نقد و بررسی انیمیشن مرد عنکبوتی : به درون دنیای عنکبوتی ( Spider-Man: Into the Spider-Verse )

هیچ اَبَرقهرمانی بیشتر از پیتر پارکر در16 سال گذشته در سینما تکرار نشده است. سه گانه های مختلف طی سالهای گذشته که با تکرار رویه همراه بوده اند، افراد زیادی را از داستانهای مرد عنکبوتی خسته کرده است ( البته تام هالند در « بازگشت به خانه » خیلی ها را سر ذوق آورد و به آینده امیدوار کرد! ). به نظر می رسید که داستان پیتر پارکر نیاز به تغییراتی دارد و سونی نیز به خوبی به این مسئله آگاه بود و به این منظور، « مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی » ساخته شد، آن هم نه به عنوان یک فیلم سینمایی بلکه بصورت انیمیشن کامپیوتری تا ترافیک خیلی شدیدی در نسخه های سینمایی این سری از فیلمها ایجاد نشود!

ما عادت کرده ایم که پیتر پارکر را در حالی که در بر روی ساختمان های شهر نیویورک مشغول پریدن به ساختمان های مختلف است ببینیم، اما اینجا داستان درباره پیتر پارکر نیست بلکه ما با نوجوانی سیاه پوست به نام مایلز ( با صدا شمیک مور ) روبرو می شویم که او هم به همان روش سنتی این داستان، صاحب قدرت های مرد عنکبوتی می شود. مایلز که توانایی های مشابه پیتر پارکر دارد (به همراه چندتایی قدرت اضافه )، متوجه جنگ میان پارکر و دشمن خبیثی به نام کینگ پین ( با صدای لیو شرایبر ) می شود. در این جنگ علی رغم از بین رفتن پارکر، تونل زمانل گشوده می شود و افراد با ویژگی های عنکبوتی از جهان موازی به این دنیا می کشاند و…

در هنگام تماشای انیمیشن « مرد عنکبوتی » خیلی زود متوجه می شویم که راه آن از سه گانه های سینمایی جداست و قرار نیست یک داستان تکراری دیگر درباره ” قدرت، مسئولیت می آورد ” شاهد باشیم! درسته که فیلمهای اَبَرقهرمانی به این شاخصه ها مشهور هستند اما روندی که « مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی » طی می کند تا حد زیادی متفاوت است. در اینجا حسادت نسبت به قدرت های بیشتر وجود ندارد و حتی قدرت واحدی هم نیست که تمام کارها را به تنهایی انجام دهد و نیویورک را صحیح و سالم تحویل دهد! اینبار در انیمیشن ما داستان گروهی را دنبال می کنیم که باید برای حل مشکلات با یکدیگر متحد شوند و خبری از تصمیم های انفرادی نیست.

بطور واضح اینبار پیام فیلم به اهمیت دوستی ها و اتحاد باز می گردد که می تواند سبب موفقیت شود. مایلز اگرچه صاحب قدرت فرا انسانی است، اما مانند تمام انسانهای اطرافش عادی رفتار می کند تا این پیام را به کودکان و نوجوانان بدهد که اَبَرقهرمانان برخلاف « سوپرمن » سالهای دهه 70 ، لزوماً از انسانهای عادی متمایز نیستند بلکه آنها یکی از خود ما هستند که بر حسب اتفاق یا گزیدگی (!) قدرت های فرا انسانی دریافت کرده اند. سونی در پرورش و انتقال این پیام در انیمیشن به خوبی عمل کرده و به نظرم این اتفاق ارزشمندی هم هست چراکه اعتماد به نفس کودکان را افزایش می دهد و به آنان می آموزد که هرکدام از آنها می توانند در زندگی شان یک « مرد عنکبوتی » باشند.

ما در طول داستان نیز شوخی های لحظه ای فراوانی را هم شاهد هستیم که اغلب آنها خنده دار هستند و به دل می نشینند. سه کارگردان سازنده انیمیشن سابقه مهمی در فیلمسازی ندارند اما افرادی که فیلم را تهیه کرده اند مانند فیل لرد که یکی از نویسندگان فیلم نزیز هست، سابقه درخشانی در ساخت انیمیشن های جذاب کمدی مانند « فیلم لگویی » داشته اند. حضور چنین افرادی در پشت صحنه قطعاً در طراحی شوخی های فیلم موثر بوده و منجر به کیفیت مناسب شوخی ها در داستان شده که امکان ندارد نتوانید به آن بخندید. خیلی خوب هست که پس از شوخی های تقریباً بی مزه سری فیلمهای « مرد عنکبوتی » بالاخره اثری با این عنوان ساخته شده که می تواند ما را از ته دل بخنداند و فراموش هم نکنیم که گاهی هم ما را احساساتی می کند.

به نظرم می توان گفت که « مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی » با فاصله زیاد نسبت به فیلمهای سینمایی اش، اثری تماشایی تر برای نوجوانان و بزرگسالان محسوب می شود. اینکه فیلم شخصیت های متعددی از قشرهای مختلف جامعه را در کنار هم قرار می دهد و سعی می کند از اتحاد آنها جهانی عاری از پلیدی بسازد، پیام مهمی است که سازندگان قصد انتقال آن به مخاطبینشان را داشته اند. رنگین پوست بودن، منزوی یا اجتماعی بودن یا هر ملیت دیگری، پیام انیمیشن این است که شما به تنهایی نمی توانید حتی با داشتن قدرت های فرا طبیعی تبدیل به قهرمان دنیا شوید، بلکه نیاز هست با اتحاد و همدلی دنیا را از بحران نجات دهیم. این اتفاق حداقل فعلا در دنیای واقعی نیفتاده و روندی معکوس به خودش گرفته، اما در دنیای « مرد عنکبوتی » به بهترین شکل وجود دارد. پس « مرد عنکبوتی » بدون پیتر پارکر را ببینیم و از نبودنش لذت ببریم!

منتقد : دیوید ساندرلند

این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت ” مووی مگ ” به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگرد قانونی می گردد.

به خانواده بزرگ جامعه مجازی مووی مگ بپیوندید

مرد عنکبوتی: به درون دنیای عنکبوتی (Spider-Man: Into the Spider-Verse)