اولین عکس کاملا رنگی تلسکوپ جیمز وب منتشر شده است، عکسی که انتظارات از این رصدخانه جدید فضایی را برآورده میکند.
گفته میشود این عمیقترین و دقیقترین عکس در طیف مادون قرمز از جهان است و کهکشانهایی در آن دیده میشوند که میلیاردها سال نوری از ما فاصله دارند.
عکسهای تازه دیگر جیمز وب قرار است روز سهشنبه در کنفرانسی توسط ناسا رونمایی شود.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، که این عکس پیشتر در روز دوشنبه به او نشان داده شد گفت: «این عکسها به جهان یادآوری خواهد کرد که آمریکا میتواند کارهای بزرگ انجام دهد، و به آمریکاییها – به خصوص بچهها – یادآوری میکند که چیزی نیست که توانایی انجامش را نداشته باشیم.»
تلسکوپ فضایی جیمز وب که با هزینه ۱۰ میلیارد دلار ساخته شده روز ۲۵ دسامبر سال گذشته پرتاب شد و میراث تلسکوپ فضایی هابل را دنبال میکند.
این رصدخانه انواع رصدها را انجام خواهد داد اما دو هدف بزرگ دارد: تهیه عکسهایی از نخستین ستارگان کیهان که بیش از ۱۳.۵ میلیارد سال پیش متولد شدند و بررسی سیاراتی که دور خورشیدهای دیگر می گردند تا قابل زیست بودن آنها بررسی شود.
تصویری که روز دوشنبه منتشر شد تواناییهای جیمز وب را برای دنبال کردن هدف اول نمایش میدهد.
آنچه میبینید خوشهای از کهکشانها در صورت فلکی «وُلانز» در نیمکره جنوبی زمین است که نام رسمی “اس ام اِی سی اس ۰۷۲۳» را یدک میکشد.
البته این خوشه کهکشانی خیلی دور نیست و «فقط» ۴.۶ میلیارد سال از ما فاصله دارد. اما جرم عظیم همین خوشه باعث بزرگنمایی نور اجرامی شده که خیلی خیلی دورترند.
به این پدیده عدسی گرانشی میگویند که در واقع کاری شبیه به تلسکوپ انجام میدهد.
وب، با آینه ۶.۵ متری خود و تجهیزات فوقالعاده حساس فروسرخ، توانسته است تصویر کج و معوج (قوسهای قرمز رنگ) کهکشانهایی را ثبت کند که فقط ۶۰۰ میلیون سال بعد از مهبانگ (بیگ بنگ) شکل گرفتند. عمر کیهان ۱۳.۸ میلیارد سال رقم زده میشود.
خبر حتی بهتر این است که دانشمندان میگویند کیفیت دادههای وب نشان میدهد که این تلسکوپ میتواند فضایی خیلی فراتر از دورترین جرم در این تصویر را رصد کند.
در نتیجه ممکن است که این عمیقترین تصویر کیهانی باشد که تاکنون ثبت شده است.
بیل نلسون مدیر ناسا گفت: «نور با سرعت ۳۰۰ هزار کیلومتر در ثانیه حرکت میکند. و نوری که در یکی از لکههای کوچک عکس میبینید برای ۱۳ میلیارد سال در سفر بوده.»
«تازه، از این عقبتر هم خواهیم رفت، چون این تازه عکس اول است. تلسکوپ به ۱۳.۵ میلیارد سال نوری خواهد رفت. و از آنجا که عمر کیهان ۱۳.۸ میلیارد سال است، تقریبا به نقطه شروع کیهان میرسیم.»
هابل برای تهیه عکسی از این نوع هفتهها به یک نقطه از آسمان چشم میدوخت. تلسکوپ وب فقط بعد از ۱۲ ساعت و نیم این اجرام فوقالعاده عمیق را شناسایی کرده است.
ناسا و شرکای بین المللی آن، سازمانهای فضانوردی اروپا و کانادا، عکسهای رنگی بیشتری را در روز سهشنبه منتشر خواهند کرد.
یکی از موضوعهای مورد بحث در نشست روز سهشنبه مطالعه سیارات خارجی است که دور سایر ستاره ها میگردند.
رصدخانه جیمز وب اتمسفر یک سیاره عظیم به نام «واسپ – ۹۶ بی» که بیش از هزار سال نوری از زمین فاصله دارد را بررسی کرده. در نشست سهشنبه درباره ترکیب اتمسفر این سیاره گفت و گو خواهد شد.
امید میرود که این تلسکوپ یک روز سیارهای را رصد کند که اتمسفر آن شبیه به زمین و آکنده از اکسیژن باشد.
محققان ناسا شکی ندارند که وب این آرزو را برآورده خواهد کرد.
دکتر اَمبر اِستران معاون پروژه وب گفت: «من عکسهای اول را دیدهام که فوقالعادهاند. اینها به خودی خود به عنوان عکس عالیاند. اما این گوشهای از کارهای علمی دقیقی است که خواهیم توانست با آن انجام دهیم و این است که من را به هیجان میآورد.»