داستان زندگی مارتین لوترکینگ و فعالیت های وی در برابری حقوق سفید پوستان و سیاه پوستان، یکی از جذاب ترین و در حین حال مهمترین وقایع تاریخ ایالات متحده محسوب می شود. عمده شهرت لوترکینگ در دهه ی 60 میلادی بدست آمد یعنی جایی که وی خود را به عنوان رهبر جنبش حقوق مدنی ایالات متحده آمریکا مطرح کرد تا بتواند گامی بلند در برابری حقوق سیاه پوستان برداشته باشد. لوتر کینگ همچنین سخنرانی معروفی را در سال 1963 به نام « رویایی دارم » به ثبت رساند که از جمله سخنرانی های ماندگار یک رهبر جنش در تاریخ بشریت محسوب می شود. لوتر کینگ در این سخنرانی که به دفعات از کلمه ” رویایی دارم ” استفاده می کرد، نسبت به تحقق رویای حقوق برابری سیاه پوستان سخن گفت و جامعه ای آرمانی را در آینده متصور شد که در آن برابری تبدیل به یک اصل شده است. با اینحال لوترکینگ خیلی خوش شانس نبود تا بتواند نتایج فعالیت های آزادی خواهانه اش را ببیند چراکه در سال 1968 ترور شد.
فیلم « سلما » اما قرار نیست درباره ” رویایی دارم ” باشد. فیلم داستان سه ماه از زندگی لوترکینگ ( در فیلم با بازی دیوید اویلو ) در سال 1965 را روایت می کند که وی در آن برای حفظ حق رای تلاش می کند اما از طرف دیگر ، لیندون جانسون سی و ششمین رئیس جمهور آمریکا ( تام ویلکینسون ) تمایلی به اجرای خواسته های لوترکینگ ندارد و جورج والاس ( تیم راث ) نیز که فرماندار ایالت آلاباما بود، برای به ثمر نرسیدن تلاش های لوتر کینگ هر اقدامی انجام می دهد. با اینحال لوتر کینگ به برپایی تظاهرات مسالمت آمیز اقدام
می کند که باعث جلب توجه افکار عمومی می گردد و…
« سلما » اثری شاخص در ژانر « بیوگرافی » می باشد که به داستان یکی از مهمترین مردان تاریخ بشریت می پردازد. خانم آوا دوورنی که عادت کرده بودیم او را در پشت صحنه و بحث تبلیغاتی فیلمهای مختلف شاهد باشیم، به عنوان کارگردان « سلما » نقطه عطفی در کارنامه هنری خودش رقم زده که باعث می شود از این پس او را بیشتر در مقام کارگردان در سینما ببینم و نه یک هماهنگ کننده رسانه ای.
از جمله ارزشمند ترین نکات درباره « سلما » پرهیز دوورنی از مقدس جلوه دادن لوترکینگ بوده است. با اینکه لوتر کینگ نزد افکار عمومی جایگاه ویژه ای دارد و کمتر کسی قادر به نفی تلاش های مثبت او در مبارزه برای برابری حقوق انسانهاست، با اینحال در فیلم « سلما » وی فردی سیاستمدار و باهوش ترسیم شده که از تمامی امکاناتی که در اختیارش قرار گرفته بهترین استفاده ممکن را می برد و ابایی هم از زد و بند های سیاسی پشت پرده ماجرا ندارد. لوترکینگ با سخرانی های آتشین خود محبوبیت بسیاری در نزد افکار عمومی بدست آورده بود اما نکته ای که بسیاری از آن غافل بودند، هوشیاری و سیاستمدار بودن وی در فعالیت هایش بود که باعث رشد و ثبات جایگاه وی شد. دوورنی به خوبی زوایای پنهان سیاسی لوتر کینگ را در « سلما » به تصویر کشیده است و فرصت مغتنمی در اختیار تماشاگران قرار می دهد تا نگاهی تازه به وی داشته باشد.
لوتر کینگ حتی در زندگی شخص اش نیز فردی موفق نبود و در « سلما » این موضوع به خوبی مطرح شده است. لوترکینگ به راحتی به همسرش خیانت می کرد و در مجموع در بحث اخلاقی نمی توان چندان جایگاه قابل احترامی برای وی متصور شد. دوورنی نیز به خوبی تزلزل لوتر کینگ در زندگی شخصی اش را به تصویر کشیده است؛ تصویری که خیلی ها چندان به دیدن آن عادت ندارند.
اما « سلما » در روایت خود ایرادات تاریخی هم دارد که نمی توان خیلی به آن بی اهمیت بود از جمله جایگاهی که برای لیندون جانسون قائل شده و وی را در موقعیتی قرار داده که به نظر نمی رسد چندان تطابقی با واقعیت موضوع داشته باشد. لوتر کینگ اگرچه در دهه ی 60 با جانسون در موارد مختلف اختلاف نظر داشت، اما در « سلما » این موضوع تا حد زیادی به دشمنی جانسون با لوتر کینگ تبدیل شده بطوریکه حتی سی و ششمین رئیس جمهور ایالات متحده را در جبهه مخالفین آزادی مدنی قرار داده است. به نظر می رسد که سازندگان از بابت دراماتیک کردن اثرشان اقدام به خلق ضد قهرمان از رئیس جمور سابق ایالات متحده کرده اند که اگرچه در خودِ فیلم بسیار خوب جواب داده اما چندان منطبق با واقعیت امر نیست.
دیوید اویلو در نقش لوتر کینگ بازی زیر پوستی و بی نظیری از 
خود به نمایش گذاشته است. اویلو به خوبی به نوع حرکات دست و سر لوتر کینگ تسلط پیدا کرده و مخصوصاً در صحنه های سخنرانی، رفتارهای آشنای لوتر کینگ را به کار بسته است. البته اویلو تلاش نکرده تا خودِ لوتر کینگ باشد بلکه سعی کرده با الگوبرداری از رفتارهای او، یک شخصیت جدید را خلق کند که در این کار نیز موفق بوده است. اُپرا وینفری که یکی از تهیه کنندگان فیلم نیز به شمار می رود، یکی دیگر از بازیهای خوب فیلم را رقم زده و به نظر می رسد که وی پس از شوی محبوب خودش، اینبار در سینما دغدغه های بیشتری برای حمایت از سیاه پوستان را دنبال می کند. تام ویلکینسون در نقش رئیس جمهور ایالات متحده نیز بازی قابل توجهی از خود به نمایش گذاشته که حداقل در میان بازیگرانی که قبلا نقش رئیس جمهور آمریکا را بازی کرده اند، یک سر و گردن بالاتر است.
« سلما » در مجموع اثری یکدست درباره زندگی مردی است که اقلیت های ایالات متحده به او مدیون هستند. « سلما » اگرچه برای تشکر از خدمات این مرد او را در فیلم به عرش می برد اما در عین حال از این نکته هم غافل نمی شود که وی در پشت پرده سیاست از امتیازات سیاسی بهره گرفت و آن را مدیریت کرد تا توانست جنبش خود را به نتیجه برساند. « سلما » یکی از کم نقص ترین آثار بیوگرافی است که درباره رهبر یک جنبش ساخته شده باشد.
منتقد : میثم کریمی
این مطلب بصورت اختصاصی برای سایت ” مووی مگ ” به نگارش درآمده و برداشت از آن جز با ذکر دقیق منبع و اشاره به سایت مووی مگ، ممنوع بوده و شامل پیگیرد قانونی می شود.
به جامعه مجازی سایت مووی مگ بپیوندید و دوستان سینمایی جدید پیدا کنید!
سلما : Selma
کارگردان : Ava DuVernay
نویسنده : Paul Webb
بازیگران :
David Oyelowo…Martin Luther King Jr.
Carmen Ejogo…Coretta Scott King
Oprah Winfrey…Annie Lee Cooper
Tom Wilkinson…President Lyndon B. Johnson
و…
رده سنی : PG-13 ( مناسب برای افراد بالای 13 سال)
ژانر : بیوگرافی
زمان : 128 دقیقه
