نقد و بررسی فیلم یادآوری مطلق ( Total Recall )

داستان بازسازی های هالیوود گویا تمامی ندارد. بعد از نابود کردن فیلمهایی نظیر « شکارچی » و « بیگانه » که با ادغام آنها در یک فیلم عجیب و غریب شکل گرفت ، هالیوود به شکل نگران کننده ای رویه ساخت فیلمهای موفق سالهای گذشته را در پیش گرفته که مشخص نیست این اشتیاق تا به کجا پیش خواهد رفت ( به تازگی گفته شده که قرار هست شاهکار استنلی کوبریک یعنی « درخشش/ The Shining » نیز بازسازی شود! ). « یاد آوری مطلق/ Total Recall » جدیدترین فیلم بازسازی شده در هالیوود هست که کسی به درستی نمی داند دلیل این بازسازی مجدد چه بوده. نسخه اصلی از فیلم « یادآوری مطلق » که در ذهن بسیاری باقی مانده ، مربوط به سال 1990 می شود که پُل ورهوون کارگردان آن و آرنولد شوارتزنگر و شارون استون بازیگران آن بودند. این فیلم به دلیل جلوه های ویژه و گریم عالی بازیگرانش، یکی از فیلمهای تحسین شده تاریخ سینما به حساب می آید؛ هرچند که نمی توان آن را جزو بهترین ها دسته بندی کرد. حالا بعد از 22 سال هالیوود تصمیم گرفت تا این فیلم را نبش قبر کند و نسخه ی دیگری از آن را روانه بازار کند؛ آن هم نسخه ای که تغییرات اساسی در آن مشاهده می شود که باعث شده خاطرات خوب تماشاگران درباره نسخه اصلی فیلم تا حدود زیادی مخدوش شود.

داستان «یادآوری مطلق » اینبار نه در مریخ بله در کره زمین رخ می دهد. داگلاس کواید ( کالین فارل ) در یک کارخه مشغول به کار است و زندگی اش از این راه تامین می شود. او همسر زیبایی هم به نام لوری ( کیت بکینسل ) دارد که در همه حال همدم او در زندگی بوده و اجازه نمی دهد که مشکلات باعث ناراحتی داگلاس شوند. اما کابوس های شبانه مدتهاست که داگلاس را آزار می دهد، کابوس هایی که داگلاس هیچ اطلاعی از جزییات اتفاقات آن ندارد و اصلا نمی داند که برای چه چنین کابوس های بی رطی را مشاهده می کند! از این رو وی تصمیم می گیرد سری به کمپانی ریکال ( rekal ) بزند؛ فعالیت این کمپانی بررسی خاطره ها و تغییرات مرتبط با ذهن انسانهاست. اما داگلاس بعد از ریکاوری ذهنش متوجه می شود که وی در حقیقت آن فردی نیست که همیشه فکر می کرده و حالا باید از دست افرادی فرار کند که به دنبال دستگیری و نابودی اش هستند.

تا پیش از اکران فیلم ، سازندگان همواره بر این نکته تاکید داشتند که « یادآوری مطلق » یک بازسازی محض خواهد بود و هرگونه دنباله و پیش در آمد را برای نسخه سال 1990 انکار کردند، اما فیلمی که بر روی پرده رفته تفاوت های بسیار زیادی با نسخه اصلی دارد بطوریکه می توان نامی مجزا به آن داد و آن را الگوبرداری از نسخه 1990 دانست. در بازسازی 2012 ، خبری از مریخ و پیچیدگی های جَوی آن نیست و هرآنچه که رخ می دهد در کره زمین خودمان هست. این موضوع احتمالاً به تنهایی باعث انگشت به دهان ماندن طرفداران نسخه 1990 خواهد شد چراکه تقریباً نیمی از اتفاقات فیلم به همین دلیل تغییر پیدا کرده اند ( نباید منتظر این باشید که دوباره بازیگران محبوبتان را ببینید که قرار هست چشمانش از حدقه بیرون بزند! ). همچنین به دلیل تغییر سیاره فیلم از مریخ به کره زمین، خبری از مسیرهای پر و پیچ و خم زیر زمینی که در نسخه 1990 وجود داشتند نیست و محیط های سربسته هم در این قسمت جایشان را به ماشین های پرنده ای داده اند که هر لحظه به پرواز در می آیند و ظاهراً محدودیتی هم برای این کارشان ندارند! اینها تنها گوشه ای از تغییرات « یادآوری مطلق » نسبت به نسخه 1990 هست و تغییرات بسیار زیاد دیگری هم بوجود آمده که ذکر همه آنها در این مقاله از حوصله خواندن شما خارج هست.

اما فارغ از تفاوت های فاحش دو نسخه باید عرض کنم که « یادآوری مطلق » 2012 به هیچ عنوان نمی تواند در حد یک فیلم موفق باشد. در این بازسازی آشفتگی های فراوانی در فیلمنامه به چشم می خورد که دلیل اصلی آن سردرگمی « لن وایزمن » در رهبری فیلم بوده است. کاملاً مشهود است که وایزمن در « یادآوری مطلق » به شدت از طرف کمپانی تحت فشار بوده تا فیلمش را تا حدود زیادی شبیه به نسخه 1990 کند ( این را می توانید حتی در بعضی از دیالوگ های فیلم هم مشاهده کنید ) و از طرف دیگر هم از او خواسته شده تا داستان فیلم را مدرن کند تا تماشاگران امروز سینما بتوانند با آن ارتباط خوبی برقرار کنند. اما نتیجه کار نه شبیه به نسخه کلاسیک درآمده و نه یک فیلم مدرن تخیلی امروزی! در واقع « یادآوری مطلق » چنان آشفته و بی حال هست که نه توان جذب مخاطبان امروز سینما را دارد و نه طرفداران نسخه قدیمی را. یکی از مشکلات فیلم خودِ شخصیت داگلاس کواید هست که برخلاف نسخه کلاسیک، بسیار چابک و همه فن حریف هست و هیچ شباهت به فردی ندارد که در کارخانه کار می کند. او در بعضی از صحنه های فیلم یک تنه به جان چند مامور امنیتی می افتد و با انواع فنون رزمی ( به سبک فیلم « ماتریکس / The Matrix » ) آنها را از پای در می آورد اما چند دقیقه بعد چنان گیج و مبهوت هست که دائم از خود سوال می کند « من کی هستم؟ » . به شما قول می دهم که این « من کی هستم ها » بدجور در طول فیلم روی اعصاب شما راه بروند!

در اواسط فیلم همانطور که انتظار داشتم ، شخصیتی جدیدی به نام ملینا ( با بازی جسیکا بیل ) معرفی می شود. این شخصیت به شکلی دیگر در نسخه 1990 هم حضور داشت اما در اینجا بسیار مجهول تر و بذله گو تر است! ملینا یک ” مبارز آزادی ” هست و در سیستم خفقان حکومتی، به داگلاس کمک می کند تا هویت واقعی اش را کشف کند اما چرا و به چه دلیل این خطرات را به جان می خرد، مشخص نیست. لن وایزمن متاسفانه دلایل قانع کننده ای جهت باورکردن رفتارهای ملینا به ما نمی دهد و جان فشانی های متعددش هم برای تماشاگر قابل قبول نیست، زبان بذله گویش هم که در اوج سکانس های اکشن به کار می افتد، بدجور باعث بازی کردن با روح و روان تماشاگر می شود!

سکانس های اکشن فیلم شلوغ و پر زد و برخورد هستند. البته اکشن فیلم هیجان زیادی دارد و جلوه های ویژه خوب فیلم نیز کمک شایانی به هیجان انگیزتر شدن این صحنه ها کرده است. اما مشکل این هست که جلوه های ویژه و انفجارهای پی در پی فیلم بدون برنامه پیش می روند و پس مدتی چنان شلوغ می شوند که شما را به یاد سری فیلمهای « ترانسفورمز/ Transformers » خواهند انداخت. در واقع مشکل این جلوه های ویژه جذاب فیلم این هست که بی خود و بی جهت خلق می شوند و به تماشاگر فرصت استراحت و سیر در داستان فیلم را نمی دهد. لن وایزمن هرگاه که شخصیت های فیلمش چند دقیقه ای در حال صحبت درباره شرایط و اتفاقات پیرامونشان هستند و به عبارتی دیگر در حال روشن کردن تماشاگر هستند، ناگهان سکان را به سمت اکشن می چرخاند تا تماشاگر حواسش را معطوف به ضعف های فیلمنامه نکند و به اکشن فیلم دل خوش کند.

کالین فارل بازیگر بسیار خوبی است و گزینه بسیاری خوبی هم برای یک فیلم اکشن به حساب می آید. وی قبلا در « گزارش اقلیت/ Minority Report » » نیز که آن هم براساس داستانی از آقای « فیلیپ کی دیک » ساخته شده بود حضور داشت و از این حیث تنها بازیگری هست که در دو فیلم از داستانهای آقای کی دی حضور داشته است. فارل در « یادآوری مطلق » حضور موفقی را تجربه کرده اما نه به واسطه درام بلکه به واسطه حضور فیزیکی موفق اش در صحنه های اکشن که کمک زیادی به باورپذیر بودن صحنه های اکشن کرده است. در نسخه قدیمی آرنولد شوارتزنگر به واسطه فیزیک بدنی فوق العاده اش، اغلب سکانس های اکشن را یک تنه رهبری می کرد اما اینبار سازندگان ترجیح داده اند تا فارل را یکه تاز نبرد نکنند و دیگران را هم سهیم در اکشن فیلم کنند. کیت بکینسل که بجای شارون استون در نسخه قدیمی قرار گرفته، فرق چندانی با استون نمی کند ( البته به جز ظاهر… ). نقش او پیچیده نیست و انتظاری هم از او نمی رود. جسیکا بیل در نقش زن آزادی خواه(!) قابل قبول هست. بیل به جز متلک های بی مزه ای که همیشه بر زبان می آورد، در باقی صحنه ها تحمل پذیر هست.

« یادآوری مطلق » بازسازی ضعیفی از فیلمی هست که خودش هم آش دهن سوزی در آغاز دهه ی 90 میلادی نبود! هالیوود بهتر هست بجای نبش قبر کردن آثار قدیمی اش، آنها را به حال خود رها کند تا تبدیل به خاطرات خوب طرفدارانش شود نه اینکه سالها بعد به واسطه ساخت قسمت جدید همان خاطرات خوب هم باعث تمسخر شود و در کل باعث نابودی یک فیلم شود.

منتقد : میثم کریمی

این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت ” مووی مگ ” به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگیرد قانونی می شود.

به جمع طرفداران مووی مگ در فیس بوک بپیوندید