نقد و بررسی فیلم تا شب زنده بمان ( Live by Night )

« تا شب زنده بمان » اثری است که پیش از این قرار بود یک ماه دیرتر و در اواخر ماه ژانویه به اکران عمومی درآید اما کمپانی برادران وارنر در یک تصمیم ناگهانی و به جهت اینکه تازه ترین ساخته بن افلک را به عنوان شانس اسکار تلقی می کردند، اکران زودتری را برای آن در نظر گرفتند تا شاید عدم اقبال احتمالی « سالی » در اسکار بتواند با « تا شب زنده بمان » جبران شود. آخرین ساخته بن افلک در مقام کارگردان فیلم « آرگو » در سال 2012 بود که توانست در آن سال جایزه اسکار بهترین فیلم را از آن خود کند. حال پس از گذشت 5 سال، افلک با « تا شب زنده بمان » به پشت دوربین بازگشته است. اثری که پیش از این قرار بود با حضور لئوناردو دی کاپریو مقابل دوربین برود اما تاخیر در ساخت فیلم در نهایت صندلی کارگردانی و بازی در نقش اصلی را در اختیار افلک قرار داد.

داستان فیلم در دوران ممنوعیت فروش مشروبات الکلی در آمریکا رخ می دهد ( خرید و فروش مشروبات الکلی در سالهای 1920 تا 1933 در آمریکا ممنوع بود ). جو کولین ( بن افلک ) مرد جوانی است که برخلاف پدرش که پلیس بود، تصمیم به ورود به گروه های خلافکار زیرزمینی گرفته است و در این راه به موفقیت های خوبی نیز دست پیدا کرده. اما جوئی در مسیر کاری اش قوانین مختص به گنگسترها را هم در هم می شکند و از یک رئیس باند گنگستری نیز پولی به سرقت می برد که …

افلک در سالهای اخیر بارها ثابت کرده که استعداد قابل تحسینی در نویسندگی و کارگردانی دارد و در پشت دوربین می تواند وزنه سنگینی برای کیفیت بالای فیلم به شمار برود. افلک ضرباهنگ داستان را می شناسد و به خوبی می داند که می بایست ارزشمندترین عناصر فیلم را در چه زمانی به کار بگیرد. او در فیلم « تا شب زنده بمان » نیز از ویژگی های کارگردانی خود بهره برده و تصاویر جذاب و تحسین برانگیزی تهیه کرده که مخصوصاً در سکانس های تعقیب و گریز چشم نواز هستند. فیلم در 30 دقیقه آغازین با مقدمه ای پُر چالش آغاز می شود و تماشاگر را برای دنبال کردن داستان کنجکاو نگه می دارد اما پس از 30 دقیقه، داستان به ورطه سقوط می افتد و طراوت خود را از دست می دهد.

افلک پس از 30 دقیقه از گذشت فیلم، قهرمان داستانش را وارد زندگی آدمهای مختلف می کند و البته در یک اثر گنگستری نمی توان از حضور یک زن که معمولاً همره گنگسترهاست و قرار است با شخصیت اصلی داستان وارد ارتباط شود ، چشم پوشی کرد! با اینحال افلک در فیلمنامه به جای حضور یک زن و تمرکز بر شخصیت پردازی او ، به سه زن در بازه های مختلف پرداخته که نقش های آنان را به ترتیب سینا میلر، زوئی سالدانا و الی فنینگ ایفا کرده اند که باعث شده فیلم شبیه کافه ای باشد که هر لحظه یک بازیگر به آن و دیگری خارج می شود!

علاوه بر شخصیت زنان در فیلم که جز چندتایی دیالوگ بی ثمر که تاثیری در روند داستان ندارد، کار دیگری پیش نبرده اند، می بایست به حضور شخصیت های متعدد در داستان نیز اشاره کرد که بیش از ظرفیت فیلمنامه می باشد و به دلیل ازدیاد آنها، خرده داستان های فراوانی ایجاد می شوند که در نهایت همه آنها با یک ساده انگاری به سرانجام می رسند. یکی از این داستان های جذاب مربوط به رابطه پدر و دختر ( با بازی کریس کوپر و الی فنینگ ) است که می توانست نقش بیشتری در خط اصلی داستان ایفا نماید اما آشفتگی و ازدیاد شخصیت ها باعث سردرگمی همه حتی خود شخصیت اصلی داستان شده است!

با اینحال همانطور که گفتم، « تا شب زنده بمان » از لحاظ تکنیکی اثری شایسته و قابل تقدیر است که مخصوصاً در سکانس های تعقیب و گریز و مبارزات گنگستری بهترین تصاویر و موقعیت را خلق کرده و در بخش درام نیز اگر به عمق داستان وارد نشویم، می توانیم از نگاه به جلوه های بصری فیلم لذت کافی را ببریم. شاید اگر فیلمنامه تا این حد شلوغ نمی بود می شد که این تصاویر تاثیرگذارتر به نظر برسند.

در میان بازیگران فیلم بن افلک قطعاً بیشترین سهم را با ایفای شخصیت جوئی برعهده داشته و بهترین عملکرد نیز متوجه اوست. البته مشخص نیست به چه دلیل تمام لباس هایی که او در فیلم بر تن دارد سایز بزرگتری از جثه او دارند! بازیگران زن فیلم چندان فروغی در فیلم نداشته اند و با توجه به آمد و رفت شان که بدون نقطه عطفی همراه است، می توان حضور آنان را معمولی برشمرد. در این میان کریس کوپر و اسکات ایستوود وضعیت بهتری دارند.

« تا شب زنده بمان » در مقایسه با سه فیلم قبلی بن افلک یک عقب گرد مشهود است اما به حدی هم بد نیست که بتوان از آن با عناوینی چون ” ناامید ” کننده نام برد. فیلمنامه اثر اگرچه شلوغ است و کمتر فرصتی برای معرفی و پرداخت شخصیت های داستان مهیا می شود اما باید این را هم اضافه کرد که هرگز این شلختگی منجر به آزار تماشاگر نمی شود و تنها باعث می شود تا اثر ساده و شبیه به انبوه آثار متوسط این روزهای هالیوود باشد. با اینحال « تا شب زنده بمان » سکانس های اکشن جذاب و نفس گیری دارد که بن افلک به خوبی از عهده کارگردانی آن برآمده و دلیل خوبی برای تماشای یکباره اثر در اختیار تماشاگر می گذارد.

منتقد : میثم کریمی

این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت ” مووی مگ ” به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگرد قانونی می گردد.

به خانواده بزرگ جامعه مجازی مووی مگ بپیوندید

تا شب زنده بمان : Live by Night