13 سال، شش فيلم و 18 ساعت فيلم سرگرم کننده، گريم هزاران کاراکتر با ريش و کلاه گيس و ابروان پرپشت و اکنون «هابيت: نبرد پنج ارتش» پايان اين راه است. راهي که با سه فيلم «ارباب حلقه ها» شروع شد و سپس در بازگشتي زماني با سه فيلم «هابيت ها» ادامه يافت. شش فيلمي که پيتر جکسون در طول اين 13 سال ساخته است، تاثيري شگرف بر تاريخ سينماي جهان داشته است. اين سري فيلم ها جدا از تاثيرهاي مالي خود حاوي مضاميني قوي درباره روح بشر است. در واقع اين 6 فيلم به جز آنکه مخاطبان خود را سرگرم کردند، چيزهاي زيادي نيز به آنها آموختند. دراينجا با 8 واقعيت درباره اين فيلم ها آشنا مي شويد:
1ـ بزرگ، اما چقدر؟
چه پيش از اين شش فيلم، چه همزمان با آنها و چه بعد از آنها فيلم هاي دنباله دار زيادي بوده اند که در گيشه موفق بوده اند. مجموعه فيلم هاي هري پاتر 8 فيلم، «انتقام جويان» 10 فيلم و سري فيلم هاي «جيمز باند» 23 فيلم بوده اند. با اين حال درآمدي معادل 6/1 ميليارد دلار براي 5 فيلم که با اکران فيلم ششم از اين نيز بسيار فراتر خواهد رفت، نتيجه بدي نيست.
2ـ براي مخاطباني که انتظار مي کشند، چيزهاي خوبي در راه است
در عصر نت فليکس، براي آنها که از هيجان قديمي سينما رفتن و مشاهده فيلم هاي دنباله دار لذت مي برند، تريلوژي هاي «ارباب حلقه ها» و «هابيت ها» موهبتي قديمي و بنيادين است. اما تفاوت در اينجاست که اگر مخاطب دهه هاي 1940 و 1950 براي مشاهده ادامه يک فيلم تنها يک هفته صبر مي کردند، اکنون علاقه مندان به عصر ميانه بين هر قسمت بايد يک سال صبر کنند تا به نتيجه برسند. ضمن آنکه قضيه براي نسل بعدي سينماروها متفاوت خواهد بود. نسل آتي ديگر توان مشاهده يک فيلم کامل را نخواهد داشت و بنابراين احتمالاٌ هنگام اکران فيلم ها، ترجيح مي دهد، صبر کند. تا دي وي دي محصول مورد علاقه او از راه برسد و او با حذف قسمت هايي که علايق او را برآورده نمي سازد، به سراغ بخش هاي مورد علاقه اش برود. «هري پاتر» و «سنگ جادو» در نوامبر 2001 تنها چند ماه پيش از آنکه پيتر جکسون فرصت ارائه «ارباب حلقه ها» را پيدا کند، منتشر کرد. اما به جز فيلم هاي هفتم و هشتم بقيه فيلم ها به طور مرتب و سالانه منتشر شدند. اما فاصله زياد فيلم هاي تريلوژي هاي پيتر جکسون مي توانست کل پروژه را با خطر بي علاقگي مخاطبان تهديد کند.
3ـ پذيرش ريسک
به جز پيتر جکسون افراد ديگري هم بودند که تلاش کردند آثار تالکين را بويژه در «ارباب حلقه ها» اقتباس کنند. يکي از اين افراد، اعضاي گروه موسيقي بيتلز در فيلم «کمک»، محصول 1965 بودند. فيلمي که آنها ارائه کردند، در مورد مردماني بود که تسليم يک حلقه مرموز مي شدند که در انگشت رينگو استار بود. بعدها در دهه 1970 نيز جان بورمن فيلمي با الهام از اين کتاب ها ساخت که سکانس هايي نامتجانس مثل حضور دايناسورها در صحنه هاي جنگ جهاني دوم داشت. در سال 1978 نيز رالف بکشي نسخه اي انيميشن از «ارباب حلقه ها» ساخت که با شکستي محض مواجه شد که همين باعث شد ديگر کسي تا سال ها به سراغ اين پروژه نرود. شايد به همين علت بود که وقتي پيتر جکسون پيشنهاد آن را داد، استوديوهاي زيادي درخواست او را رد کردند. اما در نهايت کمپاني نيولاين اين ريسک را پذيرفت که فيلم ها را بسازد.
4ـ اتفاقي که نيفتاد…
ويگو مورتنسن که پس از آنکه پيتر جکسون اعلام کرد، نمي خواهد استوارت تاونسند، بازيگر ايرلندي نقش آراگون را داشته باشد، به اين پروژه پيوست، اوايل امسال فاش ساخت: هنگام ساخت اولين فيلم از «ارباب حلقه ها» يعني «ياران حلقه» خيلي ها بودند که مدعي مي شدند، همه چيز را درباره فيلم مي دانند اما اين واقعيت نداشت. هيچ کس تا ماه مي 2001 که 20 دقيقه از فيلم در جشنواره کن به نمايش درامد، چيزي درباره آن نمي دانست. کمپاني مشکلات زيادي داشت و پيتر هزينه زيادي صرف ساخت فيلم کرده بود. او به لحاظ اداري مي توانست بگويد فيلم در دسامبر 2000 تمام شده است. چون او هر سه فيلم «ارباب حلقه ها» را در آن زمان فيلمبرداري کرده بود. اما فقط فيلم اول آماده بود و فضاي دو فيلم بعدي کاملاٌ در هم ريخته بود. هيچکدام از آنها آماده نبودند و به طور کامل همه چيز نامرتب و شلخته بود. بخش هاي زيادي از فيلم به فيلمبرداري مجدد نياز داشت. کاري که تقريباٌ يک سال بعد انجام شد. آن هم در شرايطي که هيچ کس در کمپاني حاضر نبود حتي يک دلار بيشتر به پيتر (جکسون) بدهد و بنابراين او مجبور بود خود همه پول را فراهم کند. بنابراين چاره اي نداشت جز اينکه ابتدا فيلم اول را بلفاصله قابل توجه از فيلم دوم اکران کند. اکران فيلم اول کاملاٌ موفقيت آميز بود و دو فيلم بعدي به راحتي به مرحله توليد رسيدند.
5ـ پيش به سوي عظمت!
زماني که قرار شد «هابيت ها» ساخته شود، پيتر جکسون و نويسندگان فيلمنامه اش ( مثل گيلرمو دل تورو که اصلاٌ قرار بود او کارگردان فيلم باشد اما تاخير در زمان بندي فيلم باعث شد او از کارگرداني پا پس بکشد) اعلام کردند که فيلم در دو قسمت ارائه خواهد شد. اما در سال 2012 اندکي بعد از ساخت دو فيلم نخست، اعلام شد که اين فيلم ، يک تريلوژي خواهد بود و قسمت سوم آن نيز فيلمبرداري خواهد شد.
اما در اينجا نيز باز به نظر مي رسيد فيلم از عرصه رقابت با «هري پاتر» جا بماند و سازندگان پاتر موفق شوند «سياهچاله هاي مرگبار» را ارائه کنند. البته آنها بايد 607 صحنه را تبديل به فيلم مي کردند رد حالي که «هابيت» فقط 300 صفحه بود. جکسون براي بردن اين دنيا به روي پرده سينما همه ياداشت هاي تالکين را يکجا آورد و تا جايي که مي توانست به هم آميخت. او ليست خريدي را که داشت دور انداخت و بخش هايي از سومين فيلم «ارباب حلقه ها» را کنار گذاشت تا همه چيز براي ساخت «هابيت» فراهم شود.
6ـ بخش هايي از اين جهان که هرگز نديده ايد
يکي از ويژگي هاي مهم فيلم هاي پيتر جکسون اين است که بخش هايي از طبيعت بکر و زيباي نيوزيلند را به روي پرده سينما برده است که تاکنون هيچ کس آنها را نديده بود. اين باعث شد صنعت توريسم اين کشور رشد بسيار قابل توجهي پيدا کند. مطابق آمار 13 درصد از توريست هايي که امسال به نيوزيلند سفر کردند گفته اند که فيلم هاي «هابيت ها» نقش زيادي در تصميم آنها داشته است. اين در حالي است که صنعت توريسم نيوزيلند با اکران فيلم هاي «ارباب حلقه ها» نيز شاهد 6 درصد رشد بود. اين فيلم ها همچنين باعث جذب نيروي کار بيشتري در بين افراد محلي ولينگتون از بخش هاي کوچک نيوزيلند شد و 500 فرصت شغلي براي جوانان فراهم کرد.
7ـ بازيگري که مجبور نيست ديده شود
صنعت و تکنولوژي سينما در طول 13 سالي که پيتر جکسون روي «ارباب حلقه ها» و «هابيت ها» کار مي کرد، پيشرفت زيادي کرد. يکي از اين پيشرفت ها حضور بازيگران در فيلمي بود که هرگز هيچ تصويري از آنها را منتشر نمي کرد. براي مثال اندي سرکيس در حالي نقش، گلوم را در «ارباب حلقه ها» بازي کرد که به جز در صحنه هايي معدود وي را با سر و شکل واقعي اي نمي بينيم. به همين علت هم بود که خود او به نظر اعضاي آکادمي در خصوص اينکه نمي توانند او را کانديداي دريافت جايزه اسکار بازيگري کنند، احترام گذاشت و آن را پذيرفت. اندي سرکيس براي بازي در اين فيلم تنها لباسي آبي رنگ پوشيد که بر روي آن نقطه هايي سياه تصوير شده بود و بعد با کامپيوتر اطلاعات مربوط به گلوم به اين تصاوير داده شد. اندي سرکيس درباره نقش خود مي گويد: من و پيتر خيلي زود توافق کرديم که گلوم دچار نوعي اعتياد است. من پيشنهاد دادم از حلقه به عنوان عامل اعتياد او استفاده کنيم. بعدها جيمز کامرون نيز گفت که سکانس هاي مربوط به گلوم در «ارباب حلقه ها» به او جرات و جسارت ساخت. «آواتار» را دارد. اين تکنولوژي در «هابيت ها» نيز در مورد بازي بنديکت کامبرباچ اجرا شد و وي نقش اژدها را بازي کرد.
8ـ جلوه هاي ويژه هميشه ويژه نيستند
هر شش فيلم پيتر جکسون مديون کار ويژه گروه جلوه هاي ويژه اوست. آنها بسياري از بخش ها را به صورت مينياتوري طراحي کردند که از جمله آنها پايتخت گندور بود که دستخوش طوفاني سهمگين مي شود. با اين حال تصميم پيتر جکسون در مورد اينکه سه فيلم «هابيت» با 48 فريم در ثانيه فيلمبرداري شود، بين کادر اجرايي فيلم طرفدار چنداني نداشت. فيلم اول به همين صورت ارائه شد. اما دو فيلم بعدي بعد از انتظار تند منتقدان در هر دو صورت 48 و 24 فريم در ثانيه قابل دسترس بود.