کمتر کسی است که دلش بخواهد با رسانه ها از رقم چند صد میلیونی درآمدش حرف بزند. گرچه در سال های اخیر با قانون شفاف سازی قراردادهای فوتبالیست ها و تعیین سقف دستمزد برای آنها، دیگر پنهان کاری زیادی وجود ندارد. در دنیای سلبریتی های هنر اما هیچ قانونی برای شفاف سازی رقم قراردادها وجود ندارد و تقریبا هیچ کس هم در این باره حرفی نمی زند.
به گزارش مووی مگ به نقل از هفته نامه تماشاگران امروز ، در این گزارش تلاش کرده ایم در گفتگو با بعضی از تهیه کننده ها و عوامل سینما به بخشی از این ماجرا بپردازیم. البته غیرقابل پیش بینی نبود که به جز دو نفر، بقیه افرادی که در این گزارش با آنها به گفتگو نشستیم علاقه ای به فاش شدن نام شان نداشتند.
رضا عطاران
عطاران این روزها از پول سازترین بازیگران سینما است. او که با «من سالوادور نیستم» رکوردهای زیادی را در سینمای ایران جابجا کرد، به گفته محمد حسین فرحبخش، تهیه کننده قدیمی سینما، «همیشه قراردادهای منصفانه می بندد.» البته اینکه رقم یک قرارداد منصفانه چقدر است را یک تهیه کننده دیگر به ما پاسخ می دهد: «عطاران برای بازی در فیلم هایش حدود 200 میلیون تومان می گیرد.»
رضا عطاران دو سال پیش در گفتگو با «تماشاگران امروز» گفته بود: «مگر 100 میلیون زیاد است؟ واقعا یک کاری بوده که اصلا پول نگرفته ام. یکی را نصف گرفته ام. بستگی دارد کار برای کی باشد و روبروی چه کسی بازی کنم.» محمد حسین فرحبخش می گوید رضا عطاران در رقم فروش فیلم هایی که بازی می کند، شریک می شود. منصور سهراب پور تهیه کننده «من سالوادور نیستم» اما این مسئله را درباره فیلم خودش تکذیب می کند.
گفته می شود برنده جایزه بهترین بازیگر مرد از جشنواره کن این روزها از تهیه کننده ها رقم بالاتری طلب می کند. رقمی در حدود 500 میلیون تومان که تقریبا دو برابر عدد نرمال دریافتی سوپراستارها است. شنیده های ما حاکی از آن است که شهاب برای بازی در سریال پرفروش «شهرزاد» ماهانه 120 میلیون تومان دریافت کرده است که با توجه به 10 ماهی که ساخت این کار طول کشیده، رقمی معادل یک میلیارد و 200 میلیون تومان رقم نهایی قرارداد او بوده است.
شاید شهاب حسینی در گرفتن طلب هایش سختگیر باشد اما امیرحسین مدرس از دوستان نزدیک شهاب حسینی به ما گفته بود که او برای کار با کارگردان های فیلم اولی و بازی در فیلم های خاص و تجربی هیچ اصراری برای دریافت رقم بالا ندارد. حتی گاهی شنیده شده برای بازی در این فیلم ها هیچ پولی نمی گیرد و برای موفقیت و دیده شدن فیلم تلاش بسیاری می کند. نکته ای که یوسف وجدان دوست، تهیه کننده فیلم «چهارشنبه» که این روزها در گروه هنر و تجربه اکران شده است، آن را تایید می کند.
وجدان دوست تاکید می کند که شهاب حسینی برای بازی در فیلمش پولی نگرفته و فقط درصدی در فروش فیلم سهیم شده است: «این گفته همیشگی آقای حسینی است که دیگران به من کمک کردند تا من به اینجا برسم و من هم به جوان ترها کمک می کنم تا پیشرفت کنند. اصلا کشف استعدادهای تازه و کمک به آنها دغدغه اصلی شهاب حسینی است.»
سوپراستار سال های نه چندان دور سینما این روزها به شدت کم کار و گزیده کار شده است اما رقم دستمزدش همچنان بالاست. یکی از عوامل سینما درباره او به خبرنگار ما می گوید: «هدیه تهرانی کارش حساب و کتاب ندارد. رقم او برای بازی در فیلم های مختلف متفاوت است.» اگرچه اغلب تاکید می کنند که تهرانی در بین خانم ها بیشترین دستمزد را می گیرد، حدود 200 تا 300 میلیون تومان. مهمترین اثری که تهرانی اخیرا در آن بازی داشته «آآآدت نمی کنیم» بوده و بیشترین وقتش صرف ورزش و دوره های روزانه ورزشی می شود که در باشگاهی در فرمانیه برگزار می کند. باشگاهی که شاگردان زیادی دارد و درآمد ماهانه اش برای او کمتر از سینما نیست.
این دو بازیگر معمولا برای نقش های شان رقم های بالایی درخواست می کنند. البته فرق این دو که این روزها بیشتر از سردر سینماها در بیلبوردهای تبلیغاتی چرم و آدامس و … دیده می شوند با دیگر همکاران شان در این است که گاهی برای کارهای شان اسپانسر هم با خودشان می برند. با این کار، هم رقم دستمزد خودشان را بالا می برند و هم به ساخت فیلم کمک می کنند. گلزار که شش سال قبل دریافت 55 هزار پوندی اش برای بازی در فیلم «دموکراسی در روز روشن» تا گاردین هم بازتاب داشت، حالا هم رقمی که می گیرد چیزی بین 200 تا 300 میلیون تومن است. البته او معمولا با اسمی ها کار نمی کند و علاقه زیادی به کار با فیلم اولی ها یا گمنام ترها دارد. شاید می خواهد خودش نقش کارگردان را هم زمان ایفا کند.
بازیگر رسوایی 1 در صفحه اینستاگرامش نوشت از روی عشق و علاقه به 9سینما دو سال است به همه پیشنهادهایی که به او می شود نه می گوید. دریافتی الناز همان رقم نرمال سوپراستارهای این روزها یعنی عددی بین 100 تا 250 میلیون تومان است. او که برای شروع در سینما، تنها 15 میلیون تومان می گرفت، در سه سال گذشته توانست یک باره به یکی از هنرپیشه های زن پرفروش تبدیل شود اما اخبار حاشیه ای درباره ارتباط صمیمی او با یک ستاره فوتبال و تغییراتی که در زندگی اش اتفاق افتاد و تصمیمش برای رفتن به انگلیس، باعث شده گزیده کارتر از قبل باشد.
او برای بازی در رسوایی هم رقمی چشمگیر از ده نمکی گرفته بود. البته بازی اش در آن فیلم آورده ای چند برابری را برای این فیلمساز به همراه داشت. ده نمکی همیشه رقم 200 میلیون تومانی قرارداد برای رسوایی را تکذیب کرده اما فروش فیلم چنان بالا بود که این رقم زیاد هم عجیب به نظر نمی رسد.
مهناز افشار
او قطعا یکی از گران قیمت ترین هنرپیشه های زن سینمای ایران است. افشار که روزگاری بخش لاینفک فیلم های گیشه ای بود، بعد از اینکه دیپلم افتخاری را از جشن منتقدان سینمای کشور گرفت، مسیر بازیگری اش تغییر کرد. افشار برای بازی در سریال «عشق تعطیل نیست»، در شرایطی که بار دار بود، دومین رقم دریافتی را بعد از رضا گلزار داشت. بعضی ها حقوق ماهانه بیش از 80 میلیون تومانی را برای آن کار تخمین می زدند که هیچ گاه تایید نشد. رقم دستمزد فیلم بازی کردن افشار را حدود 200 میلیون تومان اعلام می کنند.
ترانه علیدوستی
با موفقیت در شهرزاد، او حالا دوباره یک سوپراستار است. خانم خاص سینمای ایران که با فیلم های اصغر فرهادی از مرزهای کشورمان فراتر رفته است و با تسلطش بر زبان انگلیسی، شانس ایران را دارد که به سینمای جهان راه پیدا کند. ترانه بر اساس روایات غیررسمی برای بازی در سریال شهرزاد، ماهانه 90 میلیون تومان گرفته است. این رقم برای حضور 10 ماهه اش در این سریال 900 میلیون تومان بوده است. بعد از حضور موفق در «فروشنده» و محبوبیت بالای شهرزاد، طبیعی است که قراردادش برای فصل جدید سریال افزایش پیدا کند. شاید تا ماهانه حدود 150 میلیون تومان.
ستاره های نسل قبل
در مین ستاره های نسل قبل یا کسانی که دیگر سنی از آنها گذشته دیگر رقم بالایی دیده نمی شود. به گفته یکی از دست اندرکاران مطرح سینما، جمشید آریا، افسانه بایگان و هنرپیشه هایی که در دهه 70 ستاره محسوب می شدند، حالا برای حضور در فیلم ها رقم بالایی نمی گیرند. گرچه آنها هم با توجه به تورم نسبت به قبل دستمزد بالاتری می گیرند اما این رقم در مقایسه با سوپراستارها آنقدر قابل توجه نیست. در این میان اکبر عبدی است که هنوز هم از تهیه کننده ها رقم بالایی طلب می کند و به اصطلاح هر چقدر تیغش ببرد می گیرد. به گفته این فرد مطلع، عبدی برای بازی در اخراجی ها 150 میلیون تومان گرفته بود.
هنرپیشه ها چه شرایطی برای عقد قرارداد دارند؟
یک کارگردان سینما در این باره می گوید: «معمولا هنرپیشه ها برای کار با تهیه کننده های غیر حرفه ای و تازه کار رقم کامل قرارداد را همان اول می گیرند. بالاخره در کشوری که چک چندان اعتباری ندارد و پاس شدن یا نشدنش قطعی نیست، این کار آنها غیرمنطقی به نظر نمی رسد.»
البته گروهی غیر از دریافت نقدی یا پیش پرداخت های زیاد، شروط دیگری هم دارند. مثلا فریبرز عرب نیا عادت دارد تعداد روزهای حضورش جلوی دوربین را هم در قراردادش می نویسد. او در پروژه های مهمی مثل چمران، به خاطر طولانی شدن فیلمبرداری، در سکانس های پایانی حاضر نشد. البته هنرپیشه های دیگری هم از این شروط دارند. شروطی مثل بازی کردن با فلان هنرپیشه یا گنجاندن عواملی در تیم است. چندی قبل مهین نویدی، چهره پرداز سرشناس سینما گفته بود: «یک هنرپیشه سرشناس که اخیرا در فیلم های ارزشی هم نقش های مهمی بازی کرده، عادت دارد فقط با یک چهره پرداز خاص کار کند و یکی از شروط قراردادش حضور آن فرد در تیم است.»
کدام تهیه کننده بیشتر پول می دهد؟
یک تهیه کننده مطرح سینما درباره پول های کلانی که به بازیگران پرداخت می شود می گوید: «تهیه کننده های حرفه ای و با سابقه هیچ وقت رقم های بالا و چند صد میلیونی به هنرپیشه ها نمی دهند و البته هنرپیشه ها هم از آنها چنین رقم هایی طلب نمی کنند.»
این تهیه کننده در پاسخ به این سوال که پس این رقم های 200 و 250 میلیون از کجا می آید، می گوید: «تهیه کننده هایی که این رقم ها را می دهند، یا از رانت دولتی برای ساخت فیلم شان استفاده می کنند یا توانسته اند اسپانسر قوی جذب کنند (خود بازیگر اسپانسر آورده) یا کسانی هستند که شغل اصلی شان چیز دیگری است، مثلا بچه مایه دار هستند و …»