امسال حدود 170 فیلم بلند، کوتاه و مستند در بخش رسمی و بخشهای موازی جشنواره کن روی پرده میروند. در بخش رسمی 81 فیلم به نمایش درمیآیند که سهم بخش مسابقه و بخش نوعی نگاه، هر یک 19 فیلم است.
بخش رسمی
– مسابقه
نکته قابل توجه در فهرست فیلمهای بخش مسابقه جشنواره کن 2015 حضور پررنگ سینمای فرانسه است. از 19 رقیب جایزه نخل طلای کن، پنج فیلم کاملا فرانسوی و چهار فیلم تولید مشترک این کشور با کشورهای دیگر است.
ژاک اودیار که سال 2009 با فیلم “پیامآور” جایزه بزرگ داوران کن را برد و با “زنگار و استخوان” نیز در بخش مسابقه کن حضور داشت. با فیلم “دیپان” (Dheepan) بخت خود را برای دریافت جایزه نخل طلای کن امتحان میکند. این فیلم درباره یک مبارز تامیل است که از سریلانکا میگریزد و میکوشد با خانوادهاش زندگی آرامی داشته باشد، اما متوجه میشود در پاریس خشونت بیشتری در انتظار اوست.
“حد یک مرد” (The Measure of a Man) به کارگردانی استفان بریز دیگر رقیب فرانسوی بخش مسابقه است. این فیلم درباره مردی 51 ساله است که به عنوان نگهبان یک سوپرمارکت مشغول کار میشود، اما به زودی در یک تنگنای اخلاقی قرار میگیرد. بریز برای اولین بار است در بخش مسابقه کن حضور دارد. او در 1999 با اولین فیلمش “شهرهای آبی” در بخش دو هفته کارگردانان شرکت کرد.
والری دونزلی با “مارگارت و ژولین” (Marguerite and Julien) به کن میآید. این فیلم از روی فیلمی ناتمام از فرانسوا تروفو در 1971 ساخته شده است. مایون کارگردان زن فرانسوی که سال 2011 با “پلیس”، اولین تجربه کارگردانی خود جایزه داوران کن را برد، با درام “Mon Roi” به کن بازمیگردد. ونسان کاسل، لویی گارل و امانوئل برکوت در این فیلم بازی میکنند.
فیلم فرانسوی “دره عشق” (Valley of Love) به کارگردانی گیوم نیکلو پنجمین فیلم کاملا فرانسوی بخش مسابقه این دوره جشنواره کن است. این فیلم چند روز پس از اعلام فیلمهای بخش رسمی به جمع رقبای بخش رسمی اضافه شد. ژرار دوپاردیو و ایزابل هوپر بازیگران اصلی “دره عشق” هستند. داستان درباره زوجی است که پسر خود را شش ماه قبل از دست دادهاند، اما او قبل از مرگ نامهای برای پدر و مادرش نوشت و از آنها دعوت کرد به دره مرگ در قلب آمریکا بیایند. با وجود نامعقول بودن موقعیت، پدر و مادر تصمیم میگیرند به دره مرگ بروند و در آنجا منتظر پسرشان بمانند.
سه کارگردان ایتالیایی در بین رقبا هستند: نانی مورتی، پائولو سورنتینو و ماتیو گارونه. مورتی فیلمساز محبوب کن با فیلم جدیدش “مادرم” (Mia madre) به کن بازمیگردد. جان تورتورو، مارگریتا بی و خود مورتی در این فیلم بازی میکنند. فیلم جدید مورتی نگاهی به زندگی یک کارگردان زن ایتالیایی ساکن رم دارد که میکوشد زندگی خصوصی و حرفهای خود را تطبیق دهد. مورتی تاکنون با شش فیلم در جشنواره کن حضور داشته است. او سال 2001 با “اتاق پسر” برنده جایزه نخل طلای جشنواره شد و در 1993 برای “خاطرات عزیز” جایزه بهترین کارگردان را برد. مورتی سال 2012 نیز رئیس داوران بخش مسابقه اصلی جشنواره کن بود.
سورنتینو فیلم “جوانی” (Youth) را آماده دارد که اولین فیلم او بعد از “زیبایی بزرگ” برنده جایزه اسکار خارجیزبان در سال 2014 است. مایکل کین، هاروی کایتل، ریچل وایس، پل دانو در “جوانی” بازی میکنند که دومین فیلم انگلیسیزبان سورنتینو بعد از “این جا باید باشد” با بازی شان پن است. “جوانی” درباره دو دوست – یکی یک کارگردان سینما که خود را برای ساخت آخرین فیلمش آماده میکند و دیگری که یک آهنگساز/رهبر ارکستر بازنشسته – است که برای تعطیلات به تفریحگاهی در آلپ آمدهاند. آنها از منظر خود شاهد مسخرهبازیها و گرفتاریهای بچهها و همکاران جوان خود هستند. “جوانی” پس از “پیامدهای عشق”، “دوست خانوادگی، “ستاره” برنده جایزه داوران جشنواره کن، “این جا باید باشد” و “زیبایی بزرگ”، ششمین فیلم پائولو سورنتینو است که در کن به نمایش درمیآید.
ماتیو گارونه با فانتزی تخیلی “قصه قصهها” (The Tale of Tales) با بازی ونسان کاسل و سلما هایک به کن بازمیگردد. او سال 2008 برای فیلم “گومورا” درباره نفوذ گسترده مافیا در جنوب ایتالیا برنده جایزه بزرگ داوران کن شد و سال 2012 با کمدی تراژدی “واقعیت” در بخش مسابقه اصلی جشنواره کن حضور داشت.
سه فیلم از آسیا در بخش مسابقه حضور دارند. “آدمکش” (The Assassin) به کارگردانی هو سیائو-سین یکی از این فیلمهاست. داستان این فیلم در دوران حکومت سلسله تانگ (907-618 بعد از میلاد) روی میدهد و درباره یک آدمکش زن است که به هدف خود دل میبازد و وفاداریاش به خاندان سلطنتی زیر سؤال میرود. سیائو-سین بیش از 25 سال قصد داشت پروژه “آدمکش” را مقابل دوربین ببرد. در نهایت تولید فیلم از سال 2010 آغاز و به دفعات متوقف شد. “آدمکش» اولین فیلم بلند داستانی کارگردان تایوانی بعد از هفت سال است. سیائو-سین کارگردان فیلمهایی چون “تابستانی نزد پدربزرگ”، “زمان زیستن و زمان مردن”، “استاد خیمهشببازی” و “خداحافظ جنوب، خداحافظ” است. او در 1989 با فیلم “شهر اندوه” برنده جایزه شیر طلای جشنواره فیلم ونیز شد.
“کوهها شاید حرکت کنند” (Mountains May Depart) به کارگردانی جیا ژانکه کارگردان چینی یک فیلم سه قسمتی درباره یک زوج و پسر آنهاست که از سال 1990 به سال 2015 سفر میکنند. بخش آخر در استرالیا فیلمبرداری شد. “نشانی از گناه” فیلم قبلی ژانکه در سال 2013 برنده جایزه بهترین فیلمنامه از کن شد. او سال گذشته یکی از داوران بخش مسابقه اصلی بود.
هیروکازو کوره-ادا کارگردان ژاپنی که آخرین فیلم او “مثل پدر، مثل پسر” در سال 2013 جایزه داوران کن را برد، با درام خانوادگی “خواهر کوچک ما” (Our Little Sister یا “خاطرات یومیماچی”/Umimachi Diary) برمیگردد. این فیلم درباره سه خواهر است که بعد از مرگ پدرشان متوجه میشوند یک خواهر ناتنی نوجوان دارند.
آمریکا نیز حضوری نسبتا قوی در بخش مسابقه دارد، به طوری که دو فیلم این بخش کاملا آمریکایی و چهار فیلم دیگر تولید مشترک این کشور با دیگر کشورها هستند.
گاس ون سنت کارگردان محبوب کن با فیلم “دریای درختان” (The Sea of Trees) به کروازت میآید. متیو مکاناهی، کن واتانابه، نائومی واتس بازیگران اصلی این فیلم هستند. داستان درباره یک مرد آمریکایی مستعد خودکشی است که راهی اوکیگاهارا معروف به “دریای درختان” میشود که یک جنگل اسرارآمیز پایین کوه فوجی در ژاپن است، جایی که آدمها برای فکر کردن به زندگی و مرگ به آنجا میروند. آرتور که بهترین جا را برای مردن پیدا کرده است با مردی ژاپنی برخورد میکند که او هم افسرده است و راه خود را گم کرده است. ون سنت در سال 2003 برای فیلم “فیل” برنده جایزه نخل طلا همین طور جایزه بهترین کارگردان جشنواره کن شد و در سال 2007 نیز برای فیلم “پارک پارانویایی” جایزه شصت سالگی جشنواره را دریافت کرد. او آخرین بار با فیلم “بیقرار” در جشنواره کن حضور داشت.
درام جنایی “قاتل حرفهای” (Sicario) به کارگردانی دنی ویلنو، دیگر فیلم آمریکای بخش مسابقه اصلی است. امیلی بلانت، بنیسیو دل تورو و جاش برولین در این فیلم بازی میکنند. داستان درباره یک مامور افبیآی با دیدگاههای آرمانگرایانه است که مامور میشود رهبر مکزیکی یک کارتل مواد مخدر را در مرز بیقانون ایالات متحده و کانادا به دام بیندازد. ویلنو کانادایی با دو فیلم “زندانیها” و “دشمن” در پشت سر و فیلم “بلید رانر 2” در پیش رو، یکی از جالبترین کارگردانان حال حاضر دنیاست. او “قاتل حرفهای” را بهترین فیلمش تاکنون و به لحاظ ابعاد، بلندپروازانهترین فیلم میداند.
“کارول” (Carol) تولید مشترک بریتانیا و آمریکا دیگر رقیب جایزه نخل طلایی است. کیت بلانشت و رونی مارا در این فیلم به کارگردانی تاد هینز بازی میکنند که داستان آن در دهه 1950 روی میدهد. “کارول” از روی “The Price of Salt” دومین رمان پاتریشیا هایاسمیت نویسنده آمریکایی ساخته شده است. هینز پیش از این تنها یک بار در سال 1998 با فیلم “ولوت گلدماین” در بخش مسابقه اصلی کن حضور داشته است.
“وخیم” (Chronic) به کارگردانی میشل فرانکو تنها فیلم ساخته یک کارگردان آمریکای لاتین است که در بخش مسابقه حضور دارد. تیم راث نقش اصلی این فیلم را بازی میکند. راث سال 2011 رئیس داوران بخش نوعی نگاه بود. آن سال فیلم “به دنبال لوسیا” به کارگردانی فرانکو جایزه اصلی این بخش را دریافت کرد. “وخیم” تولید مشترک مکزیک و بریتانیاست.
“مکبث” (Macbeth) به کارگردانی جاستین کرتزل فیلمساز استرالیایی روایتی جدید از نمایشنامه معروف ویلیام شکسپیر است. میشائل فاسبندر در “مکبث” جدید نقش سردار مکبث را بازی میکند و ماریون کوتیار به نقش لیدی مکبث ظاهر شده است.
داستان درباره یک سردار اسکاتلندی است که به کمک همسرش و سه جادوگر حاکمیت بریتانیا را در دست میگیرد. این فیلم تولید مشترک بریتانیا، فرانسه و آمریکا است. نمایشنامه “مکبث” پیش از این به دفعات در سینما اقتباس شده و از معروف اقتباسهای آن میتوان به “سریر خون” به کارگردانی آکیرا کوروساوا و دو فیلم ساخته رومن پولانسکی و اورسن ولز اشاره کرد.
“خرچنگ” (The Lobster) ساخته یورگوس لانتیموس کارگردان جوان و نوظهور یونانی یکی دیگر از رقبای انگلیسیزبان مطرح است. لیا سدو، ریچل وایس، کالین فارل، بن ویشاو و جان سی. رایلی در این فیلم بازی میکنند. “خرچنگ” یک داستان عاشقانه است که در آینده نزدیک در جایی روی میدهد که پیدا کردن عشق مسئله مرگ و زندگی است. لانتیموس از پیشتازان موج نو سینمای یونان است. او با دو فیلم “سگ دندان” و “آلپس” بسیار مورد توجه قرار گرفت. “خرچنگ” تولید مشترک یونان، فرانسه، ایرلند، هلند و بریتانیاست.
یواخیم تریر کارگردان نروژی با درام “پرسروصداتر از بمبها” (Louder Than Bombs) در بخش مسابقه اصلی حضور دارد. جسی آیزنبرگ، گابریل برن، ایزابل اوپر، دیوید استراترن و امی رایان در این فیلم بازی میکنند. در خلاصه داستان فیلم آمده است: سه سال بعد از مرگ پیش از موعد ایزابل رید، عکاس جنگ قرار است نمایشگاهی از آثار او برگزار شود. جونا پسر بزرگ ایزابل به خانه خود در نیویورک بازمیگردد، جایی که ناچار است وقت بیشتری را با پدرش جین و برادش کانراد بگذراند. هر یک میکوشند با احساسات خود درباره زنی که خاطراتی متفاوت ازش دارند کنار بیایند. تریر کارگردان فیلمهای چون “Reprise” و “اسلو، 31 اوت” است. فیلم جدید او تولید مشترک نروژ، فرانسه، دانمارک و آمریکاست.
“پسر سول” (Son Of Saul) به کارگردانی لاشلو نمس از مجارستان فهرست فیلمهای بخش مسابقه اصلی را کامل میکند. این تنها فیلم اول این بخش است. داستان درباره یک زندانی در آشویتس در سال 1944 است که مجبور است جنازه آدمها را بسوزاند. “پسر سول” بخت دریافت جایزه دوربین طلایی را هم دارد. (سابین آزما بازیگر فرانسوی رئیس داوران جایزه دوربین طلایی است و به همراه شش داور دیگر برنده این جایزه را انتخاب میکند.)
– داوران بخش مسابقه
امسال برای اولین بار دو نفر رئیس داوران بخش مسابقه جشنواره کن هستند. جوئل و ایتن کوئن برادران فیلمساز آمریکایی ریاست داوران این بخش را عهدهدار هستند. برگزارکنندگان جشنواره سال 2015 را به عنوان سال تجلیل از “برادران سینمایی” انتخاب کردهاند که مقارن با صد و بیستمین سال اختراع سینماتوگراف (اولین دوربین فیلمبرداری) توسط برادران لومییر (لویی و اوگوست) است.
برادران کوئن اولین بار در 1987 با دومین فیلمشان “بزرگ کردن آریزونا” در کن حضور داشتند و تاکنون 9 فیلم آنها در این جشنواره به نمایش درآمده است. آنها در 1991 برای “بارتون فینک” جایزه نخل طلا، در 1996 برای “فارگو” جایزه بهترین کارگردان، در 2001 برای “مردی که آنجا نبود” بار دیگر جایزه بهترین کارگردان و در 2013 برای “درون لوئین دیویس” جایزه بزرگ جشنواره کن را دریافت کردند.
هفت داور دیگر به همراه کوئنها برنده جایزه نخل طلا و دیگر جوایز بخش مسابقه را انتخاب میکنند. سوفی مارسو بازیگر فرانسوی، سیهنا میلر بازیگر بریتانیایی، روسی دی پالما بازیگر اسپانیایی، زاویه دولان کارگردان کانادایی، رولیا ترائوره خواننده و ترانهسرای اهل مالی، گییرمو دل تورو کارگردان مکزیکی و جیک جیلنهال بازیگر آمریکایی، همکاران برادران کوئن در این بخش هستند.
– نوعی نگاه
19 فیلم برای دریافت جوایز بخش نوعی نگاه جشنواره کن رقابت میکنند که “ناهید” به کارگردانی آیدا پناهنده و تهیهکنندگی بیژن امکانیان از ایران یکی از این فیلمهاست. ساره بیات، پژمان بازغی و نوید محمدزاده در این فیلم بازی میکنند که اولین فیلم بلند سینمایی پناهنده است و بخت دریافت جایزه دوربین طلایی جشنواره کن امسال را هم دارد.
بخش نوعی نگاه به استعدادهای نو اختصاص دارد، اما امسال تییری فرمو مدیر جشنواره کن و کمیته انتخاب او تصمیم گرفتند تازهترین ساختههای بعضی از رقبای همیشگی نخل طلا مانند نائومی کاواسه، بریلانته مندوزا و آپیچاتپونگ ویراستاکول کارگردان برنده نخل طلا را در این بخش بگذارند.
نائومی کاواسه کارگردان ژاپنی که سال گذشته فیلم “Still the Water” را در بخش مسابقه کن داشت، امسال با فیلم “پوره لوبیا شیرین” (Sweet Red Bean Paste) بخش نوعی نگاه را آغاز میکند. او این فیلم را از روی رمان “آن” نوشته تتسویا آکیکاوا نویسنده ژاپنی ساخته است.
آپیچاتپونگ ویراستاکول کارگردان تایلندی با تازهترین ادیسه رویاوار خود “گورستان شکوه” (Cemetery of Splendor) با نام قبلی “عشق در کان گن” (Love in Khon Kaen) به کن میآید. این فیلم درباره یک زن خانهدار میانسال است که مجذوب یک سربازِ دچار بیماری بیخوابی میشود. ویراستاکول سال 2010 برای فیلم “عمو بونمی که میتواند زندگیهای گذشته خود را به یاد بیاورد” برنده جایزه نخل طلای کن شد.
بریلانته مندوزا کارگردان فیلیپینی و پای ثابت جشنواره کن نیز فیلم “Taklub” را به بخش نوعی نگاه میآورد که درباره پیامدهای توفان یولاندا در سال 2013 است.
“بره” (Lamb) اولین فیلم بلند داستانی یارد زلکه دیگر رقیب بخش نوعی نگاه است. این فیلم داستانی درباره بلوغ را به تصویر میکشد. برای اولین بار است یک فیلم از اتیوپی به بخش رسمی کن راه پیدا میکند. این فیلم تولید مشترک اتیوپی، فرانسه، آلمان و نروژ است.
“Alias Maria” به کارگردانی خوزه لوییس روگلس گارسیا تولید مشترک کلمبیا، آرژانتین و فرانسه، “انتخابشدهها” (The Chosen Ones) داوید پابلوس از مکزیک، “تنها پرواز کن” (Fly Away Solo) نیراج گایوان از هند، “Rams” گریمور هاکونارسون از ایسلند، “سفر به ساحل” (Journey to the Shore) کیوشی کوروساوا از ژاپن، “من یک سرباز هستم” (I Am a Soldier) لورن لاریویر از فرانسه، “The High Sun” دالیبور ماتانیچ از کرواسی و اسلوونی، “سمت دیگر” (The Other Side) روبرتو مینروینی از ایتالیا و آمریکا، “یک طبقه پایین” (One Floor Below) رادو مونتین از رومانی، “بیشرم” (The Shameless) اوه سیونگ-ایوک از کره جنوبی، “گنج” (The Treasure) کورنلیو پورومبویو از رومانی، “مسیر چهارم” (The Fourth Direction) گورویندر سینگ از هند، “مدونا” (Madonna) شین سوان از کره جنوبی و “مریلند” (Maryland) آلیس وینوکور از فرانسه، دیگر رقبای بخش نوعی نگاه هستند.
– داوران بخش نوعی نگاه
ایزابلا روسلینی بازیگر ایتالیایی-آمریکایی رئیس داوران بخش نوعی نگاه است. همکاران او در این بخش هیفا المنصور کارگردان اهل عربستان سعودی، نادین لبکی کارگردان و بازیگر لبنانی، پانوس اچ. کوتراس کارگردان یونانی و طاهر رحیم بازیگر فرانسوی هستند.
– خارج از مسابقه
از شش فیلم بخش خارج از مسابقه سه فیلم فرانسوی، دو فیلم آمریکایی و یک فیلم تولید مشترک آمریکا و استرالیاست. یکی از فیلمهای آمریکایی این بخش “مرد غیرمنطقی” (Irrational Man) به کارگردانی وودی آلن است که اولین بار در دنیا در کن روی پرده میرود. جیمز بلکلی، واکین فینیکس، پارکر پوسی و اما استون در این فیلم بازی میکنند که از آن به عنوان “یک داستان معاصر با حضور شخصیتهایی که استاد دانشگاه، دانشجو و افرادی از طبقه متوسط و کارگر هستند” یاد شده است.
“مکس دیوانه: جاده خشم” (Mad Max: Fury Road) به کارگردانی جرج میلر کارگردان استرالیایی دیگر فیلم بخش خارج از مسابقه است. چهارمین فیلم مجموعه اکشن و آخرالزمانی “مکس دیوانه” 14 مه (24 اردیبهشت) یعنی یک روز پیش از آغاز اکران جهانی، به طور ویژه در بخش خارج از مسابقه کن روی پرده میرود. تام هاردی بازیگر بریتانیایی نقش اصلی “جاده خشم” را بازی میکند. هر چهار فیلم قبلی را نیز میلر کارگردانی کرده است و از نمایش فیلم سوم مجموعه 30 سال میگذرد.
انیمیشن سهبعدی “پشت رو” (Inside Out) تولید جدید شرکت پیکسار انیمیشن استودیوز نیز در این بخش حضور دارد. این فیلم را پیت داکتر کارگردان انیمیشنهای موفقی چون “شرکت هیولاها” و “بالا” بر اساس ایدهای از خودش کارگردانی کرده است. داستان کمدی ماجرایی “پشت رو” در ذهن یک دختر جوان به نام رایلی اتفاق میافتد. احساساتی (خشم، ترس، نفرت، غم و شادی) که هدایت رایلی را به عهده دارند، زمانی دچار آشوب میشوند که خانواده او به سان فرانسیسکو نقل مکان میکند. شادی و غم در ذهن رایلی گم میشوند و باید راه خانه را پیدا کنند. امی پولر، لوئیس بلک، میندی کالینگ، بیل هدر، فیلیس اسمیت، دایان لین، کایل مکلاکلان و جان راتزنبرگر صداپیشههای انیمیشن “پشت رو” هستند.
انیمیشن فرانسوی اما انگلیسیزبان “شازده کوچولو” (The Little Prince) به کارگردانی مارک آزبورن نیز در این بخش به نمایش درمیآید. رایلی آزبورن، جف بریجز، بنیسیو دل تورو و ماریون کوتیار صداپیشههای اقتباس جدید از اثر معروف آنتوان دو سنت اگزوپری هستند.
دو فیلم فرانسوی دیگر بخش خارج از مسابقه، فیلمهای افتتاحیه و اختتامیه جشنواره کن امسال هستند.
درام “سر بالا” (Standing Tall) به کارگردانی امانوئل برکوت (که در مقام بازیگر فیلم “Mon Roi” را در بخش مسابقه دارد) فیلم افتتاحیه جشنواره است. داستان این فیلم درباره یک نوجوان بزهکار به نام مالونی را از 6 تا 18 سالگی روایت میکند. کاترین دونوو افسانه سینمای فرانسه در این فیلم نقش یک قاضی را بازی میکند که میکوشد دخالت کند. “سر بالا” دومین همکاری دونوو با امانوئل برکوت کارگردان هموطنش پس از فیلم “در راهم” است که سال 2013 در بخش مسابقه بینالملل شصت و سومین دوره جشنواره برلین حضور داشت. دونوو در “سر بالا” با بنوا ماژیمل و سارا فورستیه همبازی است. برکوت بعد از 28 سال اولین کارگردان زن است که جشنواره کن را افتتاح میکند. آخرین باری که این اتفاق افتاد سال 1987 بود که این جشنواره با فیلم “مردی عاشق” به کارگردانی دیان کیوریس آغاز شد.
در همین حال، جشنواره کن با مستند “یخ و آسمان” (Ice and the Sky) ساخته لوک ژاکه کارگردان فرانسوی به پایان میرسد. تازهترین ساخته این کارگردان فرانسوی روایتی از سفر حرفهای و احساسی کلود لوریوس است که سال 1957 برای تحقیق درباره یخ قطب جنوب راهی آنجا شد و از او به عنوان اولین فردی که گرم شدن جهانی را کشف و وجود آن را ثابت کرد، یاد میشود. ژاکه در سال 2005 برای “رژه پنگوئنها” برنده اسکار بهترین فیلم بلند مستند شد.
– نمایشهای نیمهشب
سه فیلم “ایمی” (Amy) به کارگردانی آصف کاپادیا از بریتانیا، “دفتر” (Office) ساخته هونگ وون-چان از کره جنوبی و فیلم فرانسوی “عشق” (Love)، سه فیلم بخش نمایشهای نیمهشب هستند. “ایمی” روایتی مستند از زندگی و دوران کاری ایمی واینهاوس خواننده بریتانیایی است که به یک ستاره بینالمللی موسیقی سول تبدیل شد، اما بعدا در الکل و مواد مخدر فرو رفت و سال 2011 در 27 سالگی درگذشت. گاسپار نویی که قبلا با فیلمهای “غیرقابل برگشت” و “وارد خلا شو” در بخش مسابقه کن حضور داشت، فیلم “عشق” را به بخش نمایشهای نیمهشب میآورد و فیلم او قطعا یکی از فیلمهای جنجالی جشنواره کن امسال خواهد بود. “دفتر” اولین فیلم بلند داستانی هونگ وون-چان و برای دریافت جایزه دوربین طلایی رقابت میکند.
– نمایشهای ویژه
هفت فیلم برای بخش نمایشهای ویژه در نظر گرفته شدهاند که عبارتند از “خانه ما” (Our House) سلیمان سیسه از مالی، فیلم فرانسوی “Macadam Stories” ساخته ساموئل بنشتریت، “فکر بعدی” (Afterthought) ایلاد کیدان از اسرائیل، “به من نگو آن پسر دیوانه بود” (Don’t Tell Me the Boy Was Mad) روبر گودیگیان از فرانسه، “قصه عشق و تاریکی” (A Tale of Love and Darkness) ناتالی پورتمن تولید مشترک آمریکا و اسرائیل، “فراموشی” (Amnesia) باربت شرودر از سوییس و فرانسه و “پاناما” (Panama) پاول ووکوویچ از صربستان.
– فیلمهای کوتاه
کمیته انتخاب جشنواره از میان 4550 متقاضی 9 فیلم را به عنوان رقبای نخل طلای فیلم کوتاه انتخاب کرده که شامل فیلمهایی از لبنان، استرالیا، ترکیه، فرانسه، بریتانیا، فلسطین، بلژیک و آرژانتین است.
سینهفونداسیون
بخش سینهفونداسیون بر آثار دانشجویان فیلمسازی از سراسر جهان متمرکز است. در این بخش که امسال هجدهمین دوره آن برگزار میشود 18 فیلم (14 فیلم داستانی و چهار انیمیشن) از میان 1600 اثر انتخاب شده است. “کشتارگاه” به کارگردانی بهزاد آزادی از دانشگاه هنر تهران یکی از فیلمهای بخش سینهفونداسیون است که ژیل ژاکوب رئیس سابق جشنواره کن در سال 1998 راهاندازی کرد.
امسال در مجموع 16 کشور از چهار قاره در بخش سینه فونداسیون حضور دارند. عبدالرحمان سیساکو فیلمساز موریتانیایی که سال گذشته فیلم موفق “تیمبوکتو” را روی پرده سینماها داشت، رئیس داوران بخش سینهفونداسیون و فیلمهای کوتاه این دوره جشنواره کن است. چهار داور دیگر در کنار سیساکو آثار این بخش را داوری میکنند.
بخشهای موازی
– هفته منتقدان بینالمللی
هفت فیلم بلند داستانی و 10 فیلم کوتاه در بخش هفته منتقدان بینالمللی روی پرده میروند و چهار فیلم در این بخش نمایش ویژه دارند. رونیت الکابتز بازیگر و کارگردان اسرائیلی رئیس داوران بخش هفته منتقدان بینالمللی است و همراه چهار داور دیگر آثار این بخش را داوری میکند.
– دو هفته کارگردانان
16 فیلم بلند داستانی و 11 فیلم کوتاه برای نمایش در بخش دو هفته کارگردانان انتخاب شدهاند و فیلم ژاپنی “آخرالزمان یاکوزا: جنگ بزرگ جامعه جنایتکاران” (Yakuza Apocalypse: The Great War of the Underworld) به کارگردانی تاکسی میکه در این بخش نمایش ویژه دارد. فیلم فرانسوی “در سایه زنان” (In the Shadow of Women) به کارگردانی فیلیپ گارل فیلم افتتاحیه بخش دو هفته کارگردانان است. این فیلم، داستانی پیچیده از عشق و خیانت را روایت میکند.
“شبهای عربی” (Arabian Nights) به کارگردانی میگل گومز فیلمساز پرتغالی و فیلم آمریکایی “اتاق سبز” (Green Room) ساخته جرمی سولنیه از فیلمهای شاخص این دوره بخش دو هفته کارگردانان هستند.
“شبهای عربی” دوازده داستان از زندگی در پرتغال دوران معاصر را با الهام از داستان کلاسیک “هزار و یک شب” روایت میکند. مدت زمان فیلم بیش از شش ساعت است و احتمالا طولانیترین فیلمی است که در این دوره جشنواره کن روی پرده میرود. گفته میشود کمیته انتخاب فیلمهای بخش رسمی دوست داشت “شبهای عربی” در بخش مسابقه حضور داشته باشد، اما به خاطر مدت زمان فیلم نتوانست این کار را انجام بدهد. کمیته انتخاب به گومز بخش نوعی نگاه را پیشنهاد کرد، اما او ترجیح داد فیلمش در بخش دو هفته کارگردانان باشد. گومز سال 2012 پس از نمایش موفق فیلم سیاه و سفید “تابو” در بخش مسابقه جشنواره برلین در سطح جهانی مورد توجه قرار گرفت.
“اتاق سبز” داستان یک گروه پانک-راک جوان است که گرفتار حادثهای خشونتبار میشود. آنها باید دربرابر گروهی کلهپوستی سفیدپوست که میخواهند همه شاهدان را از میان بردارند، از جان خود حفاظت کنند. پاتریک استیوارت در این فیلم نقش یک نئونازی را بازی میکند. جرمی سولنیه دو سال پیش با فیلم کوچک و تحسینشده “Blue Ruin” در بخش دو هفته کارگردانان کن حضور داشت و نگاهها را به سمت خود جلب کرد.
بخش دو هفته کارگردانان را انجمن کارگردانان فرانسه پس از ناآرامیهای مه 1968 به راه انداخت. این بخش به دنبال کمک یا تبلیغ برای فیلمهای جدید و آوانگارد از سراسر دنیاست.
– ACID
انجمن کارگردانان فرانسوی و خارجی (ACID) هر سال از 9 فیلم حمایت میکند و به دنبال راهی است که فیلمسازان به هم کمک کنند.
– کلاسیکهای کن
کنستانتین کوستا گاوراس فیلمساز فرانسوی-یونانی مهمان افتخاری دوازدهمین دوره بخش جنبی کلاسیکهای کن است. کوستا گاوراس یکی از چهرههای آشنای جشنواره فیلم کن است. او در 1982 برای فیلم “گمشده” با بازی جک لمون برنده جایزه نخل طلای کن شد و بعدا اسکار بهترین فیلمنامه اقتباسی را برد. کوستا گاوراس در 1976 یکی از داوران بخش مسابقه اصلی جشنواره کن بود و در 1969 برای فیلم “زد” جایزه داوران کن را دریافت کرد. امسال نسخه ترمیمشده “زد” در بخش کلاسیکهای کن روی پرده میرود.
به مناسبت صدمین سال تولد اورسن ولز، نسخههای ترمیمشده فیلم کلاسیک “همشهری کین” به کارگردانی او، “مرد سوم” ساخته کارول رید با بازی او، “بانویی از شانگهای” به کارگردانی او و دو فیلم مستند “Orson Welles, autopsie d’une légende” به کارگردانی الیزابت کاپنیست و “این اورسن ولز است” به کارگردانی کلارا و جولیا کوپربرگ، در بخش جنبی کلاسیکهای کن روی پرده خواهند رفت.
کلاسیکهای کن همچنین به مانوئل دی اولیویرا کارگردان پرتغالی که ماه پیش در 106 سالگی درگذشت، ادای احترام میکند و آخرین ساختهاش “Visita ou memórias e confissões” را به نمایش میگذارد. برگزارکنندگان جشنواره همچنین به عنوان ادای احترام به اینگمار برگمان فیلم “اینگمار برگمان، با واژههایش” را به نمایش می گذارند. جشنواره همچنین شصتمین سال نخل طلا را با نمایش فیلم “افسانه نخل طلا” به کارگردانی الکسیس ولر جشن میگیرد. در مجموع 31 فیلم ترمیمشده و مستند در بخش کلاسیکهای کن نمایش داده میشود.
ادای احترام به اینگرید برگمن
برگزارکنندگان جشنواره به اینگرید برگمن بازیگر سوئدی و ستاره عصر طلایی هالیوود ادای احترام میکنند و به مناسبت صدمین سال تولد او پوستر این دوره جشنواره را به او اختصاص دادهاند. این پوستر با استفاده از عکسی از دیوید سیمور از موسسه مگنوم طراحی شده است.
برگزارکنندگان جشنواره از اینگرید برگمن (1982-1915) – که با کارگردانهایی چون آلفرد هیچکاک، روبرتو روسلینی و اینگمار برگمان کار کرد و روبروی بازیگرانی چون کری گرانت، همفری بوگارت و گرگوری پک ظاهر شد – به عنوان “یک نماد امروزی، یک زن آزاد، یک بازیگر جسور و مجسمه جلوی کشتی نئو رئالیسم” یاد کردند. به گفته جشنواره کن، برگمن که در 1973 رئیس داوران بخش مسابقه اصلی جشنواره بود، به خواسته خود نقشها و کشورها را عوض کرد، اما هیچگاه وقار و سادگی خود را از دست نداد. او تجسم آزادی، جسارت و مدرنیته بود، همان ارزشهایی که برای کن اهمیت دارد.
ایزابلا روسلینی دختر اینگرید برگمن و روبرتو روسلینی نیز رئیس داوران بخش نوعی نگاه است.
قدیر از آنیس واردا
آنیس واردا از چهرههای شاخص موج نو سینمای فرانسه امسال در کن یک نخل طلای افتخاری دریافت میکند. این جایزه در مراسم اختتامیه به او اعطا میشود. واردا اولین فیلمساز فرانسوی و اولین کارگردان زن است که جایزه نخل طلای افتخاری را میگیرد.
وودی آلن در 2002، کلینت ایستوود در 2009 و برناردو برتولوچی تنها کسانی هستند که قبلا این جایزه را دریافت کردهاند. نخل طلای افتخاری را هیئت مدیره جشنواره کن به کارگردانهای سرشناس اعطاء میکند که کارشان در سطح جهانی تاثیرگذار بوده است، اما هرگز برنده جایزه نخل طلا نشدهاند.
واردا اولین بار در 1962 با فیلم “کلئو از ساعت 5 تا 7” مورد توجه قرار گرفت. فیلم او در بخش مسابقه کن نمایش داده شد. واردا سال 2010 نیز جایزه کالسکه طلایی بخش دو هفته کارگردانان جشنواره کن را گرفت.
