ازیگران کودک و نوجوان زیادی وارد سینمای ایران شدند که تنها تعدادی از آنها در بزرگسالی همین مسیر را ادامه دادند و سرشناس شدند؛ کسانی مانند ترانه علیدوستی، لیلا حاتمی و پگاه آهنگرانی. بسیاری از این ستارههای کوچک هم که در آثار مشهوری ایفای نقش کردند، خیلی زود خاموش و فراموش شدند.
به گزارش مووی مگ به نقل از خبرآنلاین، فیلمهای سینمای ایران که با موضوع و درباره زندگی کودکان و نوجوانان ساخته شدهاند، در چهار دهه گذشته، بخشی مهم از کارنامه هنر هفتم کشورمان را شکل دادهاند؛ «دونده» امیر نادری، «خانه دوست کجاست» عباس کیارستمی، «باشو غریبه کوچک» بهرام بیضایی، «من ترانه ۱۵ سال دارم» رسول صدرعاملی، «بچههای آسمان» مجید مجیدی و … مسیری سینمایی را شکل دادهاند که در ۴۰ سال گذشته، باعث درخشش فیلمهای ایرانی در جشنوارههای جهانی شده است. بهتازگی، فیلم «خورشید» مجید مجیدی هم ادامه دهنده راه آثار مشابه خود شد و در جشنواره ونیز، جایزه مارچلو ماسترویانی (بازیگر نوظهور) را به ارمغان آورد. این جایزه به روحالله زمانی تعلق گرفت که در کنار دیگر بازیگران کودک و نوجوان فیلم، نقشآفرینی تاثیرگذاری داشت.
به همین مناسبت، نگاهی انداختهایم به مهمترین بازیگران کودک و نوجوان سینمای ایران که برخی از آنها تبدیل به ستاره و تعداد بیشترشان، دچار خاموشی زودرس شدند. در این گزارش، تنها به فیلمهای سینمایی پرداختهایم و سریالهای تلویزیونی را از دایره بررسی، بیرون گذاشتهایم. همچنین، بیشتر توجه را بر آن گروه از آثار سینمایی متمرکز کردهایم که یا خودشان فیلمهایی مهم و تاثیرگذار بودهاند یا بازیگران کودک و نوجوانی را معرفی کردهاند که در آینده به شهرت رسیدهاند.
پس از فهرست کردن بازیگران کودک و نوجوان سینمای ایران در یک جدول، آنها را در سه گروه جدا مورد توجه قرار دادهایم؛ نخست کسانی که در ادامه راه، بازیگر حرفهای شدند، دوم آنهایی که در بزرگسالی، در شاخهای بجز بازیگری، در سینمای ایران به کار پرداختند و سوم افرادی که خیلی زود فراموش شدند.
نام بازیگر |
نام فیلم |
کارگردان |
داستان فیلم |
نقش |
---|---|---|---|---|
محمدمهدی احمدی |
اسپاگتی در هشت دقیقه |
رامبد جوان |
گلشید ۳۰ ساله با پسرش مانی شش ساله به صورت موقت آپارتمان طبقهٔ بالای پدرام را اجاره میکنند. «گلشید» قصد مهاجرت به آلمان را دارد. همسایگی این دو خانواده ماجراهایی را برای آنها به وجود میآورد. |
مانی |
آلما اسکویی |
اسپاگتی در هشت دقیقه |
رامبد جوان |
استان این فیلم درباره وکیل پایه یک دادگستری است که با دختر شش سالهاش در یک برج ۲۱ طبقه زندگی میکند. این مرد بسیار شلخته، حواسپرت و نامنظم است و همیشه روزهای دوشنبه و سهشنبه را اشتباه میگیرد. |
تکتا |
عدنان عفراویان |
باشو، غریبه کوچک |
بهرام بیضایی |
در یکی از بمبارانهای جنوب در جریان جنگ ایران و عراق پسرکی به نام باشو که ویرانی خانه و خانواده خود را بهچشم دیده، خود را به پشتِ کامیونی میاندازد و در آن خوابش میبرد و هنگامی که چشم میگشاید کامیون به شمال کشور رسیدهاست و تمام داستان در محور این موضوع رخ میدهد. |
باشو |
ترلان پروانه |
باغ آلوچه |
بهروز شعیبی |
این فیلم ماجرای یک دزد و کودک را در فضای یک خانه روایت میکند. |
دختر صاحبخانه |
میرفرخ هاشمیان |
بچههای آسمان |
مجید مجیدی |
او در نقش علی به شهرت جهانی رسید. عکس او در نقش علی در کتاب درسی ادبیات فارسی مقطع دوم متوسطه به چاپ رسیدهاست هاشمیان بعد از ناکامی این در هفتاد و یکمین دوره جوایز اسکار از دنیای بازیگری دور شد |
علی |
باران کوثری |
بهترین بابای دنیا |
داریوش فرهنگ |
پسرکی بازیگوش و خیالاتی دائم از سوی پدرش سرزنش و تحقیر میشود. او در عالم خیال خود را زورو میپندارد و با گروهی گنگستر که دزدان دوچرخه هستند، درگیر میشوند. روزی او همراه اعضای خانواده به شهربازی میرود و به دست گروه گنگسترها دستگیر میشود. |
سارا |
عباس اقبالیزاده |
بهخاطر هانیه |
کیومرث پوراحمد |
ناخدا علو با چهارده مرد دیگر برای صید به دریا میروند ولی همه به جز ناخدا صید دریا میشوند و مردم ناخدا را مسبب مرگ عزیزانشان میدانند و به او و خانوادهاش حمله میکنند و در این بین دختر خردسال ناخدا هانیه فلج میشود. ناخدا و خانوادهاش تنگک را ترک میکنند و به بوشهر میروند |
بشیرو |
مهران ضیغمی |
پشت دیوار شب |
مهران تأییدی |
پدر اسماعیل مدیرعامل یک شرکت ساختمانی است و درست زمانیکه اسماعیل قصد رفتن به ژاپن را دارد، پدر بیمار میشود و اسماعیل ناچار از رفتن به ژاپن صرف نظر میکند، چراکه با رفتن او شرکت منحل میشود و نامزدش را هم از دست میدهد |
فرزند اسماعیل |
امید آهنگر |
تحفهها |
ابراهیم وحیدزاده |
حشمت که در شیراز به حرفه حمالی اشتغال دارد اندک اندک سرمایهای جمع میکند تا زندگی خود را تغییر دهد. |
…… |
ارسلان قاسمی |
خاک سرد |
رضا سبحانی |
یک خانواده زلزله زده در دل برهوت کویر، شاهد فداکاریهای کودک خانواده برای نجات آن هاست. |
ابراهیم |
الهه و الهام علییاری |
خواهران غریب |
کیومرث پور احمد |
نرگس و نسرین دو دختر دبستانی در جشن مدرسهها یکدیگر را میبینند و پی میبرند که خواهران دوقلو هستند و پدر آهنگسازشان در گذشته از مادر آنها که خیاطی میکند، جدا شده بوده، اما این ماجرا را هرگز به آنها نگفته بودند. یکی از آنان نزد مادرشان و دیگری نزد پدرشان زندگی میکند و این دو تصمیم میگیرند تا جایشان را با یکدیگر عوض کنند. | نرگس و نسرین |
سپهر آزادی |
درخت گلابی |
داریوش مهرجویی |
محمود نویسندهای است که عاشق دختر عمهاش میشود اما بخاطر نوشتن مطالب سیاسی به زندان میافتد. |
فرزند محمود |
مهراوه شریفینیا |
دزد عروسکها |
محمدرضا هنرمند |
مادر لیلا و بهرام قرار است با گرفتن وام مسکن و خریداری یک خانه بچههایش را از دردسرهای صاحب خانهشان، خورخور، نجات دهد. اما عجوزه که بیرون از شهر زندگی میکند و نمیخواهد آنها روی آرامش به خود ببینند. |
لیلا |
مجید نیرومند |
دونده |
امیر نادری |
نرگس و نسرین دو دختر دبستانی در جشن مدرسهها یکدیگر را میبینند و پی میبرند که خواهران دوقلو هستند و پدر آهنگسازشان در گذشته از مادر آنها که خیاطی میکند، جدا شده بوده، اما این ماجرا را هرگز به آنها نگفته بودند. یکی از آنان نزد مادرشان و دیگری نزد پدرشان زندگی میکردهاست |
امیرو |
سعید شیخزاده |
سفر جادویی |
ابوالحسن داودی |
دکتر رضا کمالی با آزار و تنبیه فرزندش، سینا، میخواهد از او دانش آموز ممتازی بسازد. روزی سینا از ترس پدر به درون ماشین لباسشویی مرموز خانه پناه میبرد. کسی توضیح دکتر کمالی را که چه بر سر فرزندش آمده باور نمیکند و او را در بیمارستان بستری میکنند، اما او میگریزد و در موقع فرار او نیز به درون ماشین لباسشویی بیمارستان میافتد. |
سینا |
بابک بادکوبه |
سفر جادویی |
ابوالحسن داودی |
””””””””””””””””” |
کودکی پدر سینا |
حامد کلاهداری |
شاخ گاو |
کیانوش عیاری |
امیر پسر نوجوان شهرستانی است که به قصد دیدار مادربزرگش برای اولین بار با قطار راهی تهران میشود، اما در داخل کوپهٔ قطار مردی از خواب آلوده بودن امیر استفاده میکند و پولهای او را به سرقت میبرد. |
امیر |
لیلا حاتمی |
کمالالملک |
علی حاتمی |
زندگی کمال الملک، هنرمند مشهور را روایت میکند. |
کودکی کمال الملک |
پگاه آهنگرانی |
گربه آوازخوان |
کامبوزیا پرتوی |
روزی زن و شوهری برای انتخاب کودکی به پرورشگاه میآیند و گلدونه مورد توجه آنها قرار میگیرد، اما هنگامی که آنها با توافق مدیر پرورشگاه قصد دارند او را با خود ببرند، حسنی(برادر گلدونه) آنها را قانع میکند که این کار را انجام ندهند. |
گلدونه |
غزل شاکری |
گلنار |
کامبوزیا پرتوی |
گلنار که در یک روستا زندگی میکند، دستمال آبی خود را گم میکند و به دنبال آن وارد جنگل میشود و با یک خرس سخنگو آشنا میشود. |
گلنار |
مانی نوری |
مربای شیرین |
مرضیه برومند |
جلال نوجوان، هر چه سعی میکند نمیتواند در شیشه مربا را باز کند، از مادر، همسایه، دوستان، معلمان و بقال محله کمک میطلبد اما هیچکس قادر به بازکردن آن نیست و سرانجام مشخص میشود تمام شیشههای کارخانه مرباسازی همین شکل را دارند. |
جلال |
ترانه علیدوستی |
من ترانه ۱۵سال دارم |
رسول صدر عاملی |
ترانه دختر نوجوانی است که مادرش را در کودکی از دست داده و پدرش به دلایلی در زندان به سر میبرد. او عاشق پسری میشود که او را رها میکند و تمام اتفاقات بعد از این ماجرا رخ میدهد. |
ترانه پرنیان |
گلشید اقبالی |
مهر مادری |
کمال تبریزی |
یکی از کودکان کانون |
|
حسین سلیمانی |
مهر مادری |
کمال تبریزی |
خانم مینا فهیمی (فاطمه معتمدآریا) به عنوان مددکار اجتماعی در کانون اصلاح و تربیت پسران مشغول به کار است. یکی از پسربچههای بزهکار به نام مهدی که پدرش را که راننده کامیون بوده بر اثر تصادف از دست داده و مادرش نیز لحظه به دنیا آوردن فرزند دومش از دنیا رفته است. |
مهدی |
علیرضا جعفری |
مهمان مامان |
داریوش مهرجویی |
برای خانوادهای فقیر مهمان سرزده، تازه عروس و داماد، از راه می رسد؛ ولی چون وضع مالی خانواده خوب نیست، همسایگان دست به دست هم میدهند تا آبروی صاحبخانه را حفظ کنند | فرزند خانواده |
علی شادمان |
میم مثل مادر |
رسول ملاقلیپور |
روایت زندگی کودکی است که مادرش در بمباران شیمیایی سردشت تحت تاثیر گازهای شیمیایی قرار گرفته است و این آثار مخرب روی کودک آنها اثر میگذارد. |
سعید |
روژان آریامنش |
نصف ماله من نصف ماله تو |
وحید نیکخواهآزاد |
داستان فیلم درباره دو دختر دبستانی است که پس از مدتی متوجه میشوند خواهر هستند و پدرشان دو زن دارد و برای کمک به پدر همه سعی خود را میکنند تا موضوع را از مادران خود پنهان کنند. همزمان مادران آنها بهطور اتفاقی باهم آشنا شده و دوست میشوند. |
مریم |
چهرههایی که به شهرت رسیدند
نام علی حاتمی و فیلم «کمال الملک» برای همه ما آشناست، فیلمی که لیلا حاتمی با آن برای اولین بار در سینما ظاهر شد و نقش کودکیهای کمال الملک را بازی کرد. لیلا حاتمی که از همانجا مورد توجه واقع شد، کار حرفهای خود را آغاز کرد و حالا به یکی از ستارههای سینما تبدیل شده است.
لیلا حاتمی
ترانه علیدوستی با اولین کار سینمایی خود یعنی «من ترانه ۱۵ سال دارم» مهارت خود را به نماتیش گذاشت و کم کم وارد عرصه رقابت با دیگر هنرمندان شد. و بعد هم با نقشهای متفاوتی که ایفا کرد تبدیل به یکی از ستارگان به نام سینمای ایران شد. او بخشی از شهرت خود را با بازی در سریال«شهرزاد» ساخته حسن فتحی به دست آورد.
علی شادمان هرچند با «میم مثل مادر» توانست استعداد خود را شکوفا کند، اما کارهای بعدی او به قدر اولین فیلم سینماییاش سبب شهرت او نشد. جدیدترین اثر او بازی در سینمایی «شنای پروانه» اثر محمد کارت بود که نسبت به دیگر کارهایش، کارکتر متفاوتی را از خود به نمایش گذاشت.
پگاه آهنگرانی که فرزند منیژه حکمت و جمشید آهنگرانی است، یکی دیگر از هنرمندان نام آشنایی است که از کودکی کار خود را آغاز کرده است و به مرور زمان تبدیل به یکی از ستارههایی شد که جوایز متعددی را کسب کرد. یکی از همین جوایز، سیمرغ بلورین بهترین نقش مکمل زن در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر بود.
پگاه آهنگرانی
مهرآوره شریفینیا هم مانند پگاه آهنگرانی در یک خانواده هنرمند متولد شد و هرچند که نمیتوان مهارت او در بازیگری را نادیده گرفت اما همبازی شدن با آزیتا حاجیان، مادر خودش در «دزد عروسکها» یکی از دلایلی بود که باعث شد بازیاش در ذهن مخاطبان ماندگار شود.
باران کوثری از سال ۱۳۷۰ فعالیت خودش را در عرصه تصویر آغاز کرده است و علاوه بر بازیگری، کارهای متفاوتی از قبیل طراحی صحنه، طراحی لباس و منشی صحنه را نیز انجام میدهد.
او مانند والدینش، جهانگیر کوثری و رخشان بنیاعتماد، مسیر بازیگری را دنبال کرده است و تا کنون برنده جوایز متعددی از جشنوارههای گوناگون شده است.
غزل شاکری نیز یکی از نامهایی است که کمتر کسی پیدا میشو د که نام او را نشنیده باشد و یا اثری از این هنرمند ندیده باشد.
علی شادمان، غزل شاکری و مهراوه شریفینیا در ژانر درام، لیلا حاتمی، ترانه علیدوستی، باران کوثری و پگاه آهنگرانی نیز در ژانر اجتماعی تبدیل به استثتاهایی شدند که توانستند گلیم خودشان را از آب بیرون بکشند.
در این میان هم کودکانی بودند که کارشان را ادامه دادند و با گذشت زمان هنوز هم ما آنها را در عرصه تصویر میبینیم اما آنطور که باید و شاید مشهور نشدند اما همچنان کار در تصویر را دنبال میکنند.
ارسلان قاسمی یکی از هنرمندانی بود که بیشتر در تلویزون درخشید اما کم کاری او در عرصه تصویر او را به شهرت چندانی نرساند.
ترلان پروانه نیز در بزرگسالی نتوانست نقشهایی را بازی کند که به قدر کودکیاش باعث شهرت او شود اما توانست برای بازی در «آهوی پیشونی سفید» جایزه دریافت کند.
زهرا اویسی، مهران ضیغمی و حسین سلیمانی همان هنرمندانی هستند که کارهای اخیرشان هرچند که خوب بوده است اما به قدر دوران کودکیشان ندرخشیدند.
ترلان پروانه
ارسلان قاسمی
بازیگرانی که به دیگر بخشهای سینما پیوستند
تعدادی از آنها هم وارد حوزههای مرتبط با سینما مانند نویسندگی، تهیه کنندگی و کارگردانی شدند. سعید شیخزاده یکی از این افرادی است که هرچند حضورش در بازیگری کمرنگتر شد اما مسیر دوبله، گویندگی و مجریگری را بیش از پیش دنبال کرد. یکی دیگر از همین افراد بابک بادکوبه است که هرچند با سفر جادویی درخشید، اما ترجیح داد تا زمینه فعالیت خود را در حوزه مجریگری، تهیه کنندگی و کارگردانی ادامه دهد و تازهترین اثر او با نام «لحظه و دیگر هیچ» ساخته شده است که این هنرمند به عنوان سرمایه گذار در آن حضور دارد. امید آهنگر یا همان علی کوچولو که در حال حاضر در لندن زندگی میکند تا سال ۱۳۸۹ که حدود ۳۲ سال داشت کار بازیگری را رها نکرد و آن را ادامه داد و در کنار آن نیز کارگردانی، نویسندگی و تدوینگری را نیز دنبال کرد. حامد کلاهداری هم حالا نویسنده، کارگردان و تهیه کنندهای است که معروفترین اثر او «شکلات داغ» است. مانی نوری، همان پسر کوچک بامزه در «قصههای تا به تا» حالا به یکی از کارگردانان سینما تبدیل شده است که آثارش هم مخاطبان خاص خود را دارد.
ستارههای کوچکی که زود خاموش شدند
از میان تمام کودکانی که حالا بزرگ شدند، تعدادی بعد از بازی در چند فیلم سینمایی دیگر در این عرصه نماندند و از آن دور شدند، کسانی مانند گلشید اقبالی، آلما اسکویی، سپهر آزادی، میر فرخ هاشمیان، عدنان عفراویان، روژان آریامنش، عباس اقبالیزاده و الهه و الهام علییاری که پس از بازی در چند فیلم و سریال دیگر خبری از آنها نشد و هرکدامشان شغل متفاوتی را انتخاب کردند و از این عرصه جدا شدند.
روژان آریامنش
عدنان افراویان