ابرقهرمانها، دنبالهها، فیلمهای انیمیشن و فیلمهای علمی تخیلی امسال هم پیروز گیشههای فروش بودند.
علی افتخاری: سال 2013 در حالی تا چند روز دیگر به پایان میرسد که در مجموع اتفاقات چندان غیرمنتظرهای در گیشههای فروش رخ نداد.
اوایل سال استیون اسپیلبرگ و جرج لوکاس از مرگ بلاکباسترها خبر دادند و اواسط تابستان در مقطعی به نظر میرسید، حق با آنهاست. در ادامه بابهبود نسبی اوضاع و البته عملکرد قوی فیلمها در ماههای پایانی سال، اوضاع بهتر شد. با این حال، استودیوها همچنان باید با توجه به نتایج به دست آمده در گیشههای فروش درباره پروژههای بعدی خود تصمیم بگیرند.
امسال 10 فیلم توانستند در بازار جهانی بیش از 500 میلیون دلار بفروشند و تنها یک فیلم فروش خود را از مرز یک میلیارد دلار گذراند.
فیلمهای بسیار موفق
هر سال فیلمی که در ماه مه یعنی شروع فصل تابستان سینمایی در هالیوود روی پرده برود، شانس خوبی دارد تا یکی از پرفروشترین فیلمهای سال لقب بگیرد. عجیب نبود که «آیرون من 3» پس از «انتقامجویان» – که پارسال در چنین مقطعی اکران شد – نقشه را به خوبی اجرا کند. این بار هم مجموعه سینمایی شرکت مارول پیروز شد.
«آیرون من 3» که اولین فیلم سهبعدی این مجموعه است، به راحتی دو فیلم قبلی خود را پشت سر گذاشت و با 1.2 میلیارد دلار پرفروشترین فیلم دنیا در سال 2013 و پنجمین فیلم پرفروش تاریخ سینما شد. این فیلم در بازار آمریکای شمالی هم با 409 میلیون دلار عنوان پرفروشترین فیلم سال را به خود اختصاص داد.
«تور: دنیای تاریک» دیگر فیلم مارول هم در گیشههای فروش موفق ظاهر شد و با 627.1 میلیون دلار هشتمین فروش پرفروش بازار جهانی شد. این در حالی است که اولین فیلم «تور» سال 2011 در دنیا 449 میلیون دلار فروخت.
شرکت یونیورسال با انیمیشن عجیب و غریب «من نفرتانگیز 2» بیشترین سود تاریخ خود را داشت. این فیلم با 918.5 میلیون دلار دومین فیلم پرفروش سال شد. «من نفرتانگیز 2» در آمریکای شمالی هم با 367.5 میلیون دلار پس از «آیرون من 3» در رده دوم پرفروشهای سال قرار گرفت.
«سریع و خشمگین 6» شرکت یونیورسال 788.7 فروخت و فیلم سوم بازار جهانی شد و این در حالی است که دو سوم فروش در بازار خارج از آمریکای شمالی به دست آمد.
«بازیهای گرسنگی: آتش گرفتن» که اواخر نوامبر روی پرده سینماها رفت، تا 22 دسامبر فروش جهانی خود را به 765.3 میلیون دلار رساند تا در فاصله هشت روز به پایان سال چهارمین فیلم پرفروش سال لقب بگیرد. این در حالی است که اکران فیلم همچنان ادامه دارد و به احتمال زیاد میتواند تا هفته بعد با کنار زدن «سریع و خشمگین 6» سومین فیلم پرفروش سال بشود.
در همین حال، انیمیشن «دانشگاه هیولاها» تولید شرکت پیکسار هرچند نتوانست به اندازه فیلم قبلی خود «شرکت هیولاها» در ایالات متحده و کانادا بفروشد، اما در نهایت در دنیا 743.6 میلیون دلار به دست آورد و پنجمین فیلم پرفروش سال شد.
شرکت برادران وارنر به «مرد فولادین» – که مجموعه «سوپرمن» را از نو آغاز کرد – خیلی امیدوار بود و فروش بسیار خوب 116 میلیون دلاری فیلم در هفته اول اکران در آمریکای شمالی، فراتر از انتظار بود. با این حال، «مرد فولادین» حتی نتوانست در این بازار از مرز 300 میلیون دلار عبور کند. با این حال، با 662.8 میلیون دلار فروش در دنیا ششمین فیلم پرفروش سال شد.
در میان فیلمهایی که اواخر سال روی پرده رفتند، درام فضایی «جاذبه» با 643 میلیون دلار و قرار گرفتن در رده هفتم، موفقترین فیلم بود. انیمیشن «خانواده کرود» با 587.2 میلیون دلار در رده نهم قرار گرفت و «جنگ جهانی زد» با 540 میلیون دلار دهمین فیلم پرفروش سال 2013 در بازار جهانی و پرفروشترین فیلم کارنامه براد پیت شد.
صرف نظر از محبوبیت ادامهدار ابرقهرمانان و فیلمهای انیمیشن، یکی از نکات جالب درمورد فروش فیلمها در سال 2013 تفاوت سلیقه تماشاگران بینالمللی با سینماروهای آمریکای شمالی بود.
مقایسه فهرست پرفروشترین فیلمهای بازار جهانی با بازار آمریکای شمالی، این تفاوت سلیقه را نشان میدهد. به عنوان مثال دو فیلم «آز بزرگ و قدرتمند» و «سفر ستارهای درون تاریکی» به ترتیب هشتمین و نهمین فیلم پرفروش آمریکای شمالی هستند، اما در فهرست 10 فیلم پرفروش بازار جهانی جایی ندارند. «سریع و خشمگین 6» و «تور: دنیای تاریک» هم حضور خود در فهرست پرفروشهای دنیا را مدیون تماشاگران غیرآمریکایی هستند.
شکستخوردهها
امسال خیلی از فیلمهای پرهزینه در گیشههای فروش شکست خوردند که در صدر آنها «رنجر تنها» و «آر.آی.پی.دی.» قرار داشتند. «رنجر تنها» با بازی آرمی همر و جانی دپ با بودجهای حدود 215 میلیون دلار ساخته شد، اما در دنیا تنها 260.5 میلیون دلار فروخت. با حساب هزینه تبلیغات و سهم سالنهای سینما از فروش بلیت، شرکت دیزنی عملا با ساخت این فیلم ضرر زیادی کرده است.
اکشن کمدی «آر.آی.پی.دی.» با بازی رایان رینولدز و جف بریجز هم با بودجهای حدود 130 میلیون دلار ساخته شد، اما در دنیا فقط 78.3 میلیون دلار به دست آورد. «جک غولکش»، «پس از زمین»، «فراموشی» و «سقوط کاخ سفید» از دیگر فیلمهای پرهزینه بودند که در گیشههای فروش عملکرد موفقی نداشتند.
البته با مقایسه میزان بودجه و فروش جهانی، قطعا ناموفقترین فیلم سال 2013 درام «رکن پنجم» با موضوع جولیان آسانژ موسس سایت ویکیلیکس است. بیل کاندون این فیلم را با بودجه متوسط 28 میلیون دلار ساخت، اما فیلم او در بازار جهانی تنها 8.5 میلیون دلار فروخت .
«رکن پنجم» ماه اکتبر در در هفته اول اکران با رقم ناامیدکننده 1.7 میلیون دلار کار خود را شروع کرد که بدترین فروش افتتاحیه یک فیلم اکران شده در بیش از 1500 سینما از ابتدای سال 2013 بود.
«گلوله به سر» با بازی سیلوستر استالونه، تریلر «پارانویا» با بازی لیام همسورث و هریسن فورد، درام «شهر از هم پاشیده» با بازی مارک والبرگ و راسل کرو، فیلم اکشن «گریز» با بازی ایتن هاوک و سلنا گومز و کمدی «عروسی بزرگ» با حضور بازیگران سرشناسی چون رابرت دنیرو، کاترین هیگل و دایان کیتن از دیگر فیلمهای شکستخورده سال 2013 بودند.
10 فیلم پرفروش سال 2013 در بازار جهانی (تا 22 دسامبر)
رده |
نام فیلم |
استودیوی توزیعکننده |
فروش جهانی |
فروش آمریکای شمالی (میلیون دلار) |
فروش بینالمللی (میلیون دلار) |
1 |
«آیرون من 3» |
بوئنا ویستا |
1.215.4 میلیارد دلار |
409 |
806.4 |
2 |
«من نفرتانگیز 2» (Despicable Me 2) |
یونیورسال |
918.5 |
367.5 |
551 |
3 |
«سریع و خشمگین 6» |
یونیورسال |
788.7 |
238.7 |
550 |
4 |
«بازیهای گرسنگی: آتش گرفتن» |
لاینزگیت |
765.3 |
371.7 |
393.6 |
5 |
«دانشگاه هیولاها» |
بوئنا ویستا |
743.6 |
268.5 |
475.1 |
6 |
«مرد فولادین» |
برادران وارنر |
662.8 |
291 |
371.8 |
7 |
«جاذبه» |
برادران وارنر |
652.2 |
253.5 |
398.7 |
8 |
«تور: دنیای تاریک» |
بوئنا ویستا |
627.1 |
200.7 |
426.3 |
9 |
«خانواده کرود» |
فاکس |
587.2 |
200.8 |
426.3 |
10 |
«جنگ جهانی زد» |
پارامونت |
540 |
202.4 |
337.6 |
10 فیلم ناموفق سال 2013 در بازار جهانی (تا 20 دسامبر)
رده |
نام فیلم |
بودجه |
فروش جهانی |
بازگشت سرمایه (درصد) |
1 |
«رکن پنجم» |
28 |
8.5 |
21.4 |
2 |
«گلوله به سر» |
25 |
9.4 |
37.6 |
3 |
«پارانویا» |
35 |
13.7 |
39.1 |
4 |
«شهر از هم پاشیده» |
35 |
19.7 |
56.2 |
5 |
«گریز» |
18 |
10.5 |
58 |
6 |
«آر.آی.پی.دی.» (R.I.P.D.) |
130 |
78.3 |
60.2 |
7 |
«پیپلز» |
15 |
9.3 |
62 |
8 |
«عروسی بزرگ» |
35 |
21.8 |
62.2 |
9 |
«نبرد سال» |
20 |
15.6 |
78 |
10 |
«بازی اندر» |
110 |
87.7 |
79.7 |