نقد و بررسی فیلم Haywire ( غیرقابل کنترل )

« استیون سودربرگ » کارگردانی است که بیشر با تریلرهای سیاسی اش در سینما شناخته شده تا فیلمهای اکشن. از « سودربرگ » تا به امروز فیلمهای پخته و منسجمی نظیر « آلمانی خوب » ، « ترافیک » به نمایش درآمده که حرف های زیادی در سینما برای گفتن داشته اند، اما « غیرقابل کنترل » متفاوت با شرایط همیشگی فیلمهای « سودربرگ » است. در این فیلم خبری از نماهای بسته و هنری نیست و مهمتر اینکه فیلمنامه هم نشانی از پیچیدگی های فیلمهای گذشته « سودربرگ » را به همراه ندارد، « غیرقابل کنترل » فیلمی اکشن است که از داستانی ساده و سر راست بهره می برد و این شاید برای طرفداران « سودربرگ » نوعی شوک به حساب بیاید!

داستان این فیلم درباره یک خانم همه فن حریف و کاربلد به نام مالوری ( جینا کارانو ) است. این خانم بطور غیرمستقیم برای سازمان های اطلاعاتی کار می کند! در واقع کار او این است که از طریق واسطه ماموریت های مخفی سازمان اطلاعات را برعهده بگیرد و پس از انجام کار از مهلکه بگریزد، سپس سازمان اطلاعات مذکور هم نقشش را در انجام ماموریت مورد نظر انکار می کند و به همین راحتی همه چیز ماست مالی شود! مالوری به تازگی آخرین ماموریتش را در شهر بارسلونای اسپانیا به اتمام رسانده است و حالا رئیس اش به نام کنت ( ایوان مک گرگور ) قصد دارد تا او را به ماموریت جدیدی در شهر دوبلین در جمهوری ایرلند بفرستد تا یک ماموریت حساس را به کمک مامور دیگری به نام پاول ( مایکل فاسبندر ) به اتمام برساند اما در این ماموریت ناگهان عوامل خودی در برابر مالوری قرار می گیرند و قصد جان او را می کنند. مالوری با گوشمالی کردن این افراد پی می برد که پشت این قضیه سازمان قرار داشته و او درگیر یک توطئه شده …

شاید پیش از اینکه به تماشای « غیرقابل کنترل » بنشینید این ذهنیت را داشته باشید که قرار هست با یک اکشن پیچیده و احتمالاً هنری روبرو شوید اما باید خدمتتان عرض کنم که این فیلم فقط یک اکشن سر راست است که به راحتی آدرنالین خون شما را افزایش خواهد داد. در « غیرقابل کنترل » ، « سودربرگ » سراغ فضاسازی های هنری خاص خودش نرفته و بازیگران فیلمش را در نماهای دو نفره طولانی غرق نکرده است، او در « غیرقابل کنترل » یک خانم با قدرت بالای فیزیکی را در راس فیلم قرار داده و تمام ستاره های سینما را هم در کنار او قرار داده تا یک زذ و خورد حسابی راه بیندازند و بس!

در « غیرقابل کنترل » مشخصاً شما هرچقدر که بیشتر به دنبال منطق و عقل باشید، کمتر می توانید به نتیجه ایی برسید، این فیلم مملوء از صحنه های رزمی و تعقیب و گریزی است که نمونه هایش اینروزها در هالیوود فراوان یافت می شود. البته باید این را اضافه کنم که صحنه های اکشن فیلم به اندازه کافی نفس گیر و جذاب هستند تا طرفداران را راضی کند اما خب یک مشکل بزرگ و همیشگی این ژانر هم در این فیلم وجود دارد و آن نقص قوانین فیزیک است! شاید انتظار از یک فیلم اکشن با فرم ریل انتظار چندان معقولانه ایی به حساب نیاید، اما فکر نمی کنم برای مثال، هضم سکانسی که مالوری در آن با یک لگد ، مرد بلند قد و ورزیده را چندین متر به آن طرف تر پرتاب می کند، برای کسی که « ترافیک » را از « سودربرگ » دیده باشد، کار آسانی باشد! شخصاً از « سودربرگ « انتظار داشتم که اکشنی تازه و کمی باورپذیر تر ( شاید بتوان نزدیک ترین مثال را سه گانه « بورن » عنوان کرد ) را به سینما بیاورد اما متاسفانه آنچه که در تصویر می بینیم همان کلیشه های همیشگی است که اینبار به لطف حضور ستارگان هالیوود، رنگ و لعابی جذاب به خود گرفته است.

« غیرقابل کنترل » از لحاظ فیلمنامه حرف تازه ایی برای گفتن ندارد اما از جنبه های تکنیکی فوق العاده است. یکی از نقاط قوت فیلم فیلمبرداری تحسین برانگیز « سودربرگ » است که در جای جای فیلم خودنمایی می کند. « سودربرگ » سالهاست که فیلمبرداری فیلمهایش را شخصاً انجام می دهد و در این مدت هم ستایش های فراوانی را برای خود خریده، اما تفاوت انجام فیلمبرداری « غیرقابل کنترل » با دیگر فیلمهای « سودربرگ » این است که در اینجا دیگر خبری از « جورج کلونی » یا « جولیا رابرتز » نیست که در صحنه های ساکن، با بازی های درخشانشان صحنه را بربایند. در « غیرقابل کنترل » « سودربرگ » با یک فیلم اکشن حسابی ( اکشن کله خرابی نام دیگر این نوع فیلمهاست!) سر و کار داشته که بازیگر اصلی اش را فکر می کنم تابحال کسی در سینما ندیده باشد! به همین جهت وی بیش از آنکه لنز دوربینش را به سوی بازیگران نشانه برود، تلاش کرده از محیط وقوع اتفاقات فیلم نهایت استفاده را ببرد. یکی از بهترین این فیلمبرداری ها را می توان در سکانس مربوط به تعقیب و گریز در برف عنوان کرد که انجام آن فقط از عهده کسی مثل « سودربرگ » برمی آید.

« غیرقابل کنترل » از کارگردانی خوب و یکدست « سودربرگ » نیز برخوردار است. « سودربرگ » به خوبی به این نکته واقف بوده که در ساخت یک اکشن با داستانی بسیار ساده و پیش پا افتاده ( خیانت و انتقام ) نیازی به پرداختن به جزییات نیست ( هرچند که وی عاشق این کار هست! )« سودربرگ » در سالهای اخیر نشان داده که علاقه بسیار زیادی به شکافتن موضوع فیلمهایش دارد، مشهورترین فیلمش هم از این لحاظ ، « چه » محسوب می شود. این فیلم به قدری طولانی بود که اجباراً آن را تبدیل به دو قسمت 135 دقیقه ایی کردند! ( هرچند باز هم کسی حوصله نکرد آن را تا انتها ببیند!). اما خوشبحتانه « غیرقابل کنترل » از این حیث بسیار سنجیده عمل کرده و سر موقع پایان می یابد. در این فیلم تمام چیزی که تماشاگر باید در 93 دقیقه ببیند تعداد زیادی فلاشبک و سرانجام فصل نهایی روبرو شدن با حقیقت هست که البته این روبرو شدن با حقیقت هیچ نکته تازه ایی به همراه ندارد.

در مقوله بازیگری به مانند همیشه « سودربرگ » مجموعه ایی از بزرگان هالیوود را گرد هم آورده و از آنها در فیلمش استفاده کرده است. اما نکته جالب درباره بازیگران فیلم این است که این بار نقش اصلی را خانمی برعهده دارد که مطمئنم تابحال کسی او را ندیده است! « جینا کارانو » پیش از این تنها در فیلمی بی ارزش به نام « خون و استخوان » ایفاگر یکی از نقشهای فرعی بوده، اما توانایی های رزمی این خانم « سودربرگ » را مجاب کرد تا از او در نقش اصلی فیلم جدیدش بهره بگیرد که باید گفت کاملاً هم موفق بوده است. « جینا کارانو » خوشبختانه علاوه بر فیزیک مناسب و توانایی های رزمی که دارد، در مقوله بازیگری هم بی استعداد نیست و شما می توانید ببینید که به راحتی از انجام صحنه های درام برآمده است. در کل به نظرم بهتر هست در فیلمهای اکشنی که قهرمانش یک زن هست، از رزمی کاران خانم استفاده شود تا درگیری ها تا بدین حد مصنوعی جلوه نکند. خوشبختانه سکانش های اکشن « غیرقابل کنترل » به لطف حضور « جینا کارانو » بسیار قابل قبول از آب درآمده ( البته کماکان به مشکل نقض قوانین فیزیک تاکید دارم! ) و فیلم از این لحاظ کمبودی ندارد. دیگر بازیگران شناخته شده فیلم که لیست بلند بالایی را هم شامل می شوند، در حدی که بتوانند داستان را به جلو هدایت کنند، موفق بوده اند. شاید اگر کارگردان این فیلم « استیون سودربرگ » نبود هرگز هیچکدام از این بازیگران حاضر نمی شدند در این فیلم ایفاگر نقشهایشان باشد.

« غیرقابل کنترل » اکشن جمع و جوری است، اگر طرفدار سینمای اکشن هستید بدون شک از تماشای این فیلم لذت خواهید برد اما اگر طرفدار تریلرهای سیاسی و یا درام های « سودربرگ » هستید، باید بگویم که این فیلم، فیلمِ شما نیست. برای لذت بردن از این فیلم باید انتظاراتتان را از « سودربرگ » کاهش دهید و از سنیمای اکشن لذت ببرید.