…
« دولمایت اسم من است » برخلاف « هنرمند فاجعه »، به فرهنگ و جامعه سیاه پوستان محله های پایین می پردازد. جایی که مخاطب با نحوه برخورد آنها با موضوعات مختلف و مهمتر از آن، فرهنگ گفتاری آنان آشنا شود. جامعه ای که به خوبی و با نگاهی طنز در فیلم مورد بررسی قرار گرفته و البته شما برای مواجه با آن باید به اندازه کافی آماده شنیدن انواع و اقسام کلمات رکیک باشید! اصطلاحاتی که اغلب در میان سیاه پوستان فقیر رایج است و به شدت محتوایی جنسی و گزنده دارد و همین ویژگی است که محبوبیت رودی را در ماجراجویی اش بر روی صحنه به دنبال دارد. یکی از بخش های جالب داستان، تماشای فیلم « صفحه اول » اثر بیلی وایلدر با بازی جک لمون است. جایی که رودی و دوستانش کوچکترین لذتی از تماشای شوخی های فیلم نمی برند چراکه درکی درباره فضای زندگی جامعه سفید پوستان و آنچه که آنها را به خنده می اندازد ندارند. شکاف عمیق بین فرهنگ سفید پوستان و سیاه پوستان در جامعه آمریکا به خوبی در « دولمایت اسم من است » به تصویر کشیده شده است.
البته می توان ایراداتی را به روند قصه وارد دانست از جمله اینکه فیلم خیلی علاقه ای به بررسی شخصیت اصلی فیلم ندارد و تنها ترجیح می دهد به مرحله ساخته شدن فیلم « دولمایت » برسد. رودی در ابتدای داستان شخصیتی سرسخت است که جاه طلبی و تلاشش او را به موفقیت های گسترده می رساند و این روند تا انتهای فیلم نیز پابرجاست. با اینحال مخاطب جز با چند اشاره سطحی در ابتدای فیلم، هیچ اطلاعات مهمتری از زندگی رودی بدست نمی آورد و این موضوع باعث شده تا مخاطب با شخصیت محکمی مواجه باشد که دلیل و برهانی برای شکل گیری این سرسختی در او به چشم نخورد. روابط میان رودی و دوستانش نیز اگرچه طنز بسیار موفقی دارد اما چندان گسترش پیدا نمی کند.
علی رغم این ضعف ها، فیلم به خوبی از پس اجرای ایده های خود بر می آید. کمدی فیلم مخصوصاً در نیمه دوم که مراحل پیش تولید و فیلمبرداری فیلم « دولمایت » آغاز می شود، موقعیت های کمیک فراوان و حساب شده ای دارد که قطعاً می تواند تماشاگران امروز سینما را به خنده بیندازد. نکته جالب درباره موقعیت های کمدی فیلم اینجاست که تقریباً تمام آنچه که در فیلم به تصویر کشیده شده، در عالم واقعیت نیز رخ داده و با همان میزان تندی و حماقت نیز پیش رفته تا در نهایت به اثری به نام « دولمایت » برسد که برادر بزرگتر فیلم « اتاق » ساخته تامی وایزو بود. شاید به همین دلیل است که کریگ بریور کار چندان سختی برای پرورش های شوخی های فیلم نداشته و صرفاً با رجوع به خاطرات می توانسته از آنها بهترین موقعیت ممکن را بسازد.
بخش زیادی از موفقیت « دولمایت اسم من است » مدیون حضور ادی مورفی در فیلم است. سازندگان با هوشمندی تمام به سراغ انتخاب بازیگران فیلم « دولمایت اسم من است » رفته اند و از میان گزینه ها، بازیگری را به عنوان نقش اصلی فیلم انتخاب کرده اند که بیش از یک دهه از آخرین دوره درخشش در سینما گذشته. ادی مورفی که روزگاری یکی از گران ترین و محبوب ترین کمدین های هالیوود بود، در یک دهه اخیر در هالیوود کاملاً به دست فراموشی سپرده شده و حالا در فیلم « دولمایت اسم من است »، نقشی را ایفا کرده که شباهت به عطش خود او برای بازگشت به دوران شهرت و اعتبارش دارد. مورفی با تسلط همیشگی و زمانبندی صحیح شوخی ها، یکی از بهترین بازیهای خود را در فیلم رقم زده است.
دیگر نکته جالب در میان بازیگران نیز انتخاب وسلی اسنایپس در نقش مارتین است. بازیگر سطح پایینی که او نیز به دنبال اعتبار است، درست مانند آنچه که « اسنایپس » پس از مشکلات مالیاتی که او را روانه زندان کرد، حالا در هالیوود به دنبال کسب آن است. اسنایپش برخلاف رویه معمول سال های گذشته که اغلب او را در نقش های اکشن می دیدیم، این بار بازی ظریف و تماشایی در یک نقش تمام کمدی رقم زده و ثابت کرده که می توان بر توانایی های دیگر او به جز عینک دودی به چشم زدن و تفنگ به دست گرفتن نیز تکیه کرد! اسنوپ داگ، خواننده معروف موسیقی رپ نیز حضوری کوتاه به احترام شخصیت رودی در فیلم دارد. اسنوپ داگ همواره معتقد بود که بدون حضور ری و قافیه هایی که در شوخی هایش می ساخت، امکان نداشت که او روزی بتواند خواننده شود و حالا فرصتی برای ادای احترام به رودی در فیلم پیدا کرده است.
« دولمایت اسم من است » کمدی خوش ساختی درباره رسیدن به موفقیت است که پیام های اجتماعی انگیزشی نیز به مخاطبش می دهد و از او می خواهد تا بی توجه به آنچه که به او می گویند، به دنبال رویای خود برود و اجازه ندهد تا دیگران آنچه که در ذهن او می گذرد را به سخره بگیرند. رویای رودی اگرچه مسخره به نظر می رسید و کمتر کسی اهمیتی به آن می داد، اما در نهایت میراث آن برای بسیاری از خوانندگان امروز موسیقی رپ به جای ماند و الهام افراد زیادی شد که مانند خود او در اوج ناامیدی به شهرت رسیدند. البته که قصه موفقیت رودی تا دوران رسیدن به شهرت حاوی زننده ترین شوخی ها و گاهاً مبتذل ترین صحنه هاست و باید برای تماشای فیلم به اندازه کافی مراتب احتیاط را رعایت کنید!
منتقد : میثم کریمی
این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت ” مووی مگ ” به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگرد قانونی می گردد.
به خانواده بزرگ جامعه مجازی مووی مگ بپیوندید
دولمایت اسم من است (Dolemite Is My Name)
کارگردان : Craig Brewer
نویسنده : Scott Alexander, Larry Karaszewski
بازیگران :
ddie Murphy…Rudy
Keegan-Michael Key…Jerry
Mike Epps…Jimmy
Craig Robinson…Ben
ژانر : کمدی
زمان : 118 دقیقه