نقد و بررسی فیلم 6 زیرزمینی ( 6 Underground )

مایکل بی یکی از اکشن‌سازهای پیشکسوت در هالیوود است که در کارنامه‌اش انبوهی از آثار اکشن پرفروش از جمله سری «ترنسفورمرز» مشاهده می‌شود. کارگردانی که می‌توان از او به عنوان یکی از قابل اعتمادترین فیلمسازان برای ساخت آثار شلوغ و پر زرق و برق نام برد که ۶ زیرزمینی «6underground» یکی دیگر از این آثار می‌باشد. اثری که این‌ بار چندان جنبه‌های سرگرمی را ملاک قرار نداده و اهداف بیشتری را دنبال کرده است.

داستان فیلم درباره شش نفر است که تصمیم گرفته‌اند تا مرگ ساختگی برای خود رقم بزنند و به مبارزه با ظلم و بدخواهی علیه بشریت اقدام نمایند. یکی از اهداف این گروه مبارزه با دیکتاتوری خودکامه از کشور خیالی «تورجستان» است. دیکتاتوری بی‌رحم که سیاست‌های او می‌تواند دنیا را به آشوب بکشاند. این گروه قصد دارند تا این دیکتاتور را ساقط و برادر معقول او (پیمان معادی) را جایگزین رهبری تورجستان نمایند اما… .

همانطور که اشاره شد، مایکل بی در «۶ زیرزمینی» صرفاً روایتگر یک داستان اکشن سرگرم‌کننده که آدرنالین خون تماشاگر را افزایش دهد نبوده. در اینجا تک تک رخدادهای فیلم پیام‌های سیاسی آشکاری از سوی تهیه‌کنندگان به دیگر مردم جهان است. پیام‌های مختلفی اعم از قدرت تکنولوژی در آمریکا و دلسوزی آن‌ها برای دیگر نقاط گیتی که البته کوچکترین دلیل و منطقی هم برای آن در فیلم بیان نمی‌شود. فیلمنامه «۶ زیرزمینی» سرشار از ارجاعات عجیب و غریب و خامی است که امروزه حتی در ساخت ساده‌ترین آثار اکشن نیز از به کارگیری آن امتناع می‌شود اما مشخص نیست که چگونه مایکل بی پس از سال‌ها تجربه فیلمسازی تصمیم گرفته به این قواعد سطحی پایبند باشد.

شخصیت‌پردازی‌ها در «۶ زیرزمینی» به بدترین شکل ممکن انجام شده است. شخصیت‌های داستان در کلیشه‌ای‌ترین شکل ممکن یک تیپ هستند و حتی برای لحظه‌ای از قالب کاغذی خود خارج نمی‌شوند. این افراد به دلایلی که نمی‌دانیم، به یکباره تصمیم گرفته‌اند در کنار یکدیگر نقش منجی بشریت را ایفا نمایند و باز هم به دلایلی که نمی‌دانیم، شخصی ثروتمند و مسلط به تکنولوژی (رایان رینولدز ) آن‌ها را رهبری می‌کند. فیلم در توضیح دلیل جمع شدن این افراد در کنار هم فلش‌بک‌های مختصر و پرابهامی را مطرح می‌کند تا نشان دهد تمام این افراد در زندگی شخصی‌شان با درد یا شکستی مواجه شده‌اند اما ارتباط این شکست‌ها برای تبدیل شدن‌شان به یک ناجی مشخص نمی‌شود!

هدف این گروه از میان بردن دیکتاتور در کشوری خیالی است. دیکتاتوری که یک کاریکاتور مضحک از فردی خودکامه است و مخاطب بیشتر از آنکه از او متنفر باشد و از او بترسد با مشاهده وضعیت او به خنده می‌افتد. این شخصیت فاقد عقل درست و حسابی است و پرداختی به شدت سیاه و سفید دارد؛ از خواب که بیدار می‌شود قصد نابودی کشور و مردم را دارد و هر زمان کوتاهی که برای استراحت پیدا می‌کند در پی کشتار این و آن است تا به جهانیان پیام ترس ارسال نماید! پیام‌هایی که مشخص نیست هدف از ارسال آن چیست! در یکی از بامزه‌ترین سکانس‌‌های فیلم، او فرمان قتل قشرهای مختلف جامعه را صادر می‌کند و سپس به توجیه عملکرد خود می‌پردازد که موقعیت طنز ناخواسته ایجاد کرده! احتمالاً می بایست این دیکتاتور را در رده مضحک‌ترین شخصیت‌های منفی تاریخ سینما دسته‌بندی کنیم که تماشای حال و روز او می تواند باعث خنده مخاطب شود.

اما فیلمنامه آشفته و ویران «۶ زیرزمینی» در عین حال که سعی می‌کند یک اکشن مطلق باشد، حاوی پیام‌های سیاسی گل‌درشت و عجیب و غریبی است که به بدترین شکل ممکن به تصویر کشیده شده‌اند. منجی بودن آمریکایی‌ها در آثار اکشن اتفاق تازه‌ای نیست اما در «۶ زیرزمینی» غلظت این مفهوم دو چندان شده به طوری که در یک سکانس شلخته و بد ساخت، قهرمان ثروتمند قصه در حالی که صحنه اسلوموشن است به سمت کودکی می‌دود تا ماسک را بر صورت او بگذارد و اجازه کشته‌شدنش در بمباران دیکتاتور را ندهد! نکته جالب دیگر درباره اثر اینکه حتی پای اختلافات تکنولوژی چین و آمریکا به فیلم باز شده و زمانی که شخصیت شماره یک با کنایه از آشغال بودن جنس آمریکایی سخن می‌گوید به یکباره از دل همان جنس بنجل، تکنولوژی خارق العاده‌ای خارج می‌‌شود که همه را بهت‌زده می‌کند! اشارات سطحی از این دست در فیلم فراوان است.

فارغ از محتوای فیلمنامه فاجعه‌بار «۶ زیرزمینی» متاسفانه باید گفت که فیلم در ساخت صحنه‌های اکشن نیز طراوت و خلاقیتی ندارد و حضور مایکل بی هم نتوانسته تغییری در این وضعیت حاصل نماید. سکانس‌های به شدت طولانی (مخصوصاً مقدمه فیلم در ایتالیا که به راحتی می‌تواند باعث سردرد مخاطب شود!) خسته‌کننده هستند و روئین‌تن بودن افراد نیز جذابیت‌های حداقلی آن را از بین برده است. لوکشین‌های متنوع فیلم از ایتالیا گرفته تا هنگ کنگ، صرفاً بهانه‌ای برای از بین رفتن یک دوجین آدم است که تعداد آن‌ها اهمیت چندانی ندارد. مهم نیست که ۵۰۰ نفر در مقابل این چند قهرمان قد علم کنند یا ۱۰ نفر، سرنوشت این افراد در نهایت مرگ است و این منجی‌ها با شوخی و خوشمزگی‌های فراوان آن‌ها را به دیار باقی می‌فرستند و در عین حال شعور مخاطب را چالش می‌کشند.

رایان رینولدز در اینجا بار دیگر حال و هوای شخصیت محبوب «ددپول» را تکرار کرده و اجرای کمدی اثر بر روی دوش او قرار گرفته که با توجه به فیلمنامه عجیب و غریب اثر، نتوانسته توفیق چندانی کسب کند. ملانی لوران فرانسوی هم در میان بازیگران فیلم حضور دارد که احتمالاً باید نقش او در فیلم را در رده یکی از بدترین نقش آفرینی‌های دوران بازیگری‌اش قرار دهیم و البته برای ما ایرانی‌ها حضور پیمان معادی در فیلم یک اتفاق جالب محسوب می‌شود. نقشی که با هیچ متر و معیاری نمی‌توان معادی را برای آن مناسب دانست. لهجه غلیظ فارسی معادی در حالی که دیالوگ‌های انگلیسی بر زبان می‌آورد و اکت‌های شوخ‌طبعانه‌اش که هرگز وجهی از شخصیتش نبوده، او را به ناامیدکننده‌ترین شخصیت فیلم تبدیل کرده است.

«۶ زیرزمینی» اکشنی خسته‌کننده و شعاری محسوب می‌شود که در کلیشه غرق شده است. شعارهای سطحی درباره آزادی و نجات جهان توسط مغز متفکر آمریکایی که در نهایت قرار است به عشق و خانواده‌دوستی منجر شود از فیلم اثری ناامیدکننده بر جای گذاشته که شاید بتواند در بعدازظهری کسل‌کننده تا حدی سرگرمتان کند اما پیام‌های سیاسی فیلم به حدی گوش‌خراش است که لذت تماشای اکشن نصفه و نیمه فیلم را هم از میان می‌برد. «۶ زیرزمینی» همان‌طور که در جریان قصه روایت می‌کند، قصد مخابره این پیام را به مخاطبش دارد: «ما هستیم اما شما ما را نمی‌بینید… ما مثل روح هستیم و در نهایت شما را از ظلم نجات می‌دهیم بی‌آنکه منفعتی در آن داشته باشیم!»

منتقد: میثم کریمی

این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت ” مووی مگ ” به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگرد قانونی می گردد.

به خانواده بزرگ جامعه مجازی مووی مگ بپیوندید

6 زیرزمینی (6 Underground)