صفحه اصلی > نقد و بررسی فیلم ایرانی : نقد و بررسی فیلم سوت پایان

نقد و بررسی فیلم سوت پایان

6
 کارگردان: نیکی کریمی
 نويسنده: نيكي كريمي
 تهيه كننده: جهانگير كوثري
 مدير فيلمبرداري: تورج اصلاني
 

بازيگران: نيكي كريمي، شهاب حسيني، اشكان خطيبي، مهدخت مهدوي‌فر، غزاله رشيدي، نادر فلاح، رامونا شاه

 

خلاصه داستان :

 

سحر ( نیکی کریمی ) و سامان ( شهاب حسینی ) دو سینماگر جوانی هستند که سودای فیلمسازی حرفه ایی دارند اما تنها چیزی که تا 5به امروز بدان دست یافته اند ، ساخت فیلمهای تبلیغاتی و مستند بوده است!. این دو در هنگام ساخت فیلم تازه شان ، لازم می بینند تا یکی از صحنه های فیلمشان را دوباره فیلمبرداری کنند ولی مشکل اینجاست که بازیگر نوجوان این صحنه به نام ملیحه ( هستی مهدوی فر ) اکنون در کنار آنها نیست و حالا آنها باید همه جا را به دنبال او بگردند!. سرانجام بعد از جستجوی فراوان ، سحر موفق می شود تا ملیحه را بیابد اما در ادامه متوجه می شود که مادر ملیحه در دردسر بزرگی افتاده است. مادر ملیحه به دلیل قتل مردی که دخترش را مورد آزار و اذیت قرار داده در آستانه اعدام قرار دارد بنابراین سحر تمام تلاشش را انجام می دهد تا جلوی اعدام وی را بگیرد و…

 

کارگردان : 

نیکی کریمی. وی یکی از بهترین بازیگران زن بعد از انقلاب اسلامی در ایران بوده و جوایز ریز و درشتی هم در طی بیش از 2 دهه حضورش در سینما بدست آورده است. اما جایگاه او در مقام کارگردان هنوز در مرحله تثبیت قرار نگرفته و به نظر می رسد وی هنوز در حال انجام آزمون و خطاست. نیکی در مقام کارگردان تا پیش از « سوت پایان » ، 2 فیلم را به مرحله تولید رسانیده بود؛ اولی فیلم « یک شب » و دومی هم « چند روز بعد » که هر دو را در دسته سینمای شخصی کریمی ( نه ژانر خاصی ) دسته بندی می کنند!.4

 
حواشی :
 شاید مهمترین حاشیه فیلم این بود که خانم کریمی خودش در یک روز در باجه بلیط فروشی حاضر شد و به ملت که برای تماشای فیلمش به سینماها آمده بودند، بلیط فروخت!. فرش قرمز را می توان توجیه کرد اما این لوس بازی ها را نمی دانم!. حداقل جای شکرش باقی است که نیکی به ملت افطار نداد!.
 
 

درباره سوت پایان : 

 نیکی کریمی در « سوت پایان » از سینمای فرم باز خود که متاثر از مدتها حضورش در کنار عباس کیارستمی بوده فاصله گرفته و قصه گویی را پیش گرفته است.
 البته قصه گویی نیکی کریمی هم چندان تعریفی ندارد. به نظر می رسد کریمی هنوز به روش فیلمسازی دلخواهش نرسیده و به همین دلیل مد9ام در حال تغییر رویه فیلمسازی اش است.
 نیمه ابتدایی فیلم به مشکلات فیلمسازی ، ممیزی و … پرداخته می شود اما در نیمه دوم فیلم به مادر ملیحه و مسئله قصاص می پردازد. حالا پیدا کنید ارتباط این 2 مقوله با یکدیگر را.
 در فیلم کاملاً مشخص است که مسئله گیر دادن به فیلمسازان و ممیزی های موجود از دغدغه های شخصی خانم کریمی بوده است چون هیچ ارتباطی با داستان اصلی فیلم ندارد. بزور قرار دادن این موضوع در « سوت پایان » فیلم را ناهماهنگ کرده است.
 نیمه اول فیلم که دغدغه های خانم کریمی است و بس؛ تا اینجا حداقل تکلیفمان روشن است، اما در نیمه دوم همه چی بهم می ریزد. « سوت پایان » در نیمه دوم یک چیزی مابین سینمای مستند و قصه گو است. فیلم نه می خواهد که درباره اعدام قضاوت کند و نه می خواهد نسبت به آن بی تفاوت باشد. فکر کنم خود خانم کریمی هم نفهمیده که چه می خواسته!.
 « سوت پایان » قرار است درباره قصاص باشد اما نیکی کریمی ترجیح داده که بیشتر به جنبه انسانی قضیه نگاه کند تا حقوقی. اجازه دهید نکته ایی را عرض کنم؛ خانم کریمی کسی بوده که سالهای سال به عنوان مدافع حقوق زنان ( نه به صورت رسمی ) فعالیت می کرده و حتی زمانی گفته می شد که قصد دارد تا نماینده مجلس هم بشود!. حالا به نظرتان نیکی کریمی در فیلمی که خودش ساخته ، بحث قصاص و حقوق زن را نادیده می گیرد و به انسانیت و این چیزا می پردازد؟! من که باور نمی کنم. باید به دنبال دست بالا گشت.
 فیلم کلی سکانس اضافه هم دارد. صحنه ی خودکشی عروس جوان مشخص نیست که به چه دلیل در فیلم قرار داده شده، صحنه های خیابان گردی سحر و مزدک ( با بازی اشکان خطیبی ) هم به قدری خسته کننده است 8که هوس بیرون زدن از سالن سینما را به آدم می دهد. ظاهراً آب بستن به فیلمها در حال تبدیل شدن به یک هنجار سینمایی است.
 نیکی کریمی اصولاً انسان فمینیستی است ( کدام خانم ایرانی نیست؟! ) و به همین دلیل در « سوت پایان » هم دیالوگ ها و صحنه های فمینیستی یافت می شود. اما خوشبختانه غلظت این صحنه ها مانند آثار تهمینه میلانی زیاد نیست و می توان آن را تحمل کرد. چند روز پیش فیلمِ « One Day » را دیدم که اتفاقاً کارگردان آن فیلم هم یک زن بود. نکته مشترک این 2 فیلم در این است که در هر دو مردان ضعیف تر از زنان نشان داده می شوند و زنان هم که خودتان می دانید؛ شهره آفاق!
 « سوت پایان » سکانسی دارد که در آن یک فیلم مستند به نمایش در می آید که در آن هنرمندان و ورزشکاران مشهور در نقش خودشان حضور دارند و قرار است به حل و فصل ماجرای قصاص کنند. ما به ازای بیرونی این سکانس را در دادگاه خانم شهلا جاهد شاهد بودیم که در جریان آن تعدادی از بازیگران مشهور ایران نظیر مهناز افضلی ، هدیه تهرانی ، مریلا زارعی و چند تن دیگر به منظور جلب رضایت خانواده مقتول با آنها به گفتگو پرداختند؛ هرچند آخرش هم شهلا جاهد را قصاص کردند!.
 از نیکی کریمی انتظار داشتم حداقل بتواند حرف خودش را در فیلم به کرسی بنشاند اما هرچه صبر کردم نه از صحبت های حقوقی خبری شد و نه آن صراحت کلامی که در نیکی سراغ داشتم. انگار چیزی یا جسمی خارجی به او گفته بود که در داستان فیلم کنکاش زیادی انجام ندهد و فقط اصل ماجرا را نشان دهد.
 روش فیلمبرداری ” دوربین در دست ” در این فیلم هم مورد استفاده قرار گرفته است. اما نمی دانم تماشاگر تا کی باید کیفیت بد این نوع فیلمبرداری3 در فیلمهای ایرانی تحمل کند. متاسفانه تورج منصوری یا اطلاعی از نحوه اداره دوربین در این نوع فیلمبرداری نداشته ( که بعید می دانم ) یا اینکه پیش خودش فکر کرده تا همین حد هم کافیه!.
 فیلمبرداری در سکانس های خیابان به احتمال فراوان باعث سردرد شما خواهد شد. حمل چند عدد پروفین یا هر مُسکنِ قوی دیگر توصیه می شود!.
 از دوستی شنیدم که خیلی ها بعد از دیدن جمالِ خانم کریمی در برنامه هفت ، به تماشای « سوت پایان » رفتند!.
 شخصیت سامان در فیلم چندان موثر و مهم نیست با اینحال شهاب حسینی بازی بسیار راحت و روانی در نقش سامان داشته است. باید قبول کرد که شهاب حسینی در این چند سال اخیر پیشرفت بسیار قابل توجهی در دنیای بازیگری داشته و حالا در جایگاهی قرار دارد که هر کارگردانی به راحتی می تواند بر روی او حساب کند.
 نیکی کریمی هم به مانن گذشته درخشان است.نیکی کریمی شاید هرگز نتواند آنقدر که در بازیگری درخشان بود  در کارگردانی درخشان باشد، اما باید اعتراف کرد که او به عنوان بازیگر هنوز هم به تنهایی قدرت جذب تماشاگر را دارد. نیکی کریمی در « سوت پایان » تا انتهای فیلم در اوج قرار دارد و عالی است. تنها فرق نیکی با گذشته این است که اینروزها بیشتر از گذشته عاشق خودش شده و مُدام از خودش کلوزآپ می گیرد!.
 بدترین بازیگر فیلم بدون شک هستی مهدوی فر است. فکر نمی کنم هرگز آرزویم مبنی بر دیدن یک چهره نوجوان با استعداد در سینمای ایران به واقعیت بپیونند. هستی مهدوی فر یکی دیگر از همان چهره های نوجوانی است که مشخص نیست از کجا سر و کله اش در سینما پیدا شده ( خودتان حدس بزنید؛ پارتی؟، پول؟ یا ؟ ). شخصاً با توجه به اینکه نیکی کریمی بازیگر بسیار شاخصی است و بازیگری را هم به خوبی می شناسد، انتظار داشتم تا حداقل یک چهره متوسط از لحاظ دانش بازیگری را به فیلمش دعوت کند اما ظاهراً از او هم بخاری خارج نمی شود!. این قصه سر دراز دارد.10
 در آخر هم باید بگویم که پایان فیلم باز است!.
 

ارزش دیدن دارد؟

 « سوت پایان » با تمام مشکلاتی که دارد، نسبت به 2 ساخته قبلی خانم کریمی به مراتب فیلم بهتر و پخته تری به حساب می آید. همانطور که گفتم نیکی کریمی در حال آزمون و خطاست و حداقل باید چند فیلم دیگر بسازد تا تجربه کسب کند. « سوت پایان » حاوی مضمون های آشنایی نظیر نابرابری حقوق زن و مرد ، مسئله پیچیده قصاص ، گذشت و تقوا و البته در آخر مشکلات فیلمسازان محترم و ممیزی هایشان است!. حال پیدا کنید که ممیزی چه ربطی به قصاص دارد!.
 

منتقد : میثم کریمی

 کپی برداری از مطالب سایت تنها با ذکر دقیق لینک سایت MovieMag.IR و نویسنده مطلب مجاز است.
اشتراک در
اطلاع از
guest
0 نظرات
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها