سینمای ایران به تازگی عادت بسیار بدی پیدا کرده و آن اینکه خودش را دائما با هالیوود مقایسه می کند!. بدون مقدمه قصد دارم در این مطلب کوتاه به 5 مورد از تفاوت های آشکار سینمای ایران و هالیوود اشاره کنم تا شما خوانندگان عزیز هم بیشتر با این اختلافات آشنا شوید. در پایان تقاضا دارم اگر کسی اختلافات دیگری شناسایی کرده ( که مطمئنا وجود دارد ) در قسمت نظرات آن را بیان کند تا دیگران هم از آن استفاده نمایند.
5- خود درگیری عوامل سینما! :
سینمای ایران : یادم می آید که چند سال پیش در جشن سینمایی «دنیای تصویر» بود که داریوش مهرجویی و عزت الله انتظامی با هم بر روی صحنه رفتند و انتظامی شروع به تعریف خاطراتی از همکاری اش با مهرجویی کرد و چند شوخی هم با وی درباره اختلافات مالی اش با مهرجویی انجام داد که دلخوری مهرجویی را به همراه داشت. این تنها یکی از چند ده مواردی است که تابحال پیش آمده و منجر به انتشار انواع و اقسام بیانیه ها شده است. متاسفانه اختلافات سینماگران ایرانی با یکدیگر به حدی است که حتی گاهاً مشاهده می شود که در جشنواره های مختلف نیز این مسائل علناً به تصویر کشیده می شود!
سینمای هالیوود : هالیوودی ها در این مورد با یکدیگر هماهنگی کامل دارند و حتی اگر اختلافاتی هم با خودشان داشته باشند ، هرگز آن را به حدی نمی رسانند که نتوانند حلش کنند. به عنوان مثال چند سال پیش در حین برگزاری مراسم جوایز اسکار که میلیاردها تماشاگر در سرتاسر جهان آن را بصورت زنده تماشا می کردند، مجری مراسم با قصد شوخی، نام کیت بلانچت را عمداً کیت بلانشِت! تلفظ کرد که خنده حضار و خودِ بلانچت را به همراه داشت. پس از این ماجرا هم نه بلانچت بیانیه صادر کرد، نه در سایت شخصی اش کسی را کوبید و نه اینکه با چند ده مجله درباره این شوخی مصاحبه کرد!
4- شرایط فیلمسازی :
سینمای ایران : اگر بگوئیم یک فیلمساز می بایست از زمان ساخت تا اکرانش فیلمش ، هفت خان رستم را بگذراند ، پر بیراه نگفته ایم. شرایط ساخت یک فیلم در ایران به این صورت آغاز می شود که فیلمنامه به وزارت ارشاد فرستاده می شود تا مجوز لازم را کسب کند. در این میان اگر فیلمنامه حاوی موضوع حساسیت برانگیزی بود ، یک نمونه از آن به سازمان های امنیتی فرستاده می شود تا آنها هم در جریان محتوی فیلم باشند. اگر هم فیلم موضوعی معمولی داشت که خودِ ارشاد مجوز را صادر می کند. اما این پایان راه نیست؛ اگر فیلمساز به سلامتی ساخت فیلمش را به اتمام برساند، می ماند اجازه اکران که گرفتن آن خودش یک دردسر دیگر است!
سینمای هالیوود : تهیه کننده سوژه را می یابد ( یا هرکس دیگری که مایل به ساخت فیلم است ) و عوامل سینمایی را گرد هم می آورد تا طرح کلی را بررسی کنند. بعد از انجام مراحل پیش تولید، فیلمبرداری آغاز می شود و بعد از اتمام آن هم امتیاز ساخت فیلم به یک استودیو فروخته می شود تا مراحل اکران و عرضه ویدئویی آن را برعهده گیرد. تمام این مواردی که عرض کردم در کمتر از 2-3 ماه ( البته این زمان میانگین است و داشته ایم فیلمهایی را که زمان ساخت آنها تا 2 سال هم به طول انجامیده ) اتفاق می افتد. البته ذکر این نکته ضروری است که فیلمها برای اکران می بایستی سری هم به سازمان MPAA بزنند تا درجه بندی سنی درباره آنها اعمال شود. اما توجه داشته باشید که هرگز فیلمی، توقیف، بلاتکلیف یا گم نمی شود!
3- نگاه حرفه ایی :
سینمای ایران : متاسفانه سینمای ایران حدود یک دهه است که به مقوله سینما نگاهی غیر حرفه ایی پیدا کرده. اگر خاطرتان باشد در دهه ی 70 شمسی، بسیاری از فیلمهای هنری بودند که می توانستند آبروی سینمای ایران در مجامع بین المللی باشند. فیلمهایی نظیر « بچه های آسمان » و « بادکنک سفید » تنها یکی از ده ها نمونه ایی است که می توان از آنها نام برد. اما با شروع دهه ی 80 شمسی شاهد بودیم که سمت و سوی فیلمهای ایرانی به سمت کمدی سطح پایین گرایش پیدا کرد و تا به امروز که من این مطلب را می نویسم، بیش از نیمی از اکران سینماهای ایران در دست کمدی های سطح پائین است. متاسفانه کار به جایی کشیده که سینماگران ما با افتخار از کمدی های سطح پائین شان دفاع می کنند و معتقدند که این منتقدها هستند که فیلمهایشان را نمی فهمند!
سینمای هالیوود : در این مورد با عرض شرمندگی باید عرض کنم که هالیوود از بیش از نیم قرن پیش تا به امروز ، نگاهی موشکافانه به مسائل جامعه اش داشته است. بارزترین مثال در اینباره فیلم « عصر مدرن » به کارگردانی چارلی چاپلین بود که با زبانی طنز اما تیز، مشکلات و بحران جامعه آمریکا را به زیبایی هرچه تمام تر به تصویر کشیده بود.
2- کمبود دانش و ادعای فراوان! :
سینمای ایران : چه خوشمان بیاید چه نه، باید بپذیریم که سینمای ایران در مقایسه با دیگر نقاط جهان ، از دانش سینمایی کمتری ، چه از لحاظ هنر فیلمسازی و چه از لحاظ تکنولوژی ، برخوردار است. همین چند روز پیش بود که بحث حضور سرکار خانم « آنجلینا جولی » در یک فیلم ایرانی به گوش رسید. در بحث مربوط به آنجلینا جولی ( که مطمئنم همه شما در این چند روز اخیر درباره آن مطالب زیادی خوانده اید )، گفتند که قراره ایشان را به ایران بیاوریم تا در فلان فیلم بازی کند. اما در این میان چند سوال مهم وجود داشت که تهیه کننده محترم از آن غافل بود. در اینجا قصد دارم تعدادی از این سوالات را ذکر می کنم 1- آیا آنجلینا جولی اصلاً می تواند بدون دردسر به ایران وارد شود؟! 2- آیا تابحال دیده اید
که آنجلینا جولی در فیلمی غیر هالیوودی حضور پیدا کند؟! 3- آیا می دانید دستمزد آنجلینا جولی برابر با ساخت تقریباً 30 عدد فیلم « اخراجی ها » است!؟ 4- اصلاً برای چه باید آنجلینا جولی در فیلمی که معلوم نیست سازندگانش تابحال کجای سینما بوده اند بازی کند؟! متاسفانه هیچکس این سوالات را از جناب تهیه کننده نپرسید. جالب آنکه آخرِ این داستان، آقای تهیه کننده بجای اینکه اعلام کند :« آنجلینا جولی به ایران نمی آید » ، اعلام کرد که :« از خیر بازی او در فیلمش گذشته است»!.
سینمای هالیوود : هالیوود در ساخته هایش – به خصوص فیلمهای سیاسی – همیشه نشان داده که یکسویه قضاوت می کند و همه جهان هم به خوبی به این مسئله آگاه است. اما بسیار متاسف هستم که بگویم به دلیل داشتن دانش سینمایی بالا ، همه جهان محصولاتش را روی هوا می زند!. هالیوود از بعد از جنگ جهانی دوم ، به خوبی دریافت که نقش رسانه در همراه کردن مردم بسیار حائز اهمیت است. به همین دلیل از آن دوران تا به امروز همیشه سعی کرده تا بهترین و جدیدترین دانش سینمایی را در خود داشته باشد. یک مثال بارز هم فیلم « ترانسفورمرز » است که شما هرگز نمی توانید نمونه دومی در هیچ کجای جهان برای آن بیابید. در این « ترانسفورمرز » جلوه های ویژه از سر و کول فیلم بالا می رود و در این میان پیامهای سیاسی فیلم هم یکی پس از دیگری به سمت مخاطب شلیک می شود که متاسفانه بسیار هم تاثیر گذار است.
1- اختلاف سلیقه مدیریتی! :
سینمای ایران : این مورد متاسفانه اصلی ترین دلیلی است که سینماگران را فراری می دهد! چه بسا اگر وضعیت نابسامان ساخت و اکران فیل
م در ایران بصورت حرفه ایی دنبال می شد، امروز شاهد کوچ کردن فیلمسازانی نظیر « عباس کیارستمی » یا « بهمن قبادی » به خارج از کشور جهت فیلمسازی نبودیم. خلاصه کنم؛ فیلمی ساخته می شود، اما به دلائلی که مد نظر مدیران فرهنگی است ، فیلم می بایستی توقیف شود و مدتها در تاریک خانه ها خاک بخورد. به عنوان مثال فیلم « به رنگ اغوان » به کارگردانی ابراهیم حاتمی کیا سالها در توقیف ارشاد بود زیرا اعلام شده بود که به دلیل سوژه امنیتی اش ، می بایستی اصلاح شود و… که البته در نهایت نه اصلاح ، بلکه توقیف شد. اما ناگهان بعد از چند سال مدیران سینمایی کشور اعلام کردند که این فیلم مشکلی برای اکران نداشته و امروز می تواند اکران شود!. نتیجه اش این می شود که زمانیکه فیلم را نگاه می کنید ، به وضوح کهنگی سوژه و تیپ و قیافه شخصیت ها توی ذوق می زند.
سینمای هالیوود : هالیوود هرگز فیلمی را پس از ساخته شدن توقیف نکرده ، چراکه به خوبی می داند وقتی فیلمی ساخته می شود، باید به آن احترام گذاشت و آن را اکران عمومی کرد؛ حتی زمانی که چند نفر مدیر از فیلم مورد نظر خوششان نیاید.
میثم کریمی
کپی برداری از مطالب سایت تنها با ذکر دقیق لینک سایت MovieMag.IR و نویسنده مطلب مجاز است.
به جمع طرفداران مووی مگ در فیس بوک بپیوندید
