نقد و بررسی فیلم Ghost Rider: Spirit of Vengeance ( روح سوار : روح انتقامجو

یکی از بزرگترین اشتباهاتی که ” مارول ” در سالهای گذشته مرتکب شد این بوده که مجموعه ای از قهرمان های بی شناسنامه را به سینماها کشاند تا شاید بتواند از طریق آنها پول خوبی به جیب بزند. این طمع ” مارول ” از آنجا آغاز شد که اَبرقهرمان های محبوب دنیای کمیک نظیر « مرد عنکبوتی » توانستند به فروش خیره کننده ای در سینماها دست پیدا کنند و در ادامه هم قهرمان های جدید و کمتر شناخته شده ای نظیر « چهار شگفت انگیزها » روانه سینماها شدند که با وجود ضعف های فراوان، در نهایت توانستند در گیشه به موفقیت خوبی برسند. اما یکی از این قهرمان های بی ریشه که در سال 2007 سر و کله اش در سینماها پیدا شد و کلی نقد منفی را به جان خرید، شخصیتی به نام ” روح سوار ” بود. از همان زمان که نام این شخصیت بر زبانها افتاد مشخص بود که با یک قهرمان کاغذی مواجه خواهیم بود که با آن موتور و جمجمه احمقانه اش که همیشه در حال سوختن می باشد، فقط قرار هست نوجوانان را به سینماها بکشاند و پولشان را روانه جیب مبارک تهیه کننده فیلم کند. « روح سوار »اکران شد و همانطور که انتظار داشتیم یکی از بدترین فیلمهای اَبرقهرمانی سال 2007 را رقم زد ! حالا بعد از 5 سال دوباره سر و کله این قهرمان بی اعصاب پیدا شده اما با شرایطی به مراتب وخیم تر از گذشته!

سالها از زمانی که جانی بلیز ( نیکلاس کیج ) به منظور نجات جان پدر در حال مرگش، روح خود را به شیطان فروخت می گذرد. حالا جانی در منطقه اروپای شرقی حضور دارد و سعی دارد تا هرطور که شده کنترل روح و قدرت شیطانی اش را تحت کنترل داشته باشد و به زبان ساده تر آن را مدیریت کند تا ایجاد مشکل نکند! اما متاسفانه ماجراجویی ها در اینجا هم دست از سر جانی بر نمی دارند، او پی می برد که اگر بتواند پسر بچه ای را از دست روارک خبیث ( سایرن هایندس ) نجات دهد ، می تواند برای همیشه از دست نفرین شیطانی که سبب ” روح سوار ” شدنش شده رهایی پیدا کند اما جانی باید در این راه با دشمنان رنگارنگی مبارزه کند و…!

« روح انتقامجو » داستانی مشابه « ترمیناتور 2 » دارد؛ نوجوانی که می بایست به همراه مادر خود از دست شخصیت خبیث داستان فرار کند چراکه یک شیطان صفت قصد دارد تا با استفاده از او قدرت خود را احیاء کند! اما مشکل « روح انتقامجو » اینجاست که هیچ اتفاق منطقی در جریان فیلم رخ نمی دهد که تماشاگر بتواند از داستان سر راست فیلم لذت ببرد. داستان اصلی و فرعی این فیلم، مجموعه ای از حقه های ساده فیلمنامه نویسی را شامل می شوند که تا سکانس پایانی فیلم هم ادامه پیدا می کند. فیلم بجای اینکه شخصیت های داستانش را برای تماشاگر واکاوی کند و به آنها روح و جان بدهد، دائماً آنها را گرفتار اکشن می کند تا از این طریق پی به ضعف های شخصیت پردازی آنها نبریم. شما به دفعات می توانید در فیلم مشاهده کنید که شخصیت های داستان دستگیر شده و جانی آنها را آزاد می کند و آنها باز هم دوباره به دام می افتند و جانی هم دوباره آنها را آزاد می کند! این روش یکی از منسوخ ترین روشها برای لاپوشانی کردن ضعف های فیلمنامه می باشد که متاسفانه در « روح انتقامجو » به صورت کامل مورد استفاده قرار گرفته است. این مشکل باعث شده تا تماشاگر هیچ احساسی نسبت به سرنوشت شخصیت های فیلم نداشته باشد چراکه می داند اگر هر بار به بدترین شکل ممکن هم گرفتار شوند، توسط جانی به راحت ترین شکل ممکن آزاد می شوند!

مشکل دیگر « روح انتقامجو » که بدجوری تماشاگر را آزار می دهد، فیلمبرداری لرزشی است. این فیلمبرداری اعصاب خرد کن مستقیماً با نظرِ کارگردانان این فیلم « برایان تیلور » و « مارک نولدین » انجام گرفته، باعث شده تا روایت داستان بی سر و ته « روح انتقامجو » بسیار وخیم تر برای تماشاگر روایت شود. « تیلور » و « نولدین » پیش از این در سری فیلمهای « کرانک » تصویربرداری مشابه ای را انجام داده بودند که نتیجه اش سردرد شدید تماشاگر بود! البته این دو در « روح انتقامجو » آنچه را که در « کرانک » انجام دادند، عرضه نکرده اند اما با اینحال هنوز می توان به وضوح ردپای تکانهای دوربین که احتمالاً از روش های مورد علاقه آنهاست را در فیلم مشاهده کرد. متاسفانه این لرزشهای مداوم با اشتباهات قاب بندی دوربین کار را خراب تر هم کرده بطوریکه بعضاً مشاهده می شود که دوربین در صحنه های اکشن در پشت سر جانی حضور دارد و تماشاگر قادر به دیدن قهرمانش در صحنه های اکشن نیست!

این موارد را اضافه کنید به مشکل شخصیت های داستان که هیچکدام از آنها پرداخت درستی ندارند. جانی بلز یا همان روح سوار که قهرمان اصلی داستان به حساب می آید، در این قسمت رفتارهای به مراتب عجیب تری از خود به نمایش می گذارد که گویای حال و روز ناخوش اوست! او در این قسمت با یک مادر و پسر همراه هست که حداقل انتظار می رود بتواند در تقابل با این دو، کمی جنبه انسانی تر و پخته تری از شخصیت اش ارائه دهد اما ما چیزی به جز چند دیالوگ احمقانه درباره لزوم مخفی شدن مادر و پسر از او نمی شنویم! شخصیت او یادآوری تی -800 هست؛ البته تی-800 به مراتب جذاب تر از جانی بلیز بود! به پرداخت ضعیف شخصیت اصلی داستان باید بازی بد « نیکلاس کیج » را هم اضافه کرد.فکر می کنم قسمت اول « روح سوار » جزو اولین فیلمهایی بود که « کیج » با حضور در آن ، ورودش را به دنیای فیلمهای سطح پائین جشن گرفت و حالا با حضور در قسمت دوم همان فیلم ، به گودال بسیار بزرگتری افتاده است. « کیج » در جریان فیلمبرداری قسمت اول « روح سوار » عنوان کرده بود که عاشق کمیک استریپ ها شده و این عشق نافرجام بود که سبب شد « کیج » با روزهای خوبش فاصله بسیاری بگیرد. جانی بلز که « کیج » آن را ایفا می کند، بی روح ، بی منطق، با روحیه ای نامتعادل می باشد که نشانی از قهرمان های مارول ندارد ( البته من نسخه کمیک استریپی را نخوانده ام اما فکر هم نمی کنم شخصیت قهرمانش تا بدین حد بی حوصله باشد ) دیگر شخصیت های فیلم هم حال و روز بهتری از « کیج » ندارند، « ادریس اِلبا » در نقش راهب دائم الخمر ، چیزی به داشته های فیلم اضافه نمی کند. او در بیشتر مدت زمان فیلم در کنار « نیکلاس کیج » حضور دارد و شوخی های کم تعداد فیلم را ایجاد کرده است. مادر و پسر را هم که همان بهتر اصلاً بهش نپردازیم!

متاسفانه « روح انتقامجو » حتی در مبحث جلوه های ویژه هم به توفیق چندانی دست پیدا نکرده و رنگ و لعاب آن بیش از اندازه مصنوعی است. در « روح انتقامجو » به قدری از دود استفاده شده که بعد از مدتی احساس خواهید کرد که همه چیز دودی است! جمجمه آتشین و موتور جانی که در همه شرایطی در حال سوختن می باشد، بعد از گذشت 5 سال کیفیت به مراتب بهتری پیدا کرده اما به دلیل ضعف صحنه های اکشن فیلم به باد رفته است. صحنه های اکشن « روح انتقامجو » وام گرفته شده از فیلمهای مختلفی از جمله « ماتریکس » می باشند ( سکانس تعقیب و گریز خیابانی به وضوح از « ماتریکس » الهام گرفته شده و یکی از شخصیت های منفی داستان هم شباهت عجیبی و برادران دوقولوی حاضر در قسمت دوم فیلم « ماتریکس » دارد! ) اما در ساخت آنها کاملاً شتاب زده عمل شده. حرف زدن آن جمجمه آتشین با تماشاگر ( منظورم همان متلک هایی است که به دشمنانش می پراند ) هم بدجوری کمدی از آب درآمده.

« روح سوار 2 : روح انتقامجو » اکشن بدی هست. در بحث سینمای اکشن معمولاً توقع ها را از سطح فیلمنامه پائین می آورند و بیشتر به جنبه اکشن فیلم می پردازند چراکه اینگونه فیلمها ادعایی در فیلمنامه ندارند اما « روح انتقام جو » حتی در بحث اکشن هم ناتوان در جلب نظر مخاطب هست. تماشای صحنه های اکشن فیلم با آن تکانهای شدید دوربین که آدم را یاد « کرانک » می اندازد، بدجوری اعصاب تماشاگر را بهم می ریزد.